فرزندپروری می‌تواند کار دشواری باشد، اما چالش‌انگیزتر این است که کودک را طوری پرورش دهیم که تمام عمر بتواند شاد زندگی کند. پدر و مادری کردن برای یک کودک به شکل درست و اطمینان از اینکه او شاد بزرگ می‌شود تنها از طریق فراهم کردن نیازهای اولیه کودک میسر نیست. برای پرورش کودک شاد شما نیاز دارید که تغییراتی اساسی در سبک والدینی خود بدهید.
نکاتی برای پرورش کودک شاد
اگر می‌خواهید شاهد رشد طبیعی کودکتان باشید لازم است تا از مواردی که سبب شادی او می‌شوند آگاه شوید. در ادامه نکاتی آورده شده‌اند که به شما اطمینان می‌دهند کودکتان شاد پرورش پیدا می‌کند.
۱. تقویت مثبت
کودکان به دریافت اعتبار فراوانی از جانب شما نیاز دارند. والدین برای کودکان تنها قطب تعیین کننده‌ای هستند که در اختیار دارند تا به وسیله آنها از درست یا غلط بودن اعمال خود آگاه شوند. تقویت مثبت جهت پرورش کودک شاد و با اعتماد به نفس ضروری است. برای همین است که باید کودکتان را در مواقعی که کارهای درست انجام می‌دهد تحسین کنید. اما مواقعی که کار اشتباهی از او سر زده است تحسینش نکنید، زیرا تحسین نابجا و غلط می‌تواند به شخصیت او لطمه بزند.
مثلا ممکن است سبب شود که کودک تمام وقت دنبال شنیدن کلمات تحسین‌آمیز از جانب شما باشد که بعدها می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات مربوط به انگیزش در زندگی او شود.
۲. صبروشکیبایی را در وجود کودک نهادینه کنید
کودکان به طور ذاتی با دریافت حس خشنودی آنی احساس قدرت می‌کنند و در دنیای امروز که همه چیز با یک اشاره انگشت در دسترس افراد قرار می‌گیرد، این نیازمندی به رفع نیازها در همان لحظه وقوع روز به روز افزایش پیدا می‌کند. باید به کودکان مزایای رسیدن به اهداف و کسب رضایت در طولانی مدت را آموخت و این حقیقت اساسی را به آنها فهماند که رسیدن به رضایت قلبی و تامین خواسته‌ها زمان خود را می‌طلبد. نهادینه‌سازی ارزش صبر وشکیبایی در وجود کودک سبب خواهد شد که آنها دیگر دشمن احساسات خود در مواقع غم واندوه نباشند و در عوض به دنبال اهداف مورد نظرشان در زندگی بروند.
بیشتر بخوانید: چرا تنبیه کودک بی فایده است و به جای آن چه کاری باید انجام دهید؟
۳. برقراری یک ارتباط سازنده با کودکان و مراقبت از آنها
گذران زندگی یک امر شخصی است، اما این جنبه اجتماعی زندگی است که به آن معنا می‌بخشد. خانواده و دوستان با خود شادی فراوان به همراه می‌آورند و همینطور لحظاتی به یادماندنی می‌سازند که تا ابد در ذهن باقی خواهند ماند. کودکان به سهولت با خانواده و حتی دوستانشان پیوندهای عاطفی برقرار می‌کنند.
همچنین باید بیاموزند که چگونه چنین روابطی را با آشنایان یا حتی همسایگان برقرار کنند. عشق و محبت شما نسبت به کودکتان نباید منحصر به شرایط خاصی باشد که در آن قرار دارد زیرا او نیاز دارد تا در مراحل و موقعیت‌های مختلف زندگی، به شما اتکا کند. برقراری روابط با سایرین به او کمک می‌کند تا در شناخت هویت خود به عنوان یک انسان اجتماعی توانمندتر شود.
