کولیک نوزادان یکی از پرتکرارترین دلایلی است که تازه‌مادران و تازه‌پدران در 1 تا 4 ماهگی کودکشان برای رفع آن به پزشک مراجعه می‌کنند. کولیک شرایط خوش‌خیم و موقتی است و با کولیت که بیماری مزمن التهابی روده است تفاوت دارد. کولیک نوزاد می‌تواند والدین را به‌شدت خسته و فرسوده کند. مراجع معتبر دنیا «کمک به پذیرش والدین» و «آگاه‌سازی آن‌ها» را بر درمان کولیک مقدم می‌دانند. ازاین‌رو پیش از بررسی راهکارهای دارویی مواجهه با کولیک، به راهکارهای «مراقبت والدین از خود» در مواجهه با کولیک پرداخته می‌شود:
| آنچه در این مقاله خواهید خواند: |
خودمراقبتی والدین در مواجهه با کولیک
مراقبت از نوزاد مبتلا به کولیک می‌تواند حتی برای والدین باتجربه نیز بسیار خسته‌کننده و پراسترس باشد. ازاین‌رو لازم است از خودتان مراقبت کنید. برای این کار می‌توانید:
- در فاصله‌های منظم استراحت کنید و از اطرافیانتان کمک بگیرید. در صورت امکان، زمانی را از منزل بیرون بروید و از فضای خانه دور شوید تا تجدید قوا کنید.
- هنگام گریه می‌توانید دقایقی کودک را در گهواره بگذارید و خود را آرام کنید. این کار آسیبی به کودک وارد نمی‌کند.
- از احساساتتان صحبت کنید. طبیعی است که در این شرایط احساس ناامیدی، احساس گناه، عصبانیت یا تنهایی کنید.
- خود را قضاوت نکنید. گریه‌های کودک نشانه‌ای از ناکافی بودن مراقبت‌های شما نیست.
- با تغذیه درست و خواب کافی (خوابیدن همراه کودک حتی در طول روز) از سلامتی‌تان مراقبت کنید.
- به خودتان یادآوری کنید که کولیک ناشی از مشکلی حاد و بدخیم در بدن نوزاد نیست و فرایندی خوش‌خیم و موقتی است و به‌مرور بعد از 3 تا 4 ماه از بین می‌رود.
راهکارهای دارویی برای درمان کولیک
تاکنون تأثیر و کارآمدی هیچ دارویی به‌طور قطعی برای درمان کولیک نوزادان ثابت نشده است. بااین‌حال برخی داروهای مورداستفاده رایج در کولیک در ادامه بررسی می‌شوند:
داروی سایمتیکون (Simethicone)
در مقابل مطالعاتی که اثربخشی این دارو را ثابت کرده‌اند مطالعاتی هستند که نشان داده‌اند این دارو در درمان کولیک اثر چشمگیری ندارد. اما به‌دلیل بی‌عارضه بودن پزشکان به‌طور گسترده‌ای آن را تجویز می‌کنند.
سایمتیکون را بعد از شیر به کودک بدهید.
تداخل دارویی مهم سایمتیکون
در نوزادانی که به‌دلیل کم‌کاری تیروئید داروی لووتیروکسین مصرف می‌کنند، مصرف سایمتیکون می‌تواند به از کنترل خارج شدن علائم کم‌کاری تیروئید منجر شود.
به‌طور کلی اگر نوزادتان داروی دیگری مصرف می‌کند، احتمال بروز تداخل با سایمتیکون بالاست. ازاین‌رو حتماً به پزشک یا داروسازتان مصرف تمامی داروهای کودک را اطلاع دهید.
این دارو در ترکیب با برخی داروهای گیاهی نیز در بازار دارویی کشور موجود است.
کولیک اِز (ColicEZ)، کولیک اِید (Colicaid)
این دو فرآورده ترکیبی از سایمتیکون، روغن شوید و روغن رازیانه‌اند. در صورت صلاحدید پزشک، کولیک اِز از ابتدای تولد و کولیک اِید از یک ماهگی قابل‌استفاده است.
