بسیاری از والدین جوان نشانه های کودک سالم را نمی‌دانند. اگر شما هم از آن دسته مادرانی هستید که تجربه‌ی زیادی در بچه‌داری ندارید و اولین بار است مادر می‌شوید، بعد از چند هفته وقت گذراندن با نوزاد دوست داشتنی خود، متوجه خواهید شد که صدای گریه او وقتی گرسنه است و وقتی که دل درد دارد، باهم متفاوت است. عادات او را می‌شناسید و می‌فهمید چطور او را بخوابانید. هرچه بیشتر در این مسیر پیش می‌روید، اعتماد بنفس شما در بچه‌داری بیشتر شده و تکنیک‌های خودتان را پیدا می‌کنید. ممکن است با وجود این که کودک شما هم خوب غذا می‌خورد و نشانه های کودک سالم و نرمال را دارا است؛ باز هم فکر مزاحمی در گوشه ذهن شما باشد که «آیا کودکم سالم است؟» یا گریه کردن او طبیعی است؟ و اگر به این فکرهای مزاحم اجازه دهید تا پر و بال بگیرند، خیلی زود در دام وسواس فکری افتاده و به یک مادر و پدر دائما نگران تبدیل می‌شوید که نسبت به همه چیز حساس هستند و خود و دیگران و به خصوص نوزاد را کلافه می‌کنند.
حتی ممکن است با پرسیدن مداوم از دوستان یا افراد خانواده که؛ آیا کودکم سالم و نرمال است! آن هار خسته و عصبی کنید و حتی در صورت شنیدن پاسخ مثبت از آن ها بازهم خیالتان راحت نمی‌شود و با سوال پرسیدن مدوام همه را از خود برانید و دیگران را عصبی کنید.
نشانه های کودک سالم چیست؟
اگر شما هم از آن دسته مادرانی هستید که مدام در اینترنت درباره سلامت کودک خود جستجو می‌کنند و این کار تبدیل به یک وسواس فکری برای شما شده است بهتر است در خواندن این مطلب با کودکت همراه شوید و نشانه های کودک سالم را بدانید، اگر شما هم مادری هستید که تجربه این وسواس فکری و مقابله با آن را داشته است، می‌توانید این تجربیات را با ما در شبکه‌های اجتماعی کودکت یا در قسمت نظرات سایت به اشتراک بگذارید.
کودک با شنیدن صدا و نوازش‌های شما آرام می شود.
یکی از نشانه های کودک سالم این است که با شنیدن صدای شما و نوازش‌هایتان آرام می‌شود. این مورد ثابت می‌کند: شما ارتباط روحی و جسمی خوبی باهم دارید.
همه می‌دانیم که نوزادان در ماه‌های اول تولد بیش از هر زمان دیگری گریه می‌کنند و گاهی این گریه‌ها واقعا گوش خراش و عصبی کننده است. ممکن است نوزاد فقط با شنیدن صدا و صحبت‌های محبت آمیز شما ساکت نشود. بهتر است او را در آغوش گرفته و به آرامی نوازشش کنید و با مهربانی و صدای آرام با او حرف بزنید. صدا و حرارت بدن شما، چیزی است که وقتی در رحم بود به آن عادت داشته است و به مرور با تکان‌های آرام و احساس کردن حرارت بدنتان آرام‌تر می‌شود. این که کودک با شنیدن صدای شما و نوازش کردن آرام می‌شود، نشان دهنده رشد عاطفی و احساسی و توانایی برقراری ارتباط با شما و یکی از نشانه های کودک سالم است.
تعویض پوشک و افزایش وزن کودکت
بیشتر بخوانید: نکاتی که باید هنگام تعویض پوشک کودک حتما رعایت کنید
اگر شما روزانه ۸ تا ۱۰ پوشک مرطوب عوض می‌کنید و وزن کودک به صورت نرمال در حال افزایش است، نشان دهنده این است که او به اندازه کافی شیر می‌خورد و رشد نرمالی دارد، حتی اگر میزان شیر خوردن او روز به روز تغییر کرده و کم و زیاد شود بازهم جای نگرای نیست.
اگر هنوز در دوران شیردهی هستید، تعداد پوشکی که تعویض می‌کنید یکی از نشانه های کودک سالم است و نشان دهنده این است که کودک به اندازه کافی شیر می‌خورد یا خیر. این نگرانی از بابت وزن کودک، به خصوص در مادرانی دیده می‌شود که کودکان زوتر از موعد مقرر به دنیا آمده و وزن بسیار پایینی دارد، همانطور که می‌دانید وزن کودک در هنگام تولد عامل بسیار مهمی در سلامت اوست، اما بهتر است زیاد نگران نباشید، نوزادان نارس، معمولا تحت نظر پزشک باید باشند و اکثر آن‌ها ۱۰ روز بعد از تولد نشانه های یک کودک سالم و علائم افزایش وزن را بروز می‌دهند.
بهتر است نوزاد را حتما برای آزمایش‌های دوره‌ای به مراکز بهداشت یا دکتر اطفال ببرید تا از سالم بودن و طبیعی بودن رشد او اطمینان حاصل کنید.
توجه داشته باشید، نوزادان در هر نوبت شیردهی، مقدار متفاوتی شیر می‌خورند و بهتر است به زور به آن‌ها شیر ندهید؛ از بهترین نشانه های کودک سالم و تغذیه مناسب نوزاد، همان تعداد پوشک‌های خیسی است که تعویض می‌کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که کودک نباید هر روز وزن اضافه کند و این افزایش وزن طی یک دوره است.
کودک در طول روز گاهی بسیار آرام است.
این که نوزاد شما در طول روز گاهی بسیار ساکت است و فقط اطراف را نگاه می‌کند، از نشانه های کودک سالم و علامت بسیار خوبی است، زیرا در حال شناخت محیط اطراف و آشنایی با چیزهای جدیدی است که می‌بیند.
در هفته‌های ابتدایی تولد نوزاد، شما هر دو ساعت یک بار به نوزاد شیر داده و تقریبا بیشتر ساعت‌های روز (۱۶ ساعت در روز) خواب است. در این میان هر از گاهی گریه و بد اخلاقی نیز دارد، اما به محض این که کودک توانایی استفاده از عضلات چشم‌هایش را پیدا کرد و توانست آن‌ها را کنترل کند ممکن است ساعت‌ها به یک نقطه خیره شود. به محض این که نوزاد شما ساکت و به یک نقطه خیره شد، نگران نشوید زیرا در حال شناخت و دیدن محیط اطرافش است. به او اجازه دهید که این شناخت را پیدا کرده و این ساکت شدن و نگاه کردن‌ها را نشانه بد برداشت نکنید.
کودک به صداهای جدید واکنش می‌دهد
این که کودک شما به شنیدن صداهای جدید واکنش داده و به حرف و صداهای دیگران گوش می‌دهد نشانه خوبی از رشد شنوایی اوست و نشان می‌دهد که او در حال استفاده از ذهنش برای تجزیه و تحلیل و شناسایی صداهای جدید است.
کودکان از بدو تولد قادر به شنیدن صداها هستند اما ممکن است چند هفته‌ای زمان ببرد تا به صداهای جدید اطراف واکنش دهد و آن‌ها را از هم تشخیص بدهد. ممکن است برخی صداها برای او نسبت به سایرین جذاب‌تر باشند و نسبت به آن‌ها واکنش بیشتری بدهد. صدای موزیکی که از وسایل اسباب بازی می‌شنود یا صدای مادرش بیش از همه برای او جذابیت دارد.
اگر کودک با شنیدن صدای جدید به دنبال منبع صدا گشت و چشم‌هایش مثلا به سمت اسباب بازی موزیکالش گشت، یکی از نشانه های کودک سالم است زیرا بیان کننده این است که او از سلامت شنوایی و توانایی تجزیه و تحلیل صداها برخوردار است.
دنبال کردن طرح‌ها ، رنگ‌ها و حرکت
اگر کودک با دیدن طرح‌ها و رنگ‌ها جدید واکنش نشان داد و چشم‌هایش به دنبال آن کشیده شد، نشانه خوبی است زیرا قدرت بینایی او در حال افزایش است و توانایی تجزیه و تحلیل و تفکیک رنگ‌ها را دارد.