۴. مهربانی کردن
کودکان در روزهای نخست ممکن است حس تملک داشته باشند و به جز اعضای درجه یک خانواده خود اهمیتی به سایر افراد ندهند. با گذشت زمان، باید کودکان را متوجه این حقیقت کرد که در زندگی آنها، به غیر از خودشان، افراد دیگری هم حضور و اهمیت دارند. آنها با نشان دادن همدلی و مهربانی در برابر دیگران حس شادی بی‌نظیری را تجربه خواهند کرد که تنها از این مورد سرچشمه می‌گیرد.
با کودکتان یک گفتگوی صادقانه داشته باشید آن هم مواقعی که رفتار ناشایستی از او سر می‌زند. این مساله به او کمک خواهد کرد تا قطب اخلاقی وجود خودش را به شکل درستی ایجاد کرده و به تدریج مهربانی پیشه کند.
۵. به کودک اجازه دهید استقلال داشته باشد
برخی از والدین در مورد کودکانشان مراقبت‌های شدیدی اعمال می‌کنند و تمایل دارند مثل یک پهپاد تجسسی تمام وقت اطراف آنها حضور داشته باشند. این رفتارها ممکن است سبب ناراحتی کودک شوند یا حتی سبب وابستگی بیش از حد او به شما شوند.
هجوم آوردن به سمت کودک برای جلوگیری از انجام یک کار غلط توسط او تا زمانی که آن فعالیت خطرناک نباشد می‌تواند در بلندمدت به او لطمه بزند. اگر کودک هنگام بازی زمین می‌خورد اجازه دهید زمین بخورد و مدتی هم به خاطرش گریه کند زیرا او به تدریج یاد خواهد گرفت که بعد از زمین خوردن بلند شود و گردوخاک لباسش را بتکاند و بازی را از سر بگیرد. پرورش کودک شاد همیشه به معنی شاد نگه داشتن فضای خانه برای کودک نیست.
بیشتر بخوانید؛ سرگرمی برای کودکان چه تاثیری روی شخصیت و روابط آنها دارد؟
۶. تعیین یک برنامه روزمره مناسب
ذهن کودک در سنین کودکی با دریافت محرک‌های مختلف از محیط اطراف به هرجا کشیده می‌شود. این موضوع می‌تواند سبب آشفتگی ذهنی او و از دست دادن تمرکز شود. در نتیجه مدام حواس کودکت از کاری که در حال انجامش است پرت می‌شود. با تعیین یک برنامه روزمره مناسب به او کمک خواهید کرد تا زمان بیدار شدن، مسواک زدن، غذا خوردن، خوابیدن، مطالعه، بازی و تمام فعالیت‌های مرتبط با خود را بداند.
داشتن یک برنامه روزمره همچنین به کودک کمک می‌کند تا در مواقعی که تمام کارهای روزانه خود را به اتمام رساند حس دستیابی به موفقیت در وجودش پدیدار شود. وجود یک برنامه روزمره مناسب برای کودک سبب می‌شود او فعالیت‌های سودمند را روزانه تکرار کند که تکرار این فعالیت‌ها به تدریج آنها را تبدیل به عادات مفیدی برای کودک می‌کنند.
۷. تلاش برای ایجاد یک مهارت جالب در کودک
کودک شما ممکن است علاقه شدیدی به یک موضوع یا مهارت خاص در زندگیش داشته باشد. این علاقه ممکن است به سادگی جمع کردن انواع مختلف برگ‌ها تا موارد پیچیده‌ای مانند درک نحوه سفر فضانوردان به فضا باشد. او همچنین می‌تواند نواختن سازهای موسیقی مانند پیانو را امتحان کند یا با تماشای ویدیوهای رقص حرکات موزون را تقلید کند.
هر نوع مهارتی که هست فقط به او اجازه دهید دنبالش برود و راهنماییش کنید تا بتواند در آن مهارت بهتر عمل کند. ممکن است کودکان مهارتی را که در سنین کودکی دنبالش بودند را بعدا در زندگی خود دنبال نکنند اما خواهند دانست که چگونه بر آن تسلط پیدا کنند. داشتن مهارت در موضوعات علاقه می‌تواند منبع مناسبی برای پرورش کودک شاد باشد.