هشدار: از مصرف رازیانه و شوید به‌صورت جداگانه برای نوزادان اکیداً خودداری کنید. ترکیبات گیاهی الزاماً بی‌عارضه و بی‌خطر نیستند. مصرف دوز بالای این ترکیبات می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری برای نوزاد به همراه داشته باشد. از سوی دیگر، ترکیباتی که از عطاری‌ها و سوپرمارکت‌ها خریداری می‌شود ممکن است ناخالصی‌هایی داشته باشد و مصرف آن به نوزاد آسیب جدی وارد کند.
کولیف بی اس کی (BSK Colife)
این فرآورده ترکیبی از سایمتیکون، روغن شوید و روغن رازیانه با اسانس نعناست. در صورت صلاحدید پزشک، بدون محدودیت سنی قابل‌استفاده است.
دیسیکلومین برای درمان کولیک در نوزادان
این دارو با رفع انقباض عضلات گوارشی می‌تواند در بهبود کولیک کمک‌کننده باشد. اما به‌دلیل احتمال ایجاد عوارض خطرناک مصرف آن در کودکان زیر 6 ماه ممنوع است. در هر صورت استفاده از آن فقط در صورت صلاحدید پزشک امکان‌پذیر است.
فرآورده‌های گیاهی مناسب برای درمان کولیک
شربت بی بی کولیک باریج
این فرآورده دارای بابونه، رازیانه، بادرنجبویه و زنجبیل است. با تجویز پزشک، از دو هفتگی نوزاد قابل‌استفاده است.
گریپ واتر (Gripe water)
این دارو ترکیبی از چند گیاه مؤثر در رفع نفخ و کولیک است. مهم است که حتماً قبل از مصرف آن پزشک یا داروساز را در جریان اینکه دارو را برای نوزاد استفاده می‌کنید قرار دهید. ممکن است برخی فرآورده‌ها حاوی الکل یا شکر باشند که می‌تواند برای نوزادان آسیب‌زا باشد.
گریپ میکسچر (Gripe Mixture)
این فرآورده حاوی بی کربنات سدیم، نعنا، زنجبیل و زیره سیاه است. در کودکان بالای یک ماه در صورت تجویز پزشک می‌توان از آن استفاده کرد.
قطره کیدزی کولیک (Kidssi Colic)
این فرآورده شامل رازیانه، بابونه، بادرنجبویه، زیره سیاه و نعنا فلفلی است و محدودیت سنی برای مصرف ندارد.
فرآورده‌های مختلفی با ترکیبات مشابه و برندهای متفاوت در داروخانه ها موجود است. تفاوت مصرف این فرآورده‌ها در مقایسه با مصرف مستقیم گیاهان یا روغن و عصاره آن‌ها برای نوزادان، ایمنی بالا و تضمین‌شده این فرآورده‌هاست. مقدار عصاره یا روغن موجود در این محصولات با دقت بالایی اندازه‌گیری شده و در صورت مصرف میزان درست از آن‌ها هیچ عارضه‌ای نوزاد را تهدید نخواهد کرد. در هر صورت می‌توانید برای کسب هرگونه اطلاعات تکمیلی از پزشک یا دکتر داروساز راهنمایی بگیرید.
پروبیوتیک‌ها
ثابت شده است که فرآورده پروبیوتیک حاوی لاکتوباسیلوس روتِری در کاهش مدت گریه نوزادان مبتلا به کولیک که از شیر مادر تغذیه می‌کنند مؤثر بوده و عارضه‌ای به‌دنبال استفاده آن مشاهده نشده است.
آکادمی پزشکان خانواده در آمریکا توصیه می‌کند که برای کودکانی که از شیرخشک تغذیه می‌کنند از مصرف پروبیوتیک حاوی لاکتوباسیلوس روتری خودداری شود.
در پایان لازم به یادآوری است که برای درمان کولیک مصرف دارو در نوزادان حتماً باید تحت‌نظر پزشک و پس از معاینه کامل نوزاد انجام گیرد. از مصرف سرخود هرگونه فرآورده طبیعی، گیاهی یا شیمیایی خودداری کنید. اصلا نترسید، والدین زیادی در سرتاسر دنیا با سختی‌های نوزاد کولیکی مواجه بوده‌اند و از روزهای سخت گذر کرده‌اند.
