به نظر شما به حرف افتادن کودکان باهوش باید از چه سنی شروع شود؟ اصلا فرایند به حرف افتادن کودک باید از چه سنی آغاز شود تا در دسته بندی کودک باهوش یا کودک با استعداد قرار بگیرد؟ در این مقاله از کودکت به بررسی روند به حرف افتادن کودک باهوش می پردازیم و میبینیم که این دسته از کودکان در هر مقطع سنی، چگونه صحبت میکنند؟
یکی از ویژگیهای کودکان باهوش، توانایی پیشرفته زبان در آنها است، به این معنی که این کودکان زودتر از جدول رشد استاندارد به نقاط عطف رشد مرتبط به زبان، میرسند. با توجه به این آمار، به حرف افتادن کودکان باهوش به صورت قابل توجهی زودتر از دیگران کودکان آغاز شده، دامنه لغات گستردهای دارند و نسبت به کودکان معمولی از جملات طولانیتر استفاده میکنند. درواقع این کودکان مراحل پیشرفت زبان را خیلی زودتر از هم سن و سالان خودشان پشت سر میگذارند.
بیشتر بخوانید: کودک باهوش باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
اما بیایید با هم بررسی کنیم که والدین چگونه میتوانند پیشرفت زبان در کودکان باهوش را تشخیص بدهند؟
مراحل به حرف افتادن کودکان باهوش
برای دریافت نحوه پیشرفت زبان و به حرف افتادن کودکان باهوش در اولین قدم باید به جدول رشد زبان کودکان نگاه کرد. قدم بعد آگاهی از اصول رشد پیشرفته زبان است.
نقاط عطف رشد زبان در کودک
در این قسمت تواناییهای مربوط به زبان کودک از سن نوزادی تا سن مدرسه رفتن مشخص میشود و میبینیم که به حرف افتادن کودکان باید چه مراحلی را سپری کند. توجه داشته باشید که در این قسمت اشارهای به روند به حرف افتادن کودکان باهوش نمیکنیم و کودکان به صورت کلی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
۳ ماهگی
صداهای غلغل در گلو و همچنین نجواهای نامفهوم ایجاد میکنند
۶ ماهگی
صدای ب ب و عباراتی مثل شعر ایجاد میکنند
۱۲ ماهگی
- این سن با ایجاد صدای ب ب اما با آهنگی مثل حرف زدن همراه است
- اولین کلمات را میگویند
۱۸ ماهگی
- در این سن ۸ تا ۱۰ کلمه که قابل فهم میگویند
- دامنه لغات آنها شامل ۵ تا ۴۰ کلمه است که اکثر آنها اسم هستند
- کلماتی را که در مکالمهها میشنوند تکرار میکنند
۲ سالگی
- دامنه لغات آنها شامل ۱۵۰ تا ۳۰۰ کلمه میشود
- در این سن استفاده از ۲ یا ۳ جمله رایج است، که جملات شامل اسم و فعل هستند، مثل «مامان رفت» و همچنین از جملاتی با لحن سوالی استفاده میکنند، مثل «بیسکویت میخوای؟»
- از کلماتی که به خودش باز میگردد مثل «من» و «مال من» استفاده میکند
۳ سالگی
- استفاده از جملات ۳ تا ۵ کلمهای در این سن معمول است
- پرسش سوالات کوتاه مثل «کی؟» و «کجا؟» را یاد میگیرند
- دامنه لغات ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمهای دارند
۴ سالگی
- دامنه لغات آنها در ۴ سالگی شامل ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ کلمه است
- از جملات ۵ کلمهای یا بیشتر استفاده میکنند
۵ سالگی
- بعضی از حروف الفبا را تشخیص میدهند
- تقریبا از ۶ کلمه در جملهها استفاده میکنند
- از «و»، «اما» و «بعدا» برای ساخت جملات طولانیتر استفاده میکنند
تا قبل از سن ۶ سالگی زبان یک کودک شباهت زیادی به زبان بزرگسالان پیدا میکند و شامل استفاده از جملههای مرکب میشود. اگرچه کودکان از کلماتی مثل «برخلاف» یا «علیرغم اینکه» تا ۱۰ سالگی استفاده نمیکنند.
زود صحبت کردن کودکان
کودکان باهوش (منظور ما کودکان با ضریب هوشی بالاتر از حد معمولی است) زودتر از کودکان معمولی صحبت میکنند. در حالی که اکثر کودکان، اولین کلمات خود را در حدود یک سالگی به زبان میآورند، به حرف افتادن کودکان باهوش معمولا از ۹ ماهگی اتفاق میافتد. بعضی از والدین میگویند که کودک آنها حتی زودتر از ۹ ماهگی و از ۶ ماهگی اولین کلمات خود را به زبان آورده است.