۸. لحظاتی سرگرم‌کننده کنار یکدیگر بگذرانید
کودک شما لحظاتی را که کنار شما گذرانده و خاطراتی که با شما داشته است را بیشتر از هر چیز دیگری دوست دارد. زمانی را به انجام فعالیت‌های سرگرم‌کننده در کنار کودکتان اختصاص دهید. اگر او عاشق بازی‌های کامپیوتری است به او ملحق شوید و با هم بازی کنید یا در مقابل هم مسابقه دهید. از نقش خود به عنوان والدین یا بزرگسال بیرون بیایید و در عوض تبدیل به یک کودک شوید و در حینی که از گذراندن وقتتان کنار او لذت می‌برید نقش دوستش را ایفا کنید.
این کار ارتباط عاطفی بین شما و کودکتان را بیشتر از پیش قوی می‌کند، به گسترش اعتماد و اتکا بین شما دو نفر کمک می‌کند و سبب می‌شود که بیشتر از قبل با شما احساس راحتی داشته باشد.
بیشتر بخوانید: با این سه شیوه، ذهن آگاهی را به کودکان آموزش دهید
۹. به حرف‌های کودک خود گوش فرادهید
بسیاری از کودکان احساسات خود را با والدینشان در میان می‌گذارند. اگرچه این حرف‌ها بیشتر مواقع به عنوان خیالبافی‌های کودکانه یا کج خلقی‌های معمول در نظر گرفته می‌شوند و والدین به آسانی از کنارشان رد می‌شوند. در صورت ادامه این نادیده گرفته شدن‌ها کودک ممکن است احساس کند که کسی او را نمی‌خواهد یا وجودش بی ارزش است.
او باید بفهمد که می‌تواند در مورد همه موارد با شما صحبت کند و شما هم حقیقتا احساسات او را درک می‌کنید و می‌دانید در چه شرایطی قرار گرفته است. به او زمان بدهید، کارهای خود را برای چند دقیقه کنار بگذارید و به حرف‌های او گوش فرادهید حتی اگر دارد در مورد اتفاقاتی صحبت می‌کند که در سکانسی از کارتون مورد علاقه‌اش رخ داده است.
۱۰. شما خودتان هم باید شاد باشید
اگر خود شما یک شخص شاد نباشید اطمینان داشته باشید که هیچ نوع بازی، جشن و فعالیت‌های تفریحی در شاد کردن کودکتان موثر نخواهد بود. کودکان سریع‌تر از سایر افراد، احساسات اطرافیان خود را متوجه می‌شوند و ممکن است تصور کنند که روش معمول زندگی همین است که در اطرافشان می‌گذرد. ممکن است مواقعی که در مورد موضوعی شاد هستند احساس گناه به آنها دست بدهد. شاد بودن یک حس سرایت‌پذیر است و اگر شما شاد باشید کودکتان هم همراه شما شادی خواهد کرد.
پرورش کودک شاد که در آینده یک شخص جوان مسئولیت‌پذیر باشد و ذهنیت مثبتی داشته باشد اصلا وظیفه آسانی برای شما نیست. دادن بازخوردها، عکس‌العمل‌ها و ارائه راهنمایی‌های متعادل و درست به کودکان روشی است که می‌توان کودک را شاد پرورش داد. پدرومادر بودن، بازیکن یک تیم بودن، یک دوست بودن و در کل یک شخص بودن که کودک بتواند همیشه در مسائل مهم زندگیش به آن اتکا کند به او کمک خواهد کرد که شخصیت درونی خود را به شکل قوی‌تری ایجاد کند و در آینده تبدیل به فرد بالغی شود که شما شدیدا به وجودش افتخار کنید.
