وقتی عمل لقاح مصنوعی یا آی وی اف را امتحان می‌کنید، شانستان برای باردار شدن یک در سه خواهد بود. به همین دلیل، باید هر کاری که از دستتان برمی‌آید برای بالا بردن احتمال موفقیت انجام دهید. دلیل اینکه نرخ موفقیت عمل آی وی اف بین ۲۰ تا ۳۰ درصد برآورد می‌شود آن است که زوج بارور در حالت طبیعی فقط ۱۵ تا ۲۰ درصد شانس باردار شدن دارند. هزینه‌های درمان ناباروری و انجام عملی مثل آی‌وی‌اف هر سال بیشتر می‌شود و تأمین این هزینه برای بسیاری از زوج‌ها بسیار سخت است. بنابراین، بهتر است تمام نکاتی را که باعث افزایش موفقیت این عمل می‌شود بدانید و به آن‌ها عمل کنید. در این مقاله با ده اقدام مؤثر آشنا خواهید شد که احتمال بارداری در نخستین عمل آی وی اف را بالا می‌برند.
۱۰ نکته برای بالا بردن شانس بارداری در عمل آی وی اف
۱- در انتخاب مرکز ناباروری دقت کنید
انتخاب مرکز درمان ناباروری معتبر و خوب شما را چندین قدم به موفقیت در عمل آی‌وی‌اف نزدیک می‌کند. بااینکه همه کلینیک‌ها عمل مشابهی را انجام می‌دهند، اما مهارت تکنسین‌ها و شرایط آزمایشگاهی که رویان در آن رشد می‌کند نقش مهمی در موفقیت شما ایفا می‌کنند. هنگام انتخاب مرکز درمان ناباروری به نکات زیر دقت کنید:
- نرخ بارداری به‌ازای هر انتقال رویان،
- نرخ بارداری در زوج‌هایی که در بازه سنی شما هستند و مشکل باروری‌شان شبیه شماست،
- اعتبار کلینیک درمان باروری و بورد تخصصی پزشکان آن،
- هزینه انجام عمل،
- مدت زمانی که رویان‌ها ذخیره می‌شوند و هزینه این کار،
- تعداد دوقلو یا چندقلو در بارداری‌های موفق.
۲- برای افزایش تعداد اسپرم، از چند روز قبل از انزال جلوگیری کنید
اگر مردانی که اسپرم اهدا می‌کنند از سه یا چهار روز قبل از اهدا از انزال یا خروج منی جلوگیری کنند، نرخ موفقیت بالاتری دارند. به‌طورکلی اگر مدتی از دخول در رابطه جنسی یا هر اقدام دیگری که باعث خروج منی می‌شود پرهیز شود، شانس موفقیت در عمل آی وی اف بالاتر می‌شود. همچنین مهم است که قبل از انجام فرایند، مایع منی تجزیه و تحلیل شود. توجه داشته باشید که کیفیت اسپرم در طول زمان تغییر می‌کند و در یک سال متغیر است، به همین دلیل، تحلیل مایع منی اقدام مؤثری در ارزیابی این متغیر خواهد بود.
۳- طب سوزنی را امتحان کنید
در برخی کشورهای آسیایی از طب سوزنی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که طب سوزنی برای خانم‌هایی که عمل آی‌وی‌اف انجام می‌دهند سودمند است، به‌ویژه اگر در روز انتقال انجام شود. گفته می‌شود که طب سوزنی جریان خون را به رحم و تخمدان‌ها افزایش می‌دهد که آزاد شدن انتقال‌دهنده‌های عصبی را در پی دارد. همچنین دیده شده است که خانم‌هایی که در روز انتقال رویان از طب سوزنی استفاده کرده‌اند شانس بارداری بالاتری نسبت به بقیه خانم‌ها داشته‌اند. بنابراین، با توجه به کاستی‌های قابل‌چشم‌پوشی طب سوزنی، فکر خوبی است که این اقدام را پیش از عمل آی‌وی‌اف انجام دهید.
۴- چربی‌های خوب و مفید را در مقادیر زیاد مصرف کنید
براساس یکی از مطالعات انجام‌شده در دانشگاه هاروارد، خوردن غذاهایی که سرشار از چربی‌های تک اشباع‌نشده‌اند به خانم‌هایی که سعی دارند با روش آی‌وی‌اف باردار شوند کمک می‌کند. این دسته از «چربی‌های خوب» از قلب محافظت می‌کنند، التهاب را در بدن کاهش می‌دهند و باعث بهبود باروری می‌شوند. بنابراین، اگر قصد باردار شدن دارید، این خوراکی‌ها را در برنامه غذایی‌تان بگنجانید: آووکادو، دانه‌های روغنی و آجیل‌ها، روغن زیتون و روغن آفتاب‌گردان. این چربی‌ها برای رشد جنین هم بسیار مورد نیازند. در مقابل، طبق تحقیقات دیگر، خانم‌هایی که زیاد از چربی‌های اشباع‌شده (مانند چربی کره و گوشت) استفاده می‌کنند تعداد تخمک‌های کمی تولید می‌کنند و برای درمان‌های ناباروری سلامت کافی ندارند.
