همه مادران درباره رشد و پیشرفت مهارت های حرکتی مختلف نوزادشان نگران هستند. در هر مرحله‌ای که نوزاد به توانایی جدیدی دست پیدا می‌کند، شور و ذوق مادر هم برای داشتن کوچولوی نازنینش بیشتر می‌شود. اگر نوزادتان به مرحله‌ای رسیده است که غلت می‌زند و سرش را بالا می‌گیرد، باید کم‌کم منتظر نشستن او هم باشید. از زمان تولد به بعد، دیگر نوزاد کوچکتان مدام در حال تغییر خواهد بود و هر روز به تجربه تازه‌ای دست پیدا خواهد کرد. اینکه فرزند شما در چند ماهگی در روروک می نشیند، و یا اینکه نوزاد از چند ماهگی پا روی زمین می‌گذارد سوالاتی است که در این بازه زمانی تقریبا هر روز به یک جواب تازه آنها خواهید رسید. اما اگر می‌خواهید بدانید که نشستن نوزاد دقیقا در چه بازه سنی رخ می‌دهد تا پایان این مقاله با ما همراه باشید:
نوزاد در چند ماهگی توانایی نشستن دارد؟
نشاندن نوزاد چهار ماهه تا هفت ماهه: نوزادان از چهار ماهگی تا هفت ماهگی توانایی نشستن پیدا می‌کنند. در این سن، نوزاد توانایی‌های متفاوتی پیدا می‌کند. در ۸ ماهگی دیگر نوزادتان بدون نیاز به هیچ کمکی می‌تواند بنشیند اما قبل از آن در بازه سنی که نام برده شد، برای مثال برای نشستن نوزاد در سه ماهگی باید به او کمک کنید و مراقب کمرش باشید. اگر مراقب تعادل او نباشید، امکان دارد خدای نکرده زمین بخورد و آسیب ببیند. معمولا بیشتر نوزادان در شش ماهگی بدون کمک هم می‌توانند به راحتی بنشینند.
اما چرا این اتفاق برای نوزاد چهار ماهه شما رخ می‌دهد؟ علت این است که ماهیچه‌ها سفت‌تر و مستحکم‌تر می‌شوند و گردن هم قابلیت راست نگه داشتن پیدا می‌کند. البته مواردی هم وجود دارد که نوزادان تا ۹ ماهگی نمی‌توانند نشستن بدون کمک را تجربه کنند. علت این موضوع در بیشتر اوقات، خوابیدن بیش از حد آنها در گهواره است.
آیا پافشاری روی نشاندن نوزاد چهار ماهه درست است؟
به طور کلی می‌توان گفت، زمان نشستن در نوزادان مختلف متفاوت است. اغلب نوزادان یا به دست‌های خود تکیه می‌کنند و می‌نشینند، یا به کمک پدر و مادرها موفق می‌شوند به بزرگ‌ترین دستاورد زندگی خود برسند.
به زور نشاندن نوزادان تاثیرات منفی بسیار زیادی بر روی حالت‌های بدنی نوزادان در آینده خواهد داشت. متاسفانه بیشتر والدین بدون آگاهی از عوارض آن دست به این کار می‌زنند.
عوارض نشاندن نوزادان زودتر از موعد:
- قطعا والدین از روی عشق و علاقه، و با نیت خیر برای نشاندن نوزاد خود تلاش می‌کنند. ولی در واقع، آنها با دستکاری این رشد حرکتی طبیعی در فرزند خود مرتکب اشتباه بزرگی می‌شوند.
- ماهیچه‌های نوزادان هنوز در مسیر قوی‌تر شدن هستند. اما اعمال زور آنها را ضعیف می‌کند.
- زود نشاندن نوزاد به کمر نوزاد شما آسیب می‌رساند، و ممکن است در آینده با مشکلات درد کمر ناشی از ضعف در ستون فقرات مواجه شوند.
- تلاش های زودتر از موعد والدین برای نشاندن نوزادان، ممکن است منجر به ضعف ماهیچه‌های پا، دست و شانه نوزاد شود. به همین دلیل، ممکن است دیرتر غلت زدن و راه رفتن را شروع کند.
- بر روی حالت بدنی نوزاد، حرکت ها و ایستایی آن تاثیر می‌گذارد.
- نشاندن زودهنگام نوزاد در روند رشد طبیعی نوزاد اختلال ایجاد می‌کند.
- مخرب‌ترین تاثیر زود نشاندن نوزاد این است که آنها زمان کمتری را روی شکم خود می‌گذرانند. و این یعنی حرکات، قدرت و انعطاف کمتر.
آیا بین زمان نشستن نوزاد دختر و نوزاد پسر تفاوت وجود دارد؟
اگرچه بسیاری از والدین می‌گویند نوزاد پسر به دستاوردهای حرکتی درشت خود مانند نشستن، سینه خیز رفتن، راه رفتن با کمک مبلمان زودتر از نوزاد دختر دست پیدا می‌کند، برخی از متخصصین اطفال به عکس این قضیه معتقدند. ولی هر دو طرف اشتباه می‌کنند. تحقیقات متعدد نشان داده، وقتی صحبت از رشد ماهیچه‌های حرکتی درشت به میان می‌آید، تفاوت چندانی میان نوزاد دختر و نوزاد پسر وجود ندارد. در نتیجه می‌توان گفت این سوالات که ” نوزاد دختر از چند ماهگی می نشیند ” و یا ” نوزاد پسر از چند ماهگی می نشیند ” اصولا چندان سوالات درستی نیستند. چرا که جنسیت نقشی در بوجود آمدن این توانایی‌ها در نوزادان ندارد.
