نداشتن خواب کافی د‌‌ل‌نگرانی بزرگی برای بزرگسالان و همینطور کودکان است. طبق تحقیقات انجام گرفته در سال ۲۰۱۶ بیشتر از یک سوم بزرگسالان آمریکایی به اندازه کافی نمی‌خوابند. خواب ناکافی می‌تواند پیامدهای جدی از نظر سلامتی در پی داشته باشد که شامل افزایش خطر بروز شرایط حاد ومزمنی مانند چاقی، دیابت یا همان مرض قند، فشار خون، بیماری‌های قلبی عروقی، تنش عصبی و افسردگی می‌شود.
به طور کلی رعایت نشدن میزان خواب در سنین مختلف چه به شکل کم خوابی یا پرخوابی خطرساز است. گفته می‌شود که خواب ناکافی به طور سالانه سبب رخ دادن ۱۰۰۰۰۰ مورد تصادف رانندگی، ۷۶۰۰۰ نفر مجروح و ۱۵۰۰ کشته می‌شود.
محققان توصیه می‌کنند که میزان خواب در سنین مختلف برای بزرگسالان در سنین ۱۸ تا ۶۰ سالگی حداقل ۷ ساعت در شب بخوابند تا سلامتی بهینه آن‌ها تضمین شود و همچنین در سنین پیری باید ۷ تا ۹ ساعت از شب را در خواب باشند.
کودکان در صورت عدم خواب و استراحت کافی دچار مشکلاتی خواهند شد زیرا جسم و ذهن کودکان هنوز در حال رشد و بالغ شدن است و خوابیدن یک بخش حیاتی از فرایند سالم برای رشد و نمو کودکان محسوب می‌شود.
مطالعات نشان داده‌اند رعایت میزان خواب در سنین مختلف کودکی سبب بهبود سلامتی کودکان از نظر تمرکزی، رفتاری، احساسی، روحی و روانی و جسمی می شود و همینطور توانایی آن‌ها را برای یادگیری و به خاطرسپاری آموخته‌هایشان افزایش می‌دهد.
هنگامی که کودکان به اندازه کافی نخوابند بدن آن‌ها توانایی خود را برای مبارزه با عفونت‌ها و بیماری‌ها از دست می‌دهد (این یک مشکل بزرگ به ویژه برای کودکان دبستانی است که به طور مستمر امکان ابتلا به بیماری‌های مسری مانند سرماخوردگی در کلاس دارند).
همچنین کمبود خواب در کودکان به بروز مشکلات مربوط به چاقی و کج خلقی می‌انجامد و می‌تواند سبب اختلال در توانایی کودک برای تمرکز و توجه به مسائل درسی شود. به همین دلیل والدین باید اقداماتی دراین زمینه انجام دهند تا اطمینان یابند که کودکانشان به اندازه کافی می‌خوابند و استراحت می‌کنند. در صورتی که کودک شما مرتب در برابر رفتن به رختخواب مقاومت می‌کند یا در خوابیدن دچار مشکل است اطمینان حاصل کنید که یک برنامه روزانه مناسب برای خوابیدن کودک تعیین کرده‌اید و اگرهمه این اقدامات نتوانست سبب خوابیدن کودک به اندازه کافی شود با پزشک خود مشورت کنید.
میزان خواب در سنین مختلف کودکی چند ساعت است؟
بیشتر بخوانید: بدخوابی کودک در اثر چه عواملی است و چگونه قابل کنترل است؟
در سال ۲۰۱۶ توصیه‌های زیر توسط کارشناسان برای ساعات خواب کودکان در سنین مختلف ارائه شد که سبب سلامت بهینه آن‌ها می‌شود:
- نوزادان ۴ تا ۱۲ ماهه: ۱۲ تا ۱۶ ساعت (شامل چرت زدن)
- کودکان ۱ تا ۲ ساله: ۱۱ تا ۱۴ ساعت (شامل چرت زدن)
- کودکان ۳ تا ۵ ساله: ۱۰ تا ۱۳ ساعت (شامل چرت زدن)
- کودکان ۶ تا ۱۲ ساله: ۹ تا ۱۲ ساعت
- کودکان ۱۳ تا ۱۸ ساله: ۸ تا ۱۰ ساعت
اگر کودکانتان به حد کافی نمی‌خوابند نگران نشوید. می‌توانید اقداماتی انجام دهید که شما را مطمئن کند کودک به اندازه کافی خواب و استراحت دارند.