۵- استرس را با روش‌هایی مثل مدیتیشن از خودتان دور کنید
شاید باور نکنید که استرس چقدر بر میزان موفقیت عمل آی‌وی‌اف مؤثر است. استرس سلامتی‌تان را تهدید می‌کند و برای دستگاه تولیدمثل مضر است. کاملاً طبیعی است که برای درمان ناباروری اضطراب و نگرانی داشته باشید، اما باید به‌عنوان بخشی از این فرایند درمانی هر روز قسمتی از وقتتان را به کاهش این استرس اختصاص دهید. این کار را می‌توانید با مدیتیشن، مراقبه یا گوش دادن به موزیک آرام‌بخش انجام دهید. مدیتیشن و ذهن‌آگاهی به همراه تکنیک‌های تنفس آرام استرس را به‌طور چشم‌گیری کاهش می‌دهد و عملکرد بدنتان را نرمال می‌کند. این اقدامات همچنین افکار نگران‌کننده را کنترل می‌کنند و اضطرابتان را طوری کاهش می‌دهند که هنگام درمان آرام و ریلکس بمانید.
۶- غذاهایی با شاخص گلیسمی پایین، الکل و کافئین را کنار بگذارید
شاخص گلیسمی (GI) نوعی سیستم رتبه‌بندی است که غذاها را براساس سرعت هضمشان در بدن دسته‌بندی می‌کند. هرچه شاخص گلیسمی غذایی پایین‌تر باشد، آهسته‌تر هضم می‌شود و بنابراین آن غذا منبع انرژی تدریجی و آهسته خواهد بود. هضم آهسته و تأمین ثابت انرژی فاکتور مهمی در حفظ گلوکز خون و کاهش وزن است. حبوبات، غلات کامل، محصولات لبنی کم‌چرب، بروکلی، سیب‌زمینی شیرین و قارچ‌ها در این دسته قرار می‌گیرند. از سوی دیگر، غذاهای فرآوری‌شده و چربی‌ها و شکرهای موجود در آن‌ها GI بالایی دارند و برای سلامتی بدن مضرند. این غذاها التهاب را در بدن افزایش می‌دهند، بر سطح هورمون‌ها اثر می‌گذارند و برای سیستم ایمنی مضرند.
الکل نوعی تراتوژن (ماده یا عاملی که باعث ایجاد ناهنجاری در جنین می‌شود) است که به‌شدت برای رشد جنین آسیب‌زاست. به همین دلیل، باید به‌کلی از خوردن الکل بپرهیزید، حتی در مقادیر بسیار کم. سیگار کشیدن یکی دیگر از مواردی است که در این فهرست جای گرفته است. اگر به سیگار کشیدن اعتیاد دارید، حتماً پیش از انجام عمل آی‌وی‌اف این موضوع را با پزشکتان مطرح کنید. مطالعات همچنین نشان داده‌اند که کافئین هم بر رشد جنین تأثیر منفی می‌گذارد. به همین دلیل، در طول بارداری، نباید روزانه بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین مصرف کنید. بهتر است در طول فرایند عمل آی‌وی‌اف و مدتی پس‌ازآن، نوشیدن قهوه را کاملاً کنار بگذارید.
۷- بعد از عمل آی وی اف رابطه جنسی داشته باشید
بااینکه برخی کارشناسان مخالف این موردند، اما مطالعاتی انجام شده که نشان داده‌اند برقراری رابطه جنسی و دخول بعد از عمل آی وی اف شانس موفقیت آن را تا حدی بالا می‌برد. فرضیه پشت این توصیه آن است که هورمون‌های طبیعی و مواد شیمیایی آزادشده در طول رابطه جنسی احتمال لقاح را بالا می‌برند. بااین‌حال، بهتر است قبل از عملی کردن این پیشنهاد نظر پزشکتان را بپرسید.
۸- بعد از عمل آی وی اف با مشاور صحبت کنید
وضعیت روانی شما بر سلامت جسمی‌تان و شانس لقاح تأثیر بسیاری می‌گذارد. انجام آی‌وی‌اف می‌تواند با عوارض سنگینی بر جسم و روح شما همراه باشد، بنابراین آماده روزهای سخت و فرازونشیب احساساتتان باشید. برای مواجهه صحیح با احساساتی مثل امید، ترس، هیجان و حتی وحشت و مراقبت از خودتان، با مشاور حرف بزنید. همچنین از همسر، دوستان نزدیک و اعضای خانواده‌تان بخواهید که در طول این فرایند از شما حمایت کنند.
۹- بعد از عمل آی وی اف از ورزش سنگین بپرهیزید
گرچه حفظ سلامتی با ورزش اهمیت دارد، اما تمرینات ورزشی شدید می‌توانند سطح باروری را در خانم‌ها پایین بیاورند و احتمال لقاح را کاهش دهند. از سوی دیگر، ورزش سنگین با احتمال بیشتری شانس لانه‌گزینی جنین را پایین می‌آورد و باعث سقط می‌شود. به همین دلیل، بهتر است در طول فرایند آی‌وی‌اف به خودتان اصلاً سخت نگیرید و تمرینات بدنی سبکی مانند پیاده‌‌روی، یوگا یا شنا را انجام دهید.
۱۰- استراحت کافی داشته باشید
حفظ روتین ثابت خواب برای استراحت و بازیابی قوای بدن بسیار ضروری است. بهتر است در طول شبانه‌روز هشت ساعت بخوابید و سیکل خوابتان را دو هفته پیش از عمل آی وی اف منظم کنید. سعی کنید زود به رختخواب بروید و با چراغ‌های خاموش بخوابید، چراکه خوابیدن در تاریکی به تنظیم هورمون ملاتونین در بدن کمک می‌کند. این هورمون برای ایجاد خواب خوب شبانه و سلامت فیزیکی و روانی شما ضروری است. این هورمون همچنین به رشد فولیکول‌های سالم برای عمل آی‌وی‌اف کمک می‌کند.
