«احساس سنگینی می‌کنم». این جمله‌ای است که با آن خود را در طول هفته سی و ششم بارداری و با نزدیک شدن به این ماراتون نه ماهه، توصیف می‌کنید. در حالی که کودک شما تا حد زیادی یک شخصیت مستقل شده است، اما بدن شما در طول این هفته‌ها و همچنین هفته سی و ششم بارداری میزبان تغییرات زیادی خواهد بود که همه‌ی آنها خوشایند نیستند. تمام جنبه‌های زندگی شما اکنون در حال تغییر است. در ادامه بررسی علائم بارداری هفته به هفته در وبسایت کودکت این بار علائم بارداری هفته سی و ششم را بررسی می‌کنیم.
| آنچه در این مقاله می‌خوانید: |
رشد جنین در هفته سی و ششم بارداری
کودک شما به سرعت رشد کرده و روزانه تقریبا ۲۸ گرم وزن اضافه می‌کند. او غذای خود را از تمام مواد مغذی که در طول روز مصرف می‌کنید، دریافت می‌کند. بیشتر موهایی که بدن کودک را پوشانده بودند، ریخته اند و ماده‌ی واکس مانندی که از پوست او محافظت می‌کرد نیز از بین رفته است. استخوان‌های اسکلت کودک هنوز کامل و هماهنگ نشده اند، به همین دلیل سر نوزاد می‌تواند از کانال زایمان عبور کند.
بیشتر بخوانید: نشانه ها و مراقبت های هفته سی و پنجم بارداری را جدی بگیرید
قد و وزن جنین
زمانی که در هفته سی و ششم بارداری به سر می‌برید، اندازه‌ی کودک از فرق سر تا نوک پا، تقریبا به اندازه‌ی ۴۵ سانتی‌متر است. در هفته‌های آینده، او بزرگتر شده و جای بیشتری را اشغال می‌کند. وزن کودک نیز در حدود ۷/۲ کیلوگرم است. با پر شدن بدن، چین و چروک‌ها از بین رفته و وزن کودک در هر روز بیشتر می‌شود. در این مرحله، به احتمال بسیار زیاد، کودک طوری حرکت می‌کند که سرش به سمت پایین بیاید. با این حال در برخی از موارد، کودک در چرخیدن شکست می‌خورد و به این حالت «بریچ» گفته می‌شود. گرچه نوزدانی که به شکل بریچ قرار دارند را می‌توان با زایمان طبیعی به دنیا آورد، اما بیشتر پزشکان ترجیح می‌دهند که در صورت بریچ ماندن نوزاد در زمان زایمان، از سزارین استفاده کنند. در پایان هفته سی و ششم بارداری نام «نوزاد نارس» بر روی کودک گذاشته می‌شود.
تغییرات بدن
در این مرحله، احساس می‌کنید که دیگر جایی برای رشد بچه وجود ندارد، اما به یاد داشته باشید که کودک شما تا روز زایمان بزرگ می‌شود. تا هفته سی و ششم بارداری حداقل بین ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم وزن اضافه خواهید کرد، که کاملا نرمال است. اگر در صورت، دست‌ها، مچ پا و قسمت پایین پای خود ورم مشاهده کردید، یا دچار افزایش وزن ناگهانی شدید، حتما با پزشک خود تماس بگیرید، چرا این نشانه‌ها ممکن است علائم بروز پره اکلامپسی باشند. پره اکلامپسی، یک عارضه‌ی بارداری است که باعث فشار خون بالا، ایجاد ورم در دست‌ها و پاها و وجود مقادیر بالای پروتئین در ادرار می‌شود. این عارضه، به رسیدگی سریع پزشکی نیاز دارد.
در هفته ۳۶ بارداری غالبا احساس خستگی بر شما چیره می‌شود. به غیر از این تغییرات که در طول بارداری رخ می‌دهند، ممکن است اضطراب و پریشانی فزاینده‌ی ناشی از نه ماه حمل کردن یک کودک را نیز تجربه کنید.
بیشتر بخوانید: با چند مورد از نشانه های عجیب بارداری را آشنا شوید
علائم زایمان در هفته ۳۶ بارداری
در هفته ۳۶ بارداری باید مراقب انقباض‌ها باشید. این انقباضات ممکن است از نوع براکستون هیکس باشند، که قبل از زایمان واقعی اتفاق می‌افتند، یا نشان‌دهنده‌ی این موضوع هستند که کودک شما به راستی تصمیم دارد زودتر از موعد به دنیا بیاید. علائم دیگر مانند یبوست، نفخ و سوزش سردل نیز نشانه‌های آشنای دیگری هستند که در سه ماهه‌ی سوم بارداری آنها را تجربه کرده اید.
