در مجموعه مقالات بارداری هفته به هفته حالا به هفته پنجم بارداری رسیدهایم. در عمق رحم شما در هفته پنجم بارداری، فرزند کوچکتان در حال رشد کردن است. حالا اندازه او به قد یک دانه کنجدشده و بیشتر شبیه بادام زمینی است تا انسان. جنین در این مرحله از بارداری ۳ لایه دارد: برونپوست، میانپوست و درونپوست. این لایهها بعدتر تمام اندامها و اعضای بدنش را تشکیل خواهند داد. لوله عصبی که مغز، نخاع، اعصاب و ستون فقرات نوزاد را میسازد، در لایه بیرونی موسوم به برونپوست تشکیل میشود. پوست، مو، ناخنها، غدد تعرق، مینای دندان و پستان هم در این لایه تشکیل خواهد شد. میانپوست هم وظیفه تشکیل قلب و دستگاه گردش خون را دارد. در هفته پنجم بارداری، قلب شروع به دهلیزدار شدن میکند، ضربان خواهد داشت و خون پمپاژ میکند.
در میانپوست هم ماهیچهها، غضروفها، استخوان و بافتهای زیرپوستی تشکیل میشود. لایه درونپوست هم شامل: شُشها، رودهها و سیستم اولیه ادرار است. تیروئید، کبد و لوزالمعده نیز در این بخش تشکیل میشوند. ضمنا بندناف و جفت که وظیفه ارسال غذا و اکسیژن به کودک را دارا هستند نیز پیش از این شکل گرفتهاند.
در هفته پنجم بارداری زندگی شما چگونه خواهد بود؟
بیشتر بخوانید: تهوع بارداری از چه زمانی شروع میشود و چه زمانی تمام میشود؟
در هفته پنجم بارداری عوارض و علائمی مانند: تهوع، ناراحتی پستانها، خستگی و تکرر ادرار که قبلا شروع شده بود شدیدتر میشود. البته تغییراتی که در شما دیده میشود نمود خارجی ندارد ولی خودتان تغییرات بیشتری را نسبت به هفتههای قبلی احساس خواهید کرد. اگر میخواهید ورزش کردن را شروع کنید بهتر است اجازه بدهید که سه ماهه اولِ خستگی و تهوع از بین برود و بعد تمرینات را شروع کنید. ورزش کردن مزایای زیادی دارد. مثلا از دست استرسها خلاص میشوید، اضافهوزن غیرعادی پیدا نمیکنید و برای زایمان آمادهتر خواهید شد. برخی از دردهای ناشی از بارداری هم با ورزش از بین میروند.
شنا کردن و پیادهروی از جمله ورزشهای مفیدی هستند که شما را بعد از زایمان نیز سالمتر، شادابتر و قبراقتر میکنند. ضمن اینکه با ورزش کردن در دوران بارداری امکان بازگشت به وزن ایدهآل قبلیتان بعد از زایمان هم محتملتر میشود.
دوران بارداری خوش و سالم چگونه است؟
بیشتر بخوانید: رفع تهوع بارداری و یبوست با فهرستی از غذاهای مناسب و مفید
هفتههای اول مانند هفته پنجم بارداری از اهمیت زیادی برای رشد جنین برخوردار هستند. حتما به موقع برای مراجعه با پزشک خود آماده باشید. در هفتههای اول، معایناتی صورت میگیرد تا وضعیت مادر و جنین بهتر مشخص بشود. از خوردن مکملهای ویتامین نباید غافل بشوید. بیشتر مکملها شامل: اسید فولیک، آهن، کلسیم هستند. زنان باردار در دوران حاملگی، نیاز به مصرف مقدار بیشتری از مواد نامبرده دارند. اما در مصرف این ویتامینها به هیچعنوان نباید زیادهروی صورت بگیرد. هر گونه اقدامی را حتما با پزشک در جریان بگذارید. مصرف بیش از حد ویتامینها بعضا خطرناک هم هست.
مصرف فولیک اسید قبل از بارداری و در سه ماهه نخست بسیار مهم است و مانع از شکلگیری نواقص عصبی مثل مهره شکاف در نوزاد به وقت تولد میشود. مصرف بسیاری از داروها حتی مواردی که بدون نسخه هستند نیز میتواند مشکل ایجاد کند. بنابراین باید حتما با پزشک صحبت کنید. لازم نیست بدون مشورت همه داروها را قطع کنید. بلکه درباره وضعیت خود با پزشک مشورتی داشته باشید. برخیاوقات، زنان باردار دچار مشکلاتی هستند که نیاز به مصرف دارو دارد. پس حتما با پزشک در اینباره صحبت کنید. حتی برای مصرف داروهای گیاهی هم باید نظر پزشک را جویا بشوید.
کشیدن سیگار و… را کنار بگذارید
بیشتر بخوانید: هفته چهارم بارداری و تمام چیزهایی که لازم است در این دوران بدانید
در هفته پنجم بارداری یا هر دوره دیگری نباید سیگار بکشید. سیگار کشیدن در دوران بارداری باعث افزایش خطر سقط جنین، مشکلات جفتی یا تولد زودتر از موعد میشود. سیگار کشیدن موجب کند شدن تولد و مرگ جنین یا نوزاد هم خواهد شد. برخی از تحقیقات به ارتباطی میان سیگار کشیدن مادر و لبشکری شدن فرزند هم پی بردهاند. سیگار را ترک کنید که مزایای ترک آن خیلی خیلی زیاد است و زندگیتان را دگرگون خواهد کرد.
مصرف الکل هم به مشکلاتی جدی نظیر کمبود وزن نوزاد میانجامد. در آینده نیز کودک در یادگیری، حافظه، صحبت کردن، زبانموزی و… مشکل خواهد داشت و امکان بیشفعال شدن آن نیز وجود دارد. مصرف اندکی الکل هم اثرات چشمگیری بر سلامت نوزاد میگذارد.
اگر احساس میکنید که شغلتان برای جنین خطراتی در پی دارد، بهتر است در دوران بارداری، مرخصی بگیرید. مثلا اگر در هفته پنجم بارداری هستید و در شغلتان با مواد شیمیایی و فلزات خطرناکی چون جیوه سر و کار دارید یا در معرض اشعه و … هستید، حتما باید برای حفظ سلامت جنین از محیط دور بشوید.
برخی از مواد بهداشتی و آفتکشها هم برای سلامتی نوزاد ضرر دارند. مثلا ممکن است از طریق آب آشامیدنی هم مواد مضری وارد بدنتان بشود. پس باید به این موضوعات هم در هفته پنجم بارداری و سایر ماهها و هفتهها دقت کنید.
زمانی که متوجه باردار شدن خود میشوید باید با پزشک تماس گرفته و اولین قرار معاینه را مشخص کنید. در دیدار با پزشک، تمام شرایط خود و سوابق پزشکی و خانوادگیتان را شرح بدهید. با رعایت نکات مهم در هفته پنجم بارداری و سایر هفتهها، زایمانی راحت خواهید داشت. چرا که نه؟
اگر شما هم تجربه یا نطری در مورد هفتههای اول بارداری خود دارید حتما از طریق قسمت نظرات یا شبکههای اجتماعی کودکت با مادران دیگر به اشتراک بگذارید.