یکی دیگر از نشانه های کودک سالم ، توانایی دنبال کردن رنگ‌ها و طرح‌ها، با چشم هایشان است. در بدو تولد قدرت بینایی نوزاد ۲۰/۱۰۰ است و تنها می‌تواند فاصله‌ای به اندازه فاصله صورت شما و او در هنگام شیردادن را به صورت واضح ببیند. در فاصله یک ماه این برد از بینایی بیشتر شده و او می‌تواند فاصله بیشتری محیط اطرافش را ببیند. نوزاد ۲ ماهه می‌تواند طرح‌های بزرگ و رنگ‌ها روشن و شاد را با چشم‌هایش دنبال کند. ممکن است این بینایی در ماه‌های ابتدایی تولد چندان واضح نباشد اما بازهم نشانه سلامت کودک است.
توانایی برقراری ارتباط چشمی، لبخند زدن و لوس شدن
اگر کودک برای دیگران لوس می‌شود و می‌خندد و ارتباط چشمی برقرار می‌کند باید خوشحال باشید زیرا در حال برقراری روابط اجتماعی است و کودکی شاد است.
شاید یکی از قشنگ‌ترین نشانه های کودک سالم، شاد بودن و خندیدن او باشد. در یک ماهگی معمولا شروع به برقراری ارتباط چشمی می‌کند و در دو ماهگی برای اولین بار لبخند زده و به مرور با ورود به چهار ماهگی با صدا می‌خندد.
همه این‌ها نشانه های کودک سالم است و بیان کننده آن است که کودک شما از رشد نرمال و طبیعی برخوردار است و در حال آگاه‌تر شدن نسبت به محیط اطرافش است. معمولا در پنج ماهگی کودک متوجه رفتارهای دیگران می‌شود و نسبت به رفتار آن‌ها واکنش‌های ساده مانند خندیدن یا گریه کردن می‌دهد.
نوزادان تا پیش از صحبت کردن بیشتر از زبان بدن برای بیان خواسته‌ها و نیازهایشان استفاده می‌کنند و از ارتباط چشمی برای بیان احساس خود کمک می‌گیرند.
خواب منظم و گریه‌های کمتر
اگر کودک شما کمتر گریه می‌کند و برنامه خواب او منظم شده است باید خوشحال باشید زیرا سیستم عصبی او در حال تکامل و پیشرفت است.
اگر فکر می‌کنید روند رشد کودک شما بسیار کند و آهسته است، بهتر است به ساعت‌های خواب او دقت کنید. یکی از نشانه های کودک سالم این است که هرچه بزرگتر می‌شود گریه‌های او کمتر و ساعت‌های خوابش منظم‌تر می‌شود. برای مثال در طول روز چرت‌های کوتاه می‌زند و در طول شب حداقل ۴ ساعت می‌خوابد. این دو مورد، نشان دهنده تکامل سیستم عصبی و افزایش آرامش نسبی کودک شما است که هرچه بزرگتر می‌شود خواب او نیز منظم‌تر خواهد شد. بهتر است برای خواب شبانه کودک زمان مشخصی را در نظر بگیرید مثلا هر شب راس ساعت ۱۰ بخوابد، زیرا خواب کافی و مناسب تاثیر بسیر زیادی در رشد او دارد.
توانایی حفظ تعادل وزن بدن
این که کودکت می‌تواند گردنش را به تنهایی نگه دارد و شروع به نشستن می‌کند نشانه خوبی است زیرا عضلات او به خوبی کار کرده و در حال قوی شدن است.
اگر در یک ماهگی کودک شما بتواند به تنهایی گردنش را نگه دارد و تعادل وزن سر خود را حفظ کند، یکی از نشانه های کودک سالم است. در یک ماهگی او سرش را بلند کرده و به اطراف می‌چرخاند و نشانه بسیار فوق العاده‌ای از یک کودک سالم است. شما هم می‌توانید در تقویت این توانایی به او کمک کنید، مطمئن شوید هر روز به مقدار کافی و در ساعاتی که اشعه ماورای بنفش زیاد نیست، با پوشش مناسب فصل؛ کودک را بیرون برده و اجازه دهید هوای تازه تنفس کند. می‌توانید او را در کالسکه یا کریر به گردش برده و اجازه دهید با محیط اطراف آشنا شود. کمک دیگری که می‌توانید به او در تقویت عضلاتش کنید، این است که اجازه دهید خودش بشیند و شما فقط مراقب باشید زمین نخورد یا او را به شکم خوابانده و اجازه دهید سینه خیز برود، البته این ورزش‌ها را بهتر است بعد از دو تا سه ماهگی و زمانی که کودک کمی قوی‌تر شده انجام دهید، اما گردش روزانه را از همان ماه‌های ابتدایی می‌توانید شروع کنید.
