لازمه تربیت کودک کارآمد و با نشاط آموزش نظم و انضباط همراه با عشق و محبت است. در این راه، اولین و مهم‌ترین قدم باانضباط بودن والدین است. اگر والدین منضبط نباشند، در آموزش نظم به فرزندانشان موفق نخواهند بود. نکته مهم در فرزندپروری این است که نظم نباید با ترس، تحقیر، خجالت، فریاد یا هر نوع اجبار فیزیکی و عاطفی ایجاد شود، بلکه تربیت کودک کارآمد و بانشاط باید به روش علت و معلولی یا بازخوردی طبیعی باشد. گاهی والدین، برای اصلاح رفتارهای اشتباه کودک، صدای خود را بالا می‌برند و به دنبال آن، کنترلشان را از دست می‌دهند، در حالی که، در نقش یک الگو، باید رفتاری سنجیده داشته باشند. کودکی که نظم و انضباط را همراه با محبت آموخته و به شکل صحیح هدایت شده است ویژگی‌های شخصیتی بارزی دارد که در طول زندگی با او باقی می‌مانند.
۸ ویژگی بارز فرزندان با انضباط
۱. خودکنترلی و بلوغ: بلوغ هیجانی توانایی به تاخیر انداختن لذت‌های آنی است. به عبارت دیگر، فرزندان منضبط از والدینشان می‌آموزند به اصول نظم متعهد باشند، حتی در مواردی که کسل‌کننده و تکراری‌اند. آن‌ها کارهای خوب را به‌درستی و باتعهد انجام می‌دهند، حتی اگر احساس کنند برخلاف علاقه آن‌هاست.
۲. همدلی: کودکان منضبط می‌توانند خود را جای دیگران بگذارند. این کار موجب می‌شود دیگران را درک کنند و از روی اخلاص و مهربانی به سایرین کمک کنند نه از روی عادت و اجبار.
۳. تمایل به احساس خوب: کودک منضبط به گونه‌ای پرورش یافته است که بداند «خوب» است، از این رو، رفتارهایش را به سمتی هدایت می‌کند که بتواند این احساس خوب درونی را حفظ کند. مثبت اندیشی و احساس خوب بودن حالت طبیعی اوست که، حتی در شرایط دشوار زندگی، می‌تواند آن را به زندگی عادی‌اش برگرداند.
۴. مسئولیت پذیری: کودک منضبط همواره انگیزه دارد تا در خانه، مدرسه یا در سطح وسیع‌تر، یعنی جامعه، به کمک دیگران بشتابد، زیرا باور دارد، مسئولیت پذیری و مشارکت جمعی ارزشمند است، نه اینکه تنها به فکر نیازهای شخصی خود باشد.
۵. دوست داشتن خود: کودکان منضبط اعتماد به نفس درونی دارند. به عبارتی دیگر، اعتماد به نفس فقط حاصل عملکرد یا اعتبار بیرونی نیست، بلکه از درون افراد سرچشمه می‌گیرد. افراد زمانی توسط دیگران دوست داشته می‌شوند که ابتدا خودشان را دوست داشته باشند.
۶. جوابگو بودن: کودکان منضبط اشتباهات خود را می‌پذیرند و سعی در بهبود انتخاب‌ها و تصمیمات دارند، زیرا به داشتن احساس خوب درونی متمایل‌اند. پذیرفتن اشتباهات شرم‌آور نیست، بلکه فرصتی برای تمرین داشتن شخصیت خوب است. کودکان مسئولیت‌پذیر می‌آموزند اشتباه کردن جزئی از زندگی است.
۷. احترام به قوانین: وقتی کودکان به طرز صحیحی انضباط را آموخته باشند، به قوانین و مقررات و اصول اخلاقی احترام می‌گذارند. احترام امری دوسویه است. اگر شما به فرزندانتان احترام بگذارید، آن‌ها نیز یاد می‌گیرند به بزرگ‌ترها و قوانین و مقررات احترام بگذارند. کودکان نیاز دارند از شما پیروی کنند، نه آنکه بدون توجه از شما عبور کنند.
۸. شادی : کودکان منضبط افرادی بانشاطی‌اند که برایشان کنار دیگران بودن، ساختن لحظات خوش و داشتن روابط پایدار با افراد دلپذیر است. آن‌ها دوست دارند از طرف تمام همسالانشان پذیرفته شوند و سایر والدین آرزوی داشتن فرزندانی همانند آن‌ها را داشته باشند.
بیشتر بخوانید: رعایت نظم در کودکان را پرورش بدهید
تربیت کودک کارآمد و بانشاط نیازمند ایجاد روابط صمیمی و صادقانه و آزاد والدین با فرزندان است. والدین با برخوردها و رفتارهای خود به فرزندانشان می‌آموزند چگونه زندگی کنند و با چالش‌های پیش رو چگونه دست و پنجه نرم کنند.
انضباط همراه با محبت حاصل به‌کارگیری راهکارهای صحیحی است که به کودک رنج‌ها و سختی‌های زندگی را می‌آموزد تا بتواند روی دیگر زندگی و حقیقت آن را ببیند و رشد کند. سؤال مهمی که باید از فرزندانتان بپرسید این است: «شما چه احساسی دارید؟»، زیرا ریشه رفتارهای آن‌ها در احساساتشان است. این روش تربیتی باید از بدو تولد شروع شود. وقتی برای شما احساسات فرزاندانتان از رفتارهایشان مهم‌تر باشد، آن‌ها می‌فهمند برای شما اهمیت دارند و می‌توانند اشتباه کنند، در حالی که شما آن‌ها را همیشه و بدون قید و شرط دوست دارید. آن‌ها همچنین می‌آموزند عواطف و احساسات خود را در زندگی اولویت‌بندی کنند، سپس آن‌ها را تنظیم و کنترل کنند تا در بزرگسالی به انسان‌هایی با هوش هیجانی بالا تبدیل شوند.
پیام کوچک زندگی: وقتی فرزندانتان را منضبط بار می‌آورید، به آن‌ها نشان می‌دهید مراقبشان هستید.
تربیت کودک کارآمد و با نشاط نه تنها باعث موفقیت کودکان در آینده می‌شود، بلکه به بهتر شدن جامعه هم کمک می‌کند. اگر شما هم نظر یا تجربه‌ای در زمینه آموزش انضباط به کودک خود دارید، حتما در قسمت نظرات زیر این مطلب یا شبکه‌های اجتماعی کودکت، با ما و والدین دیگر در میان بگذراید.