- ترشحات نوک سینه: در این دوره ممکن است ترشح مایعی رقیق و زرد رنگ را از سینه‌های خود مشاهده کنید. این مایع، آغوز نام دارد و مواد مغذی را برای نوزاد در طول اولین روزهای تولد او فراهم می‌کند.
- انقباضات: در این هفته باید مراقب انقباضات باشید، چرا که ممکن است زایمان شما زودتر از موعد اتفاق بیفتد. این انقباضات حسی شبیه فشرده شدن رحم و کمر دارد و کمی شبیه گرفتگی‌های دوران قاعدگی است. بهرحال، این گرفتگی‌ها ممکن است به دلیل انقباضات براکستون هیکس یا درد زایمان کاذب هم باشند. به این نکته توجه داشته باشید که اگر با گذشت زمان انقباضات شما شدیدتر شده و حالت اوج و فرود پیدا کردند، احتمالا به زایمان واقعی نزدیک هستید.
- تکرر ادرار: با پایین آمدن کودک در لگن، فشار وارد شده بر مثانه افزایش می‌یابد و این موضوع به معنی احساس ادرار مکرر است. با اینکه احتمالا در کل دوران بارداری خود با این مسئله مواجه بوده اید، اما تکرر ادرار در این مرحله بدتر می‌شود.
در کنار این علائم، سوزش سر دل و خستگی عمومی نیز از نشانه‌های دیگر هفته ۳۶ بارداری هستند.
اندازه‌ی شکم در هفته سی و ششم بارداری
در طول هفته ۳۶ بارداری در شکم خود احساس پر بودن دارید و این احساس به خاطر بزرگتر شدن بچه و تنگ شدن جای اوست. اگر مشاهده کردید که الگوی حرکت کردن و تکان خوردن کودک شما تغییر کرده اما سرعت آن ثابت مانده، به این دلیل است که کودک دیگر دارای فضای قبل نیست. آنچه که اکنون احساس می‌کنید، بیشتر شبیه ضربات و لگدهای تند و تیز است نه حرکات آرام. اما اگر ملاحظه کردید که حرکات کودک آهسته شده اند، بسیار مهم است که با نوشیدن یک مایع سرد یا وارد کردن فشار آهسته به شکم، کودک را به تکان خوردن تحریک کنید. اگر کودک باز هم تکان نخورد، در این صورت ممکن است مشکلی وجود داشته باشد و توصیه می‌شود که سریعا با پزشک تماس بگیرید تا او ضربان قلب و سلامت کودک را چک کند.
در این زمان، کودک آماده است که درون حفره‌ی لگنی بیفتد. این اتفاق، باعث به وجود آمدن احساس نوعی سبکی می‌شود، چرا که فشار رحم بر روی دیافراگم به شکل قابل توجهی، کاهش می‌یابد. شکم برآمده‌ی شما، ممکن است راه رفتن را برای شما دشوار کند اما این ناراحتی، با استفاده از محافظ شکم بهبود پیدا می‌کند.
از آنجا که پوست شکم شما به حد ماکسیمم کشیده می‌شود، احساس خارش را به شکل شدیدتری تجربه می‌کنید. هجوم هورمون‌ها هم پوست را خشک و ناراحت می‌کند. پوست خود را به طور منظم مرطوب کرده و گاه به گاه با جو دو سر حمام کنید. استفاده از کیسه‌ی یخ نیز یک روش عالی برای کم کردن خارش شکم است.
بیشتر بخوانید: آیا می توان مدت زمان لازم برای باردار شدن را به طور دقیق تعیین کرد؟
آزمایش ها در این هفته : سونوگرافی
در هفته ۳۶ بارداری انتظارها به پایان می‌رسند و شما می‌توانید برای دیدن کودک دلبند خود آماده شوید. امروزه تکنولوژی به کمک والدین مشتاقی مانند شما آمده است تا بتوانند قبل از آنکه کودک به طور کامل رخ بنمایاند، یک بار دیگر او را از طریق سونوگرافی ببینند. این تکنیک، این امکان را به پزشکان می‌دهد که کمی قبل از به دنیا آمدن نوزاد، اندازه و مکان او را تعیین کنند. به این دلیل که سونوگرافی، جنین را در معرض پرتوها قرار نمی‌دهد، امن‌تر از اشعه‌ی ایکس بوده و در صدر جدول آزمایشات مربوط به کودک قرار دارد. شما حتی می‌توانید از پزشک خود بخواهید تا عکسی سه بعدی از رحم شما بگیرد تا ببینید که کودکتان واقعا چه شکلی است.