تعیین برنامه مناسب روزانه برای خوابیدن کودک
بیشتر بخوانید: مدیریت استفاده کودک از تکنولوژی چرا و چگونه باید انجام شود؟
داشتن یک برنامه مناسب روزانه قبل از خواب مانند حمام کردن، قصه شنیدن و تاریک کردن اتاق و پخش موسیقی آرام‌بخش می‌تواند به ایجاد آرامش در کودکان و به خواب‌رفتن آن‌ها کمک کند. همچنین باید مراقب علائم عدم خواب و استراحت کافی در کودک باشید که این علائم شامل خواب‌آلودگی در مدرسه، کج‌خلقی و دشواری در بیدار شدن کودک درهنگام صبح می‌شود.
اتاق خواب کودک را خالی از صفحه نمایش کنید
بیشتر بخوانید: می دانید کودک شما از چه سنی به بالش نیاز دارد؟
چشم دوختن به صفحه نمایش یک عامل فزاینده در کاهش میزان خواب در سنین مختلف کودک است. ارسال پیام کوتاه، چک کردن اینستاگرام و تماشای تلوزیون مانع از این می‌شوند که کودک به راحتی به خواب برود و به میزان کافی استراحت کند.
به کودکان اجازه ندهید که تلوزیون، تلفن همراه، تبلت یا کامپیوتردر اتاق خوابشان داشته باشند. این موضوع همچین یک نکته امنیتی برای والدین در رابطه با استفاده از تلفن همراه توسط کودکانشان است زیرا والدین می‌توانند نظارت بهتری روی نحوه استفاده کودکان از تلفن همراه داشته باشند و قبل از تبدیل مشکلاتی مانند خشونت مجازی یا استفاده نامناسب از فضای مجازی به مسائل بغرنج در زندگی کودک وارد عمل شوند.
در اولویت قراردادن انجام تکالیف درسی
بیشتر بخوانید: خوابیدن کودک در کنار والدین بهتر است یا جدا از والدین؟
به کودکانتان نحوه مدیریت و زمانبندی جهت انجام تکالیف درسی را بیاموزید. با این که امروزه در مدرسه به کودکان تکالیف کمتری نسبت به نسل‌های قبلی داده می‌شود اما هنوز هم بخشی از آموزش آماده کردن تکالیف است. به کودک کمک کنید تا نحوه مدیریت و زمانبندی برای انجام تکالیف مدرسه خود را بیاموزد (مثلا به جای صبر کردن تا دقیقه آخر برای انجام یک پروژه درسی که ممکن است روزها طول بکشد بلافاصله بعد از رسیدن به خانه آن را انجام دهند و نیز انجام تکالیف خود را به قبل از زمان خواب موکول نکنند) در نتیجه کودک اضطراب کمتری در رابطه با انجام تکالیف درسی خود خواهد داشت و می‌تواند به موقع به رختخوابش برود.
در صورتی که کودک هنوز هم در برابر خوابیدن مقاومت می‌کند ببینید چه دلایلی سبب بی‌میلی او برای خوابیدن شده است مثلا ممکن است بخواهد همراه با خواهر یا برادر بزرگ‌تر بیدار بماند یا احساس خستگی شدید می‌کند یا حتی مساله‌ای سبب بروز اضطراب در او شده است.
میزان خواب در سنین مختلف کودکی تا حدودی هم وابسته به فعالیت‌های روزانه است، یعنی اگر کودک یا نوجوانی به دلیل شرکت در کلاس‌های ورزشی با خستگی بیشتری به خانه برمی‌گردد پس امکان افزایش ساعات خواب او بدیهی است و در صورتی که کودک شما به چرت زدن بعد از ناهار عادت کرده است امکان کاهش ساعت خواب وجود دارد.
شما هم اگر تجربه یا نظری در مورد خواب کودک دارید می‌توانید از طریق وبسایت کودکت با ما و والدین دیگر به اشتراک بگذارید.