بیشتر بخوانید: جدول مراحل رشد کودک ؛ از تولد تا یک سالگی کودک
علائم آمادگی برای نشستن نوزاد چیست؟
در حوالی ۴ ماهگی، نوزادتان قادر به بالا گرفتن سر کوچک خود خواهد بود. البته تا حدی به کمک هم نیاز دارد ولی ماهیچه‌های گردن قوی‌تر شده‌اند بنابراین این توانایی راست نگه داشتن سر وجود دارد. برای اینکه مهارت راست نگه داشتن سر و کم‌کم نشستن نوزاد بیشتر و بیشتر شود، بهتر است از یک تمرین استفاده کنید؛ دست‌های نوزاد را محکم نگه دارید و او را با شکلک‌های خنده‌داری که با صورتتان درمی‌آورید، تشویق به بلند شدن به سمت خود کنید.
نوزادان چگونه نشستن و حفظ تعادل را یاد می‌گیرند؟
زمانی که نوزادان راست نگه داشتن سر را آموختند دیگر مجاز هستید که نشستن را با آنها تمرین کنید. برای نشستن نوزاد توانایی کنترل سر بسیار حیاتی و مهم است. نوزادان برای نشستن از دست‌ها، پاها و باسن کمک می‌گیرند. هر چقدر تمرین آنها برای چهار دست و پا رفتن بیشتر باشد، توانایی نشستن هم زودتر به وجود خواهد آمد. فقط یادتان باشد که تمامی تمرینات نشستن باید روی سطوح نرم و امن صورت بگیرد.
بیشتر بخوانید: چگونه به رشد مناسب قد کودک کمک کنیم
اگر می‌خواهید به نشستن نوزاد کمک کنید و این مهارت را سریع‌تر در او به وجود بیاورید باید برای تقویت ماهیچه‌های بدنش تلاش کنید. استفاده از کالسکه در ایجاد میل به نشستن در نوزاد هم بسیار اثرگذار است. برای کمک به نشستن نوزاد، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- از ۲ ماهگی به بعد، سعی کنید کودک را به صورت ایستاده و عمودی در آغوش بگیرید. در این صورت، او برای صاف نگه داشتن سر خود تلاش می‌کند و به خود متکی می‌شود.
- چهار دست و پا رفتن هم به استحکام هر چه بیشتر ماهیچه‌های نوزاد کمک می‌کند و باعث می‌شود تا توانمندی کافی برای نشستن نوزاد در او جان بگیرد.
- بازی‌های خوابیدنی هم نقش مهمی در شکل‌گیری توانایی نشستن نوزاد دارد. مثلا وقتی کودک به پشت خوابیده، دستان او را بگیرید و سعی کنید او را بلند کنید. با این کار سر نوزاد به سمت شما متمایل می‌شود و تمرینی برای سفت شدن ماهیچه‌های گردن به وجود می‌آید.
- غلت زدن هم راه و تمرینی مناسب برای افزایش استحکام و قوی شدن ماهیچه‌های بدن نوزاد است.
بعد از تقویت ماهیچه‌ها چه تمریناتی برای نشستن نوزاد مؤثر است؟
زمانی که دیگر ماهیچه‌های نوزاد به اندازه کافی قوی شد و توانست سرش را راست و محکم نگه دارد، از تمرین‌های زیر برای نشستن او کمک بگیرید:
- در بازه ۴ تا ۵ ماهگی، روی زمین بنشینید و پاها را باز کرده و کودک را میان پاها قرار بدهید به صورتی که پشت او به سمت بدنتان قرار بگیرد و اگر تعادلش را از دست داد، امکان حمایت و حفاظت از او برایتان مقدور باشد. در این حالت که بدن شما حکم دیوار حمایتی را بر عهده گرفته است، به نوزاد اجازه بدهید که کم‌کم نشستن را تجربه کند و به دستاوردهایی درباره تکنیک‌های نشستن برسد. در همه تمرین‌هایی که برای نشستن نوزاد صورت می‌دهید باید حواستان باشد که از بالش و … کمک بگیرید تا خطری نوزاد را تهدید نکند.
- از صندلی‌های مخصوص کودک استفاده کنید. از صندلی‌هایی که دارای تکیه‌گاه هستند و از جلو به یک میز سینی‌دار متصل به صندلی منتهی می‌شوند. با گذاشتن اسباب‌بازی یا خوراکی روی سینی کودک را تشویق به نشستن و تمرین این مهارت کنید. نشستن یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که کودکان ۴ تا ۷ ماه باید یاد بگیرند. همان‌طور که گفته شد این مهارت معمولا در ۶ ماهگی تکمیل می‌شود و نوزاد می‌تواند به راحتی و بدون کمک دیگران بنشیند.
بیشتر بخوانید: از چه زمانی کودک من می تواند به تنهایی غذا بخورد؟
بعد از تکمیل مهارت نشستن نوزاد باید منتظر توانایی تعادل پیدا کردن در قسمت زانو و دست‌ها و حرکت رو به جلو در او باشید. اگر نوزادتان، ۹ ماه را رد کرده اما همچنان نمی‌تواند بنشیند با پزشک در این باره صحبت کنید. تمرین‌هایی که به نگه داشتن سر کمک می‌کنند برای نشستن نوزاد بسیار مفید و ضروری هستند. اما در هر حال، به خود نگرانی راه ندهید زیرا کودکان دارای مهارت‌های متفاوتی در یادگیری هستند. برخی از آنها نسبت به سایرین کمی تاخیر دارند. با نوزاد خود تمرین کنید و با در نظر گرفتن تفاوت‌ها به فرزند خود برای رشد و توسعه مهارت‌های مختلف کمک کنید.
این مقاله در بهار 1400 توسط تیم تولید محتوای کودکت بازبینی شده است.
