برخی از بیماری‌ها ممکن است به مدتی طولانی وجود داشته باشند، مانند ضربان قلب یا فشار خون نامنظم. داروها می‌توانند به شما کمک کنند تا با بالا رفتن سن با این شرایط کنار بیایید. اما درمورد بارداری، باید مراقب باشید. یکی از این داروها پروپرانولول است. در این مقاله توضیح داده می‌شود که آیا مصرف پروپرانولول در بارداری بی‌خطر است یا خطرناک.
پروپرانولول چیست؟
همان‌طور که گفته شد، پروپرانولول دارویی است که برای مقابله با برخی بیماری‌های شایع استفاده می‌شود.
- چندین بیماری یا وضعیت مرتبط با سلامتی را می‌توان با استفاده از دارویی به نام پروپرانولول درمان کرد. این لیست شامل موارد رایجی مانند لرزش، اضطراب، آنژین و افزایش ناگهانی فشار خون است.
- پروپرانولول می‌تواند به مقابله با این بیماری‌های جزئی اما شایع کمک کند، زیرا مسدودکننده بتاست.
- اشکال مختلفی برای مصرف این دارو وجود دارد، مانند قرص، شربت یا کپسول.
- پروپرانولول می‌تواند برای درمان میگرن شدید استفاده شود.
سؤال این است که آیا مصرف مسدودکننده‌های بتا در دوران بارداری می‌تواند واکنش‌های کنترل‌شده داشته باشد یا ممکن است خطرناک باشد؟ همان‌طور که در این مقاله پیش می‌روید و با مزایا و عواقب مصرف پروپرانولول آشنا می‌شوید، داروهایی را می‌شناسید که مصرفشان در دوران بارداری بی‌خطر است. همچنین با اقدامات احتیاطی هم که باید در نظر داشته باشید آشنا می‌شوید.
آیا مصرف پروپرانولول در بارداری بی‌خطر است؟
اعتقاد بر این است که پروپرانولول، ازسوی سازمان غذا و داروی ایالات متحده، در دسته «داروهای گروه C بارداری» قرار گرفته است. تحقیقات درمورد اثرات این دارو روی جنین در حال انجام است. همچنین، مطالعات دقیق درباره چگونگی بروز عوارض و نحوه درمان آن‌ها در زنان باردار بسیار کمیاب است. این کمبود زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که دارو به خانم باردار داده شود و اثرات آن غیرقابل‌پیش‌بینی یا خارج از کنترل باشد.
برخی از بیماری‌های شدید، مانند ایست قلبی پیش‌بینی‌نشده یا فشار خون بالا، در دوران بارداری شایع است. بااین‌حال، اگر ازروی وسواس و برای کنترل بیماری‌های قبلی از دارو استفاده می‌کنید، ممکن است اثرات مقابله‌ای داشته باشد که برای جنین خوب نباشد. مشخص شده است که در حال حاضر هیچ مطالعه مفیدی برای درک و تشخیص عوارض جانبی این دارو روی زنان باردار وجود ندارد. اما، درصورت بروز شرایطی که این دارو باید مصرف شود، فواید پروپرانولول ممکن است از خطرات آن بیشتر باشد.
عوارض جانبی مصرف پروپرانولول در بارداری
ازآنجاکه هیچ مطالعه و تحقیقی در دسترس نیست، بدیهی است که در صورت مصرف پروپرانولول ازسوی زنان باردار، عوارض جانبی خاصی در آن‌ها ایجاد شود. بهتر است درک دقیق‌تری از این عوارض جانبی داشته باشید:
- در صورت مصرف پروپرانولول ازسوی زنان باردار، ممکن است عوارض جانبی بسیاری ازجمله سبکی سر، افت ناگهانی فشار خون، کند شدن ضربان قلب یا تاری دید ایجاد شود.
- ممکن است خستگی یا ضعف شدید و بی‌دلیل رخ دهد. کمبود انرژی به‌عنوان یکی از عوارض جانبی این دارو در دوران بارداری بسیار شایع است.
- الگوهای خواب نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند که ممکن است برای زن باردار نامنظم و ناسالم باشد.
- بی‌نظمی ضربان قلب نیز می‌تواند یکی از عوارض جانبی شایع پروپرانولول باشد.
- سندروم Raynaud’s یکی دیگر از عوارض جانبی این داروست.
- تعریق و لرز نیز ممکن است ایجاد شود.
آیا پروپرانولول می‌تواند باعث سقط جنین، زایمان جنین مرده یا نقایص مادرزادی شود؟
سقط جنین، زایمان جنین مرده یا مرده‌زایی و نقایص مادرزادی برخی از شایع‌ترین نگرانی‌هایی‌اند که هر خانم بارداری در صورت مصرف داروی اشتباه ممکن است به آن دچار شود. به دوز (مقدار) تجویزشده توجه کنید.
مطالعات درمورد میزان خطرناک بودن پروپرانولول برای زنان باردار بسیار کم است. بااین‌حال، همین مطالعات اندک سقط جنین را به‌عنوان یکی از عوارض جانبی مضر این دارو مطرح نمی‌کنند. بااین‌حال، برای تشخیص این موضوع، به مطالعات بیشتری نیاز است.
برخی از تحقیقات، به‌ویژه مطالعاتی که روی پایگاه داده Danish Fertility یا آمار بیمارستان ملی دانمارک انجام شد، مشخص می‌کند که شرایطی مانند مرگ‌ومیر حوالی تولد در زنانی که این دارو را مصرف می‌کردند مشاهده شده است. این مطالعات نشان می‌دهند که، براساس آمار و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات موجود، احتمال مرده‌زایی بسیار زیاد است.
درمورد مرگ‌ومیر هنگام تولد مشاهدات زیادی انجام شده و سپس نتایجی به دست آمده است. زنانی که به مدت طولانی پروپرانولول مصرف کردند دچار مواردی مانند کاهش رشد داخل رحمی، جفت با اندازه کوچک‌تر، افسردگی پیش‌بینی‌نشده جنین در زمان زایمان یا شرایطی مانند فعالیت غیرطبیعی و آهسته قلب و کم شدن قند خون (هیپوگلیسیمی) پس از زایمان شده‌اند.
بنابراین همیشه توصیه می‌شود قبل از مصرف این دارو، خصوصاً در دوران بارداری، حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
در دوران بارداری پزشک چه میزان پروپرانولول توصیه می‌کند؟
FDA ایالات متحده توصیه‌های خاصی درمورد دوز مصرف این دارو ارائه کرده است. بااین‌حال، دوز مصرف به شرایط و سوابق پزشکی شما بستگی دارد. حتماً قبل از مصرف این دارو با پزشک صحبت کنید.
آیا می‌توان پروپرانولول را گاه‌به‌گاه مصرف کرد؟
بیشتر توصیه می‌شود پروپرانولول را، در دوران بارداری و بدون نظر پزشک، گاه‌به‌گاه مصرف نکنید. علت این است که فرایند خروج اثرات این دارو از بدن 10 تا 14 روز طول می‌کشد. ممکن است علائم پیش‌بینی‌نشده‌ای به‌دلیل مصرف آن ایجاد شود. بنابراین بهتر است حتی برای مصرف گاه‌به‌گاه هم با پزشک مشورت کنید.
پس از مصرف پروپرانولول در بارداری ، چه باید کرد؟
اگر به دلایل خارج از کنترل شرایطی پیش آمد که پروپرانولول مصرف کردید، اولین و اصلی‌ترین قدم این است که پزشکان خود را مطلع کنید. پزشکتان، کسی که درک کاملی از بارداری‌تان دارد، باید از این امر و میزان دوز مصرفی آگاهی داشته باشد. پس‌ازاین، می‌توان تصمیم گرفت که آیا به دوزهای بیشتر نیاز دارید یا نه. همچنین، بهتر است کمترین دوز را مصرف کنید تا برای جنین خطرناک نباشد.
بنابراین، پس از درک کامل مصرف پروپرانولول در بارداری ، بهتر است همیشه آگاه باشید و با پزشکتان مشورت کنید. به‌این‌ترتیب هم شما و هم کودکتان همواره سالم خواهید ماند.
