رفلاکس در نوزاد و برگرداندن شیری که خوردهاند بسیار رایج و معمول است اما گاهی این رفلاکس بیش از حد معمول تکرار میشود و در چینین مواقعی باید این مسئله را جدی بگیرید. نوزادان گاهی شیری را که خوردهاند، از دهان یا بینی خود بیرون میدهند. ممکن است مقدار کمی از شیری که خوردهاند را با هوای معده بیرون بدهند یا کل شیر را پس بدهند. رفلاکس در نوزاد اصطلاح پزشکی است که به عمل بیرون دادن شیر از دهان یا بینی توسط نوزاد، گفته میشود. رفلاکس گوارشی یا «GOR» هم نام دیگر آن است. اگر رفلاکس در نوزادان بسیار تکرار شود ممکن است عوارض جانبی خطرناکی به همراه داشته باشد یا نشانه بیماری گوارشی در نوزاد باشد. در این مواقع می توان درمان های دارویی را با مشورت متخصص اطفال مد نظر قرار داد. با مطلب امروز کودکت همراه باشید تا بیشتر با این مورد و مراقبت از نوزاد آشنا شوید.
رفلاکس در نوزاد
در مرحله اول باید بدانید که رفلاکس در نوزادان بسیار شایع است و گاهی به دلیل شل شدن عضلهای در بالای شکم نوزاد به نام اسفنکتر (sphincter) اتفاق میافتد. گاهی رفلاکس به دلیل تجمع هوا در معده نوزاد نیز رخ میدهد. زمانی که نوزاد خیلی تند شیر یا غذا میخورد، مقدار زیادی هوا وارد معده او شده و تجمع این حبابهای هوا در معده باعث بروز رفلاکس و برگرداندن شیر میشود.
این رفلاکسها برای نوزاد شما دردناک نیست و برای او ایجاد ناراحتی یا مشکل خاصی نمیکند. دقت داشته باشید که «رفلاکس» با «استفراغ» در نوزادان بسیار متفاوت است.
بیشتر بخوانید: نکاتی که باید هنگام تعویض پوشک کودک حتما رعایت کنید
استفراغ کردن در نوزادان با درد همراه است و مقدار غذای برگردانده شده معمولا بیش از یک تا دو قاشق غذاخوری است. استفراغ با شدت و اجبار برگرداندن غذا همراه است و اغلب نشانه بیماری در کودکان است.
رفلاکس یا برگرداندن شیر در نوزادان اغلب تا ۴ ماهگی بیشتر طول نمیکشد و بعضی از نوزادان تا ۷ ماهگی دیگر هیچ علائمی از رفلاکس را نشان نمیدهند. البته ممکن است این سن در نوزادان مختلف، متفاوت باشد.
راه های کاهش رفلاکس در نوزاد
شما میتوانید با رعایت چند نکته ساده، رفلاکس در نوزاد را کاهش دهید. کارهایی مانند:
۱. برای کاهش رفلاکس در نوزاد آهسته شیر دهید
هر زمان که وقت شیر دادن یا غذا خوردن نوزاد است بهتر است به آرامی به او شیر دهید و اصلا عجلهای برای غذا خوردن او نداشته باشید.
بیشتر بخوانید: بهترین تکنیک ها برای آرام کردن گریه در نوزادان کدام است؟
۲. نوزاد را صحیح در آغوش بگیرید
در هنگام شیر دادن به نوزاد او را در وضعیت صحیحی قرار دهید. بهتر است از شیر دادن به صورت خوابیده یا در حالت دراز کشیدن به او خودداری کنید، زیرا باعث تجمع هوا در معده و رفلاکس در نوزاد میشود.
۳. تعداد وعده ها را بیشتر و حجم آنها را کمتر کنید
به جای زیاد غذا دادن یا شیر دادن به او در یک یا دو وعده، مقدار هر وعده را کمتر و تعداد دفعات شیر دادن و غذا دادن را زیاد کنید و هر بار مقدار کمی به او غذا دهید.
۴. به موقع غذا دهید
هرگز دیر به دیر به کودک خود غذا ندهید. اگر فاصله غذا دادن یا شیر دادن به او زیاد باشد احتما دارد هوای بیشتری در معدهاش جمع شده و باعث رفلاکس در نوزاد شود. در صورتی که نوزاد شما قبل از شیر خوردن خیلی گریه کرده باشد بهتر است به او شیر ندهید زیرا، بعد از گریه زیاد مقدار زیادی هوا در معدهاش جمع شده است.
۵. شیشه شیر ضد رفلاکس
اندازه سوراخ سر شیشه شیر را بررسی کنید. در هر ثانیه ۳ قطره شیر بیشتر نباید از سر آن خارج شود، در صورتی که سوراخ سر شیشه شیر بزرگ باشد باعث ورود مقدار زیادی شیر به معده نوزاد شده که در نهایت منجر به رفلاکس میشود. معمولا شیر دادن با شیشه شیر به نوزاد احتمال رفلاکس را بالا میبرد. اگر سوراخ سر شیشه شیر خیلی کوچک باشد، نوزاد مجبور است بیشتر شیشه را بمکد و در نتیجه هوای بیشتری وارد معدهاش میشود.
۶. تخلیه باد گلو برای کاهش رفلاکس در نوزاد
مطمئن شوید که حتما کودک بعد از شیر خوردن آروغ بزند. با آروغ زدن هوای اضافی معده او خارج شده و مانع از رفلاکس در نوزاد میشود. بهترین روش برای آروغ زدن این است که بعد از شیر خوردن، نوزاد را روی زانو خود نشانده، سر او را بگیرید و به آرامی با دست دیگر ضربات متوالی به پشت او بزنید. میتوانید کودک را روی شانه خود گذاشته و به آرامی به پشتش بزنید تا آروغ او گرفته شود.
بیشتر بخوانید: ۷ دلیل اصلی گریه در کودکان را می دانید؟
۷. نوزاد را بنشانید
بعد از شیر خوردن حداقل ۳۰ دقیقه کودک را در حالت نشسته قرار دهید. اگر هنوز نوزاد است، میتوانید او را در «کریر» یا صندلی ماشین قرار دهید.
۸. نوزاد را بخوابانید
بعد از غذا خوردن یا شیر دادن، کودک را روی شکمش بخوابانید اما دقت کنید در این حالت به خواب نرود. خوابیدن نوزاد یا کودک به روی شکم باعث مرگ تصادفی در کودکان میشود. همیشه قبل از خوابیدن آروغ نوزاد را گرفته و آنها را یا به پشت بخوابانید یا روی دست راست و چپ و اصلا اجازه ندهید روی شکم بخوابند.
۹. به پوشک نوزاد توجه کنید
دقت کنید که پوشک کودک بیش از حد سفت بسته نشده باشد و به شکمش فشار نیاورد.
در صورتی که نوزاد شما به راحتی شیر میخورد و کودک سالم و شادی است و فقط گاهی دچار رفلاکس میشود بهتر است نگران نشوید، در صورت مشاهده علائم زیر میتوانید با پزشک کودک خود تماس بگیرید:
۱. در صورتی که کودک شما مدام رفلاکس میکند و هیچ وزنی اضافه نکرده است.
۲. در کنار رفلاکس مشکلات دیگری نیز وجود دارد که شما را نگران کرده است.
۳. رفلاکس در نوزاد با درد همراه است.
۴. در میزان ادرار و حرکات روده و مدفوع او تغییراتی مشاهده کردهاید.