یک آزمایش مهم که در هفته ۳۶ بارداری انجام می‌شود، تست GBS است: نوعی باکتری که معمولا در واژن زنان سالم پیدا می‌شود و ممکن است در هنگام زایمان به کودک منتقل شود. به همین دلیل مهم است که برای این باکتری غربالگری شده و در صورت نیاز اقدامات لازم انجام شود. این تست از طریق کشت ترشحات واژن یا آزمایش ادرار انجام می‌گیرد. GBS در خانم‌های باردار از طریق آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا اعمال آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی در حین زایمان، درمان می‌شود.
تغذیه مناسب در هفته ۳۶ بارداری
احتمالا در طول این هفته، غذا و انتخاب نوع آن، آخرین چیزی است که به آن فکر می‌کنید، چرا که زندگی شما به شدت پر هرج و مرج و سرشار از اضطراب شده است. با این حال، داشتن یک رژیم غذایی سالم برای کمک به وزن‌گیری درست کودک شما و جذب مواد مغذی دلخواه، ضروری است. خوردن مقدار زیاد از غذاهای لازم برایتان آسان نخواهد بود، بنابراین، برای دریافت مواد غذایی لازم و انتقال آن به کودک، وعده‌های غذایی خود را به ۵ تا ۶ وعده‌ی کوچکتر تقسیم کنید. همچنین با نوشیدن آب و مایعات کافی، از هیدراته شدن بدن خود مطمئن شوید. این کار برای حفظ حجم گردش خون و آمادگی برای زایمان ضروری است.
در هفته سی و ششم بارداری از خوردن غذاهای مضر، سنگین و ادویه‌دار، شکلات و مرکبات خودداری کنید. اسفناج، شنبلیله، گلم کلم، بروکلی، میوه‌هایی مانند انگور، انجیر و انار را در رژیم خود بگنجانید. اساسا سعی کنید که منابع غنی از ویتامین کا را در رژیم خود داشته باشید. تا اولین غذای کودک، آغوز، نیز حاوی آن باشد. ویتامین کا همچنین به بهبود زخم‌ها کمک کرده و نقشی اساسی را در تقویت استخوان‌های کودکتان ایفا می‌کند.
بیشتر بخوانید: آیا تزریق واکسن آنفولانزا در دوران بارداری مشکل ساز است؟
خودمراقبتی
در طول هفته سی و ششم بارداری چه کارهایی را بهتر است انجام دهید:
- پزشک متخصص اطفال مورد نظر خود را انتخاب کنید. چرا که کودک به محض به دنیا آمدن باید مورد بررسی پزشک قرار بگیرد.
- در زمان به کار بردن مایعات شستشو، فنیل‌ها و دیگر مواد شیمیایی، از دستکش و ماسک استفاده کنید.
- زمان تقریبی زایمان را در نظر گرفته و آماده باشید که در آن زمان به بیمارستان بروید.
- درباره‌ی علائم زایمان در هفته ۳۶ و چگونگی آمادگی برای آن، مطالعه کنید. بهترین روش انجام این کار، شرکت در کلاس‌های بارداری و زایمان است. این کلاس ها نه تنها شما را برای فرایند زایمان مهیا می‌کنند بلکه مراقبت‌های اولیه از نوزاد را نیز آموزش می‌دهند.
در طول هفته سی و ششم بارداری چه کارهایی را بهتر است انجام ندهید:
- هرگز در اتاق‌های در بسته‌ای که تهویه‌ی کافی ندارند نمانید، چرا که این کار می‌تواند موجب حملات اضطراب شود.
- از هیچ وعده‌ی غذایی صرف‌نظر نکنید و همه‌ی مواد مغذی را که کودک نیاز دارد، دریافت کنید.
- از تنباکو، دود سیگار، کوکا کولا و کافئین پرهیز کنید. این مواد، قلب و مغز را تحریک کرده و می‌توانند برای سلامت کودک مضر باشند.
لیست خرید وسایل ضروری قبل از زایمان
- پمپ شیردوش
- سوتین شیردهی
- نوارها و پدهای بهداشتی
- صندلی ماشین نوزاد
سه ماهه‌ی سوم بارداری، یک دوره‌ی حیاتی برای مادر و کودک است. بنابراین انجام کارهای لازم برای حفظ و بهبود سلامت فیزیکی و ذهنی شما، اهمیت بسیار زیادی دارد. برای داشتن یک زایمان بدون استرس، تلاش کنید. در طول هفته سی و ششم بارداری و هفته‌های بعد از آن آرامش خود را حفظ کنید.