حتی بعضی از والدین گزارش کردهاند، کودک آنها از ۳ ماهگی تلاش میکرد تا اولین کلمات را بسازد. اگرچه اکثر بچهها از لحاظ جسمی به اندازه کافی توانایی کنترل دهان، زبان و لبهای خود را ندارند تا کلماتی را که نیاز دارند بسازند. آنها ممکن است برای ساختن کلمات بسیار تلاش کنند و از اینکه نتوانستند کلمات خود را به ما برسانند، ناراحت بشوند. آموزش زبان اشاره به این کودکان کمک میکند تا به جای ارتباط کلامی منظور خود را با زبان بدن و اشاره به ما برسانند.
ذکر این نکته مهم است که همه کودکان با استعداد، لزوما زود صحبت نمیکنند. در حقیقت بعضی از کودکان باهوش دیرتر به حرف میافتند تا ۲ سالگی یا حتی بیشتر صحبت نمیکنند. آنها وقتی شروع به صحبت کردن میکنند به یکباره به سراغ استفاده از جملات کامل میروند و آن مراحل ذکر شده در جدول را طی نمیکنند.
درست است که زود صحبت کردن نشانه با استعداد بودن است، اما زود صحبت نکردن نشانه هیچ مشکل ذهنی در کودک نیست. پس هرگز کودک خود را برای صحبت کردن یا هر کار دیگری تحت فشار قرار ندهید. این که کودکت زود صحبت نکند، اصلا نشانه ضعف یا مشکل ذهنی در او نیست.
استفاده کردن از لغات پیشرفته
لغات پیشرفته دو معنی متفاوت دارد. میتواند معنی تعداد زیادی لغت بدهد، یا به معنی نوع کلمات استفاده شده توسط کودک باشد. وقتی یک کودک معمولی در سن ۲ سالگی ۱۵۰ تا ۳۰۰ کلمه را میداند، یک کودک با استعداد تا ۱۸ ماهگی مرز ۱۰۰ کلمه را رد کرده است. در ۱۸ ماهگی بیشتر بچهها ۵ تا ۲۰ کلمه میدانند. البته در بعضی بچهها، این میزان تا ۵۰ کلمه هم میرسد و در دومین سال بچهها معمولا تا ۳۰۰ کلمه را میدانند. کودکان با استعداد در سن ۲ سالگی به اندازه بچههای ۴ ساله یا بیشتر کلمه میدانند و صحبت میکنند.
بیشتر بخوانید: به حرف افتادن کودکان ؛ یکی از مهم ترین نقاط عطف در رشد کودک
معنی دوم استفاده از لغات پیشرفته مربوط به نوع کلمهای است که کودک در دامنه لغات خود دارد. معمولا اولین کلماتی که کودک بیان میکند، اسم و کلماتی مثل مامان، بابا، هاپو، توپ و جوجو هستند. بعد از آن فعلهای ساده هم اضافه میشوند. برای مثال میخوام، برو، ببین و بده از این دست کلمات هستند. کودکان با استعداد کلمات ربط مثل «چون که» را به دامنه لغات خود اضافه میکند. فرایند به حرف افتادن کودکان باهوش به نحوی پیش میرود که تا سن ۳ سالگی کلمات موصولی مثل اگرچه یا کلمات چند بخشی را به دامنه لغات خود اضافه میکند.
ساختار جملات در حرف زدن کودکان باهوش
یک کودک دو ساله میتواند جملات ۲ یا ۳ کلمهای را در این سن بسازد و این جملات معمولا بدون فعل هستند. به طور مثال یک کودک میگوید، «آن گربه» یا «آن گربه است». اما به حرف افتادن کودکان باهوش به گونهای است که در سن ۲ سالگی جملات کامل میگویند و تا ۳ سالگی مانند بزرگسالان صحبت میکنند. آنها میتوانند از نشانههای زمانی مثل «حالا»، «بعدا» و «اولا» که جملات آنها را طولانیتر میکند، استفاده کرده و علاوه بر این، میتوانند با بزرگسالان گفت و گو کنند.
اگرچه ساختار به حرف افتادن کودکان باهوش به صورتی است که در این مقاله به آن اشاره کردیم، اما عدم وجود این ساختار باعث نمیشود که شما کودک خود را با استعداد ندانید. مراحل پیشرفت زبان هم در کودکان مستعد و هم در کودکان معمولی کاملا متفاوت است و عدم وجود هر کدام از موارد بالا نباید هیچگونه احساس ناامیدی در شما به عنوان والدین ایجاد کند.