به نظر شما یک کودک باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد تا بتوانیم او را یک کودک باهوش خطاب کنیم؟ حتما به عنوان یک پدر و مادر این سوال برایتان پیش آمده که آیا کودک شما باهوش و با استعداد هست یا نه؟ با توجه به دیدگاه‌های متضادی که در این زمینه وجود دارد، تشخیص کودک باهوش کمی پیچیده و مشکل است. اکثر والدین می‌خواهند بدانند که ویژگی‌های یک کودک باهوش چیست و آیا کودک آن‌ها این ویژگی‌ها را دارد. در واقع طبقه بندی یک کودک در قالب فرد باهوش بسیار مشکل است؛ زیرا همه‌ی کودکان را نمی‌توان بر اساس فاکتور‌های مشخصی، به عنوان کودک باهوش تعریف کرد. با این حال روانشناسان و مربیان مجموعه‌ای از مشخصات و ویژگی‌های کودکان باهوش را جمع‌آوری کرده‌اند. در ادامه با هم تمام این موارد را بررسی می‌کنیم تا بدانیم بر اساس چه معیارهایی می‌توانیم میزان هوش یک کودک را تعیین کنیم. این کار به ما کمک می‌کنید تا برای تربیت کودک برنامه‌های دقیق‌تری را پیش بگیریم.
مقاله مرتبط: کودک ۱۸ ماهه شما چه کارهایی می‌تواند انجام بدهد؟
آی کیو (IQ)
آزمون آی کیو یکی از راه‌های تشخیص کودک باهوش و تعیین میزان هوش در آن‌ها است. در این آزمون معمولا کودکانی که هوش پایینی دارند، نمره‌ی ۱۱۵ تا ۱۲۹، کودکانی که هوش متوسطی دارند ۱۳۰ تا ۱۴۴، کودکانی که هوش بالایی دارند نمره ۱۴۵ تا ۱۵۹، کودکان فوق‌العاده باهوش ۱۶۰ تا ۱۷۹ و کودکان نابغه نمره ۱۸۰ به بالا را کسب می‌کنند. این مقادیر بر اساس منحنی زنگی به دست آمده است و نقس بسزایی در تعیین میزان هوش کودک دارد.
کودک باهوش یا استعداد درخشان
استعداد درخشان توانایی انجام مهارتی است که تا سنین بالاتر و معمولا تا سن بلوغ، بروز پیدا نمی‌کند. مثلا توانایی خواندن کتاب یک کودک سه ساله شاید در حد یک دانش‌آموز سوم دبستان باشد. حتی یک کودک ۹ ساله شاید بتواند در حد یک فرد ۱۸ ساله و سال‌ها آموزش‌دیده، پیانو بنوازد. اگر استعداد درخشان کودکی در زمینه‌های غیر تحصیلی مانند هنر و موسیقی باشد، ممکن است از طرف مدرسه به عنوان فرد باهوش شناخته نشود؛ زیرا اکثر آزمون‌ها در تشخیص کودکان باهوش توانایی‌ها و موفقیت‌های تحصیلی آن‌ها را می‌سنجد. بنابراین، اگر فکر می‌کنید فرزند شما یک کودک باهوش است اما به موفقیت چشمگیری در مدرسه دست پیدا نمی‌کند، شاید بهتر باشد جای دیگری به دنبال استعداد فرزند خود باشید.
مقاله مرتبط: ۷ تکنیک برای تربیت کودک با مهارت
پیشرفت تحصیلی زیاد
کودکان باهوش معمولا و نه همیشه، پیشرفت تحصیلی زیادی دارند. حتی ممکن است تعدادی از این کودکان نمرات درسی خوبی کسب نکنند، اما در آزمون‌های پیشرفت تحصیلی معمولا امتیاز ۹۵ تا ۹۹ درصد را کسب می‌کنند. آن‌ها علاقه و اشتیاق زیادی به یادگیری دارند و از حافظه خوبی برخوردار هستند. توانایی یادگیری سریعی دارند و به سرعت به موفقیت دست پیدا می‌کنند. در عین حال ممکن است یک کودک باهوش انگیزه خود را برای یادگیری از دست داده باشد و عملکرد درسی او در مدرسه افت کند؛ هر چند که در آزمون‌های پیشرفت تحصیلی نمرات بالایی کسب می‌کند.
استعداد ذاتی موفقیت یا پیشرفت
جدا از این که یک کودک باهوش در مسائل تحصیلی و در محیط مدرسه پیشرفت می‌کند یا نه، استعداد پیشرفت به طور ذاتی در او وجود دارد. در واقع علاقه و حس رقابت‌پذیری این کودکان یکی از نشانه‌های این استعداد ذاتی است. در صورتی که این کودکان در مدرسه عملکرد خوبی نداشته باشند، اما در خانه همچنان توانایی یادگیری و کسب مهارت را دارند.
حساسیت بیش از حد
حساسیت زیاد به ندرت، اما یکی از ویژگی‌هایی است که معمولا برای مشخص کردن افراد باهوش در مدرسه از آن استفاده می‌شود. حساسیت بالا یکی از مشخصه‌هایی است که معمولا این کودک باهوش را از سایرین جدا می‌کند. این کودکان ممکن است به خاطر موضوعی که از نظر دیگران چندان اهمیتی ندارد، شروع به گریه و بی‌قراری کنند.
مقاله مرتبط: چگونه کودک خود را عاشق کتاب خواندن کنیم؟
با آگاهی از میزان هوش کودک و تشخیص میزان توانمندی‌های او بهتر می‌توانید کودکت را در مسیر رشد و پیشرفت راهنمایی کنید. به زودی مقالات بیشتری درباره کودک با استعداد، تشخیص کودک باهوش و نحوه تربیت کودکان باهوش برای شما منتشر خواهیم کرد.
