زمانی که شما مشتاقانه منتظر به دنیا آمدن فرزندتان هستید، ممکن است برای شما و اطرافیان هم این سوال به وجود بیاید که فرزند شما بیشتر شبیه چه کسی است پدر یا مادر؟ اکثر مردم در مورد رنگ چشم و وزن نوزاد پس از تولد سوال میپرسند، اما موارد دیگری مانند رنگ مو و….. وجود دارد. حتما میدانید بعضی از صفات ارثی هستند و از والدین به فرزندان به ارث میرسند. در این مقاله از کودکت به بررسی ۸ صفتی که کودک از پدر خود به ارث میبرد میپردازیم.
مروری بر ساختار ژنتیک
بدن انسان دارای ۴۶ کروموزوم است در واقع ۲۳ جفت کروموزم که در یک تعادل عالی در کنار هم قرار گرفتهاند. این جفتها DNA نامیده میشوند که از چهار حرف T، C، G و A تشکیل شدهاند. اینها شبیه یک نردبان طناب مانند به دور هم تابیده شدهاند. یک سر رشته DNA از خصوصیات مادر و سر دیگر آن از خصوصیات پدر ارث میبرد. جفت آخر (جفت ۲۳) یک کروموزوم جنسی است و میتواند XX (مونث) یا XY (مذکر) باشد. بعضی اوقات ممکن است جهش ژنتیکی رخ دهد و به شکلهایی مانند سندروم داون، بیماریهای داسیشکل یا سندروم X شکننده بروز داده شود.
ژن غالب
ابتدا نگاهی به زیستشناسی و اینکه طبیعت چگونه بدون دخالت انسان کارش را انجام میدهد، بپردازیم. در در حالی که اکثر افراد تصور میکنند که نسبت صفات ارثی که کودک ار پدر و مادر خود دریافت میکند ۵۰ – ۵۰ است، اما عملا تحقیقات نشان میدهد این صفات کمی به طور غیرمنصفانه تقسیم میشود. شما ۶۰ درصد بیشتر از رفتارهای فعال خود را از پدر خود به ارث میبرید، زیرا طبیعت یک اولویت طبیعی برای غالب بودن این ژنها دارد.
این امر ناشی از اپی ژنتیک پیچیده (complex epigenetics) یا روشی است که DNA شما نشان داده میدهد. اپی ژنتیک در رنگ چشم و شکل ظاهری شما تاثیر میگذارد، همچنین سلامتی و تندرستی شما را هم تحتتاثیر قرار میدهد. اگر به این فکر میکنید که اگر مشکل یا بیماری را از مادر خود به ارث ببرید احتمال اینکه حالت خفیفتری داشته باشد تا اینکه از پدر خود به ارث ببرید باید در جواب بگوییم بستگی به این دارد که شما رفتارهای خوب و بد خود را از کدام خانواده به ارث ببرید.
بیشتر بخوانید: اهمیت و تاثیر نقش پدر در تربیت فرزند
استثنائات در طبیعت
ژنتیک عجیب و پیچیده است. خانوادهای ممکن است با مشاهده مشخصات ظاهری خود تصور کنند که کودکی با هیکل درشت خواهند داشت اما زمانی که فرزند آنها به دنیا بیاید، ممکن است یک دختر شیرین و ریزنقش داشته باشند. همه و حتی مادر کودک ممکن است از این اتفاق شوکه شوند اما این فقط یک اتفاق ساده در طبیعت است با یک جابجایی و تغییر در کدگذاری DNA میتواند یک فرد جدید با خصوصیات جدیدی را به وجود بیاورد.
مطالعات اخیر نشان دادهاند احتمال جهش ژنتیکی در مردان چهار برابر بیشتر است. زیرا آنها تا پیری به تولید اسپرم ادامه میدهند. اما زنها در زمان تولد تمام تخمکهایی که در طول عمر خود آزاد میکنند را با خود حمل میکنند. سن در کیفیت تولید مثل هم مرد و هم زن نقش مهمی ایفا میکند.
صفات ارثی که کودک از پدر خود به ارث می برد
در ادامه به ۷ صفت اشاره میکنیم که کودک احتمالا از پدر خود به ارث میبرد:
قد
به طور کلی، شکل ظاهری و فیزیک جسمی کودک بیشتر از ژنهای پدر به ارث برده میشود که ناشی از قانون بقای انسان است. از آنجایی که بقای ما به استقامت جسمانی و بنیه بستگی داشت، جنس مونث ترجیح میداد شریک مذکری برای خود پیدا کند که از لحاظ جسمی نسبت به بقیه برتری داشته باشد.
سلامت دندان
اگر دندانهای پدر شما دارای پوسیدگی یا به اصطلاح کرمخوردگی است، احتمال اینکه این ویژگی به شما هم به ارث برسد زیاد است، با مراجعه به دندانپزشک مشکل دندانهای خود را حل کنید.
چال لپ
معمولا خانمها به چال لپ علاقه دارند و آن را مانند یک زینت در چهره به حساب میآورند. خبر خوب در مورد چال لپ این است که این یک ویژگی غالب است. بنابراین کودک شما به احتمال زیاد این ویژگی را از پدر به ارث میبرد.
شکل ظاهری انگشتان پا
شکل ظاهری انگشتان پای فرزند شما معمولا از پدرش به ارث برده میشود. به خصوص انگشتان پایی که حالت پرهای دارند معمولا از سندروم آپرت (Apert syndrome) و از پدرانی که بالای ۴۰ سال سن دارند به ارث برده میشود.
اثر انگشت
برخی معتقدند اثر انگشت طوری طراحی شده که پدران از طریق آن بتوانند هویت فرزندان خود را شناسایی کنند. این میتواند یک ویژگی ژنتیکی شگفت انگیز باشد که هنوز هم پس از نسلها این ویژگی از پدر به فرزند منتقل میشود.
اختلالات روانی
اختلال دو قطبی و اختلال افسردگی از جمله اختلالات روانی هستند که به کروموزم Y پیوند خوردهاند. این یک رابطه خاص است و زمانی اتفاق میافتد که یک پدر از طریق آن سلامت روانی یا اختلالت روانی خود را از طریق کروموزوم Y به پسرش منتقل کند.
چپ یا راست دست بودن
اگر والدین شما یکی راست دست و دیگری چپ دست باشند احتمالا شما این ویژگی را از پدر خود به ارث میبرید. دست غالب شما مشابه دست غالب پدر شما خواهد بود.
تماشا کنید: ژنتیک و کودکان با دکتر مریم کشاورز
کودک خود را دوقلویی همسان با پدر او بدانید. معمولا اولین کلماتی که کودک به زبان میآورد (بابا) است. و همیشه از دیدن پدر خود ۱۰ برابر بیشتر به وجد میآید.
هر چند ممکن است بعضی صفات ارثی از پدر یا مادر به کودک منتقل شود اما فراموش نکنید طبیعت طوری طراحی شده است که بتواند از طریق تغییر در ژنتیک انسانهای جدیدی را به وجود بیاورد. بنابراین هیچوقت در مورد افرادی که در مورد آنها چیزی نمیدانید، قضاوت نکنید. شما هیچوقت نمیدانید که در دنیای آنها چه از لحاظ ژنتیکی و چه از لحاظ زندگی واقعی چه میگذرد. همگی ما ممکن است بعضی ویژگیها را از والدین خود به ارث برده باشیم. اما یک انسان منحصر به فرد هستیم و برای هدف و منظور خاصی پا به جهان گذاشتهایم.