زرد زخم یکی از بیماریهای عفونی سطحی پوست است که معمولا در کودکان، به دنبال خراشها و صدمات پوستی یا گزش حشرات، ایجاد میشود. اگر والد، مربی یا معلم هستید یا با کودکان سروکار دارید، شناخت مسائل بهداشتی و درمانی مربوط به کودکان برای شما اهمیت بسیاری دارد. به همین منظور، در این مقاله، دکتر مونا مشرف، متخصص اطفال همکار کودکت، به بررسی زرد زخم و انواع آن، عوامل ایجادکننده و راههای درمان آن میپردازد.
عوامل ایجاد کننده زرد زخم چیست؟
دو نوع باکتری به نامهای استرپتوکوک و استافیلوکوک زرد زخم را ایجاد میکنند.
انواع زرد زخم چیست؟
زرد زخم دو نوع مختلف دارد که به نامهای زرد زخم تاولی و غیر تاولی شناخته میشوند. گونه غیر تاولی شایعتر است و عامل ایجادکننده آن بیشتر استرپتوکوک است، این نوع از زرد زخم در تمام سنین رخ میدهد، ولی در کودکان شایعتر است. گونه تاولی زرد زخم کمتر شایع است، بیشتر در شیرخواران کم سن اتفاق میافتد و عامل آن استافیلوکوک است.
زرد زخم چگونه اتفاق می افتد؟
زرد زخم معمولا پوستی را مبتلا میکند که قبلا دچار آسیب شده است و در ابتدا، با مجموعهای از تاولهای ریز خود را نشان میدهد. محلهای شایع بروز تاولهای زرد زخم اطراف بینی و دهان یا دست و پا هستند. تاولهای ریز به سرعت بزرگ و پاره میشوند، مایع زردرنگی از آنها خارج میشود که به سرعت خشک میشود و دلمهای زردرنگ روی زخم میماند. به علت زرد بودن این دلمه، به این بیماری زرد زخم میگویند. زرد زخم ممکن است با خارش همراه باشد، ولی معمولا کودک تب نمیکند.
عوامل ایجاد کننده زرد زخم چیست؟
هر نوع ضایعه پوستی مثل خراش، سوختگی، گزش حشره، ضربه و حساسیت پوستی (اگزما)، خصوصا وقتی فرد بهداشت پوست را رعایت نکند ممکن است عامل ایجادکننده زرد زخم باشد.
راه های انتقال زرد زخم چیست؟
میکروب زرد زخم از دستهای آلوده فرد بیمار، ترشحات دهانی فرد ناقل میکروب یا حتی به صورت غیرمستقیم از حوله، اسباببازی یا وسایل آلوده منتقل میشود. در صورت خارش، بیمار میتواند با انگشت عفونت را به سایر قسمتهای پوست منتقل کند و سبب گسترش ضایعات شود یا بیماری را به افراد دیگر انتقال دهد.
زرد زخم بیشتر در چه مکان هایی شایع است؟
این بیماری بیشتر در خانوادههای شلوغ و پرجمعیت، مدارس، مهدکودکها و سربازخانهها دیده میشود. همچنین، زرد زخم در آب و هوای گرم و مرطوب شیوع بیشتری دارد.
بیماری های مشابه زرد زخم چیست؟
زرد زخم ممکن است با انواع عفونتهای پوستی، اگزما، تبخال، ضایعات قارچی، گال و حساسیت دارویی اشتباه شود و چون درمان هر یک از این بیماریها متفاوت است، برای تشخیص قطعی حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
درمان زرد زخم چگونه است؟
درمان باید تحت نظر پزشک شروع و دوره درمