تا حالا با کودک مغرور و خودپسند برخورد داشته‌اید؟ نارسیس در اساطیر یونانی، جوان رعنایی است که عاشق تصویر خود در یک آبگیر می‌شود. او که مبهوت زیبایی خود شده است، آنقدر خیره به تصویر چهرهی خود بر لب آب می‌نشیند تا عمرش به پایان می‌رسد. عبارت «نارسیسیسم» از همین داستان گرفته شده و به معنای یک ویژگی شخصیتی است که با غرور، خودخواهی و خودپسندی نشان داده می‌شود.
همه ما با یک فرد یا کودک مغرور و از خود راضی برخورد داشته ایم: کسانی که فکر می‌کنند هدیه‌ای از طرف خداوند به بقیه‌ی مردم هستند، کسانی که به توجه همه‌ی اطرافیان نیاز دارند و کسانی که باور دارند که محق هستند تا با آنها به نحو خاصی رفتار شده یا به شکل خاصی مورد التفات و توجه قرار بگیرند. کودک مغرور و از خود راضی، متکبر و خودستا بوده و از تحسین دیگران تغذیه می‌کند.
افراد دارای اختلال شخصیتی نارسیستی، دارای یک بیماری ذهنی هستند که باعث ایجاد تمامی این حالت‌ها می‌شود. اما یافتن تمایلات نارسیستیک در میان افرادی که از جنبه‌های دیگر روانی کاملا سالم هستند، نیز رایج است.
متاسفانه تحقیقات نشان می‌دهند که خود برتر بینی، بخصوص در میان افراد جوان، در حال افزایش است. ازدیاد به اشتراک‌گذاری در رسانه‌های اجتماعی، سلفی‌ها و تلویزیون واقع‌نما، مسلما به گسترده شدن این پدیده کمک می‌کنند، اما پدر و مادرها و روش تربیتی آنها هم در این روند نقش موثری دارند. ما می‌توانیم یک کودک مغرور و از خود راضی تربیت کنیم، بدون اینکه حتی بدانیم این کار را انجام داده ایم.
به منظور تربیت کودکانی همدل و عاطفی، باید از عادت‌هایی که با ایجاد خود برتر بینی مرتبط هستند، پرهیز کنیم. در ادامه‌ی این مقاله با روش‌هایی آشنا می‌شوید که در برخورد صحیح با یک کودک مغرور و از خود راضی به شما کمک خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: غر زدن کودکان را با یک روش ساده حل کنید
به کودک یاد بدهید که برای به دست آوردن، باید زحمت بکشد
یکی از سریع‌ترین و مطمئن‌ترین راه‌ها برای تربیت یک کودک مغرور و از خود راضی، آن است که از کودک در هر حالتی تعریف و تمجید کنید. به یاد داشته باشید که برای ایجاد اعتماد به نفس سالم در کودک، نشان دادن عشق و صمیمیت ضروری است، اما ستایش کردن کودک و تعریف و تمجید از او، هم‌پایه‌ی عشق ورزیدن به او نیست.
تحسین و پاداش تنها باید بعد از انجام تلاشی واقعی توسط کودک، به او ارزانی شوند. برای جلوگیری از تکبر فرزندتان و برخورد با کودک مغرور و از خود راضی ، باید از نظر ذهنی، جایزه گرفتن کودک را با میزان تلاش او مرتبط کنید.
مفهوم «خاص بودن» را در ذهن کودک اصلاح کنید
هر کسی به نوبه‌ی خود یک انسان خاص است و شکی در آن نیست. شما هم باید مطمئن باشید که کودک، این مسئله را درباره‌ی خود می‌داند، اما برای جلوگیری از تربیت یک کودک مغرور و از خود راضی این پیام را به او ندهید که او یک کودک استثنائی بوده و از بچه‌های دیگر بهتر یا شایسته‌تر است.
به خاطر داشته باشید که اگر کودک شما در هر زمینه‌ای واقعا استثنائی و اعجوبه باشد، نیاز نیست که هیچ کسی این موضوع را به او یادآوری کند و اگر یک کودک کاملا عادی باشد – و اگر بخواهیم واقع‌گرا باشیم، بیشتر کودکان کاملا عادی هستند- آنگاه گفتن اینکه او یک کودک خاص و متمایز است، فقط و فقط تصویری غیر واقعی از خودش، به او می‌دهد.
کودک را به داشتن دوستی‌های واقعی تشویق کنید
افراد از خود راضی تمایل دارند که تحسین شوند، اما این افراد دوستان واقعی بسیار کمی دارند. رفاقت و دوستی، به یک‌دلی و همدردی نیاز دارد، که به نوبه‌ی خود مستلزم این است که شما بتوانید، به جهان بیرون از خود نظر کنید. برای برخورد صحیح با کودک مغرور و از خود راضی ، فرصت‌هایی را در اختیار او قرار دهید که دوستی‌های عمیق ایجاد کرده و به او کمک کنید تا بتواند این اتصالات همدلانه را حفظ کند.
همیشه به کودک بگویید که دوستش دارید
تحقیقات نشان داده اند که بچه‌هایی که می‌دانند اطرافیان آنها و بخصوص مادر و پدر دوستشان دارند و صمیمیت و محبت را از سمت والدین خود احساس می‌کنند، بیشتر دارای سلامت اعتماد به نفس هستند. مجددا تاکید می‌کنیم که در اینجا صحبت از تعریف و تمجید یا دادن لقب استثنائی یا خاص به کودک نیست. همین یک جمله‌ی ساده و صمیمی «دوستت دارم»، بیش از هر گونه تعریف و تمجید از کودک (یا گفتن اینکه او کودکی خاص، یگانه یا منحصر به فرد است)، به ایجاد اعتماد به نفس سالم کودک و جلوگیری از پرورش کودک مغرور و از خود راضی کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: محبت به همراه انضباط رمز تربیت کودک کارآمد و با نشاط
به کودک بفهمانید که در برابر قوانین همه یکسانند
فرد یا کودک مغرور و از خود راضی همیشه خود را بر حق می‌داند و باور دارد قوانین کلا برای دیگران نوشته شده و در مورد او برقرار نیستند. گاها پدر و مادرهایی را می‌بینیم که به بچه‌های خود اجازه انجام کارهایی را می‌دهند که به وضوح از آنها منع شده اند یا کارهایی که کاملا دور از ادب هستند. خیر! کودک دلبند شما فقط به این دلیل که شما خیال می‌کنید کنجکاوی حیرت‌انگیزی دارد، مجاز نیست به یک شیء قیمتی در موزه دست بزند. اینکه به کودک اجازه بدهید بد رفتار باشد یا وسایل دیگران را خراب کند، به او یاد می‌دهد که در برابر قوانین مستثنی است. این موضوع می‌تواند غرور و خود برتر بینی را در کودک تقویت نماید.
نوع‌دوستی و بشردوستی را در اولویت کار قرار دهید
نوع‌دوستی به معنای بخشیدن یا وقف کردن خود یا چیزهای خود، بدون انتظار جبران است. کارهای اتفاقی بشردوستانه را چه درون خانواده و چه بیرون از آن، با کودک تمرین کرده و به صورت فعالانه اهمیت همکاری‌های ساده‌ای را که باعث خیر جمعی می‌شوند، به بحث بگذارید. تمرکز کودک شما بر روی نیازهای دیگران، می‌تواند او را از فکر کردن زیاد به خود بازدارد.
گاهی به کودک نه بگویید
تنظیم محدودیت‌ها و برقرار کردن مرزهایی برای کودک، به او می‌آموزد که جهان پیرامون خواسته‌های او نمی‌چرخد. با اینکه مثبت بودن به طور کلی در زندگی خوب است، اما کودکان نیاز دارند که گاهی کلمه‌ی نه را بشنوند. و این جواب منفی نباید با شکایت یا گریه‌ی کودک تغییر کند. کودکان باید بدانند که نه شما یک جواب منفی قاطع بوده و آنها به صرف خواستن چیزی، محق به داشتن یا انجام دادن آن نمی‌شوند.
با هم داستان بخوانید
تحقیقات نشان داده اند که خواندن کتاب داستان، باعث افزایش همدردی در انسان می‌شود. قصه‌ها واقعیت‌هایی را به ما نشان می‌دهند که خارج از خودمان هستند، به ما کمک می‌کنند که احساسات دیگران را به صورت واضح‌تر درک کنیم و ما را قادر می‌سازند تا برای مدتی خود را جای کس دیگری بگذاریم- و تمام این موارد، غرور و از خود راضی بودن کودک را به چالش می‌کشد.
به برابری انسان‌ها تاکید کنید
افراد از خود راضی نسبت به دیگران احساس برتری دارند، بنابراین برای جلوگیری از تربیت یک کودک مغرور و از خود راضی، مطمئن شوید که کودک می‌داند که به دلیل جنسیت، نژاد، ثروت، محل زندگی، خانواده یا هر دلیل دیگری، از دیگران بالاتر نیست. به کودک یاد بدهید که به تفاوت‌های انسان‌ها احترام گذاشته و بداند که هیچ بشری به دلایل وراثتی از دیگران برتر و بالاتر نیست.
بیشتر بخوانید: کتابخوانی با کودکان چه تاثیری بر رفتار آنها دارد؟
از تاثیرات افراد و چیزهای دیگر آگاه باشید
والدین، تنها افراد تاثیرگذار در زندگی کودک نیستند. آیا کودک شما با بچه‌هایی معاشرت می‌کند که مدت زمان نامعقولی را صرف رسیدن به ظاهر خود و گرفتن سلفی‌های مختلف می‌کنند؟ آیا کودک جذب سلبریتی‌هایی می‌شود که فقط به دلیل معروفیت و نه وجود هیچ استعداد خاصی، مشهور هستند؟ آیا کودک زیاد با تبلیغات تلویزیونی یا شکل‌های دیگر آن برخورد دارد؟ تمام اینها مواردی هستند که خود برتر بینی را تقویت کرده و تغذیه می‌کنند. به عنوان پدر و مادر و برای جلوگیری از بار آوردن یک کودک مغرور و از خود راضی ، باید به چیزهایی که بر کودک تاثیر می‌گذارند توجه کرده و چگونگی عملکرد آنها را دریابیم.
جهان، دیگر به افراد خود محور بیشتری نیاز ندارد. بنابراین به عنوان والدین کودکانمان، هر آنچه می‌توانیم را انجام دهید تا از تربیت یک کودک مغرور و از خود راضی دور شده، تمایلات نارسیستیک را در کودک کنترل کرده و ویژگی‌هایی را در او تقویت کنیم که به جهان منفعت می‌رسانند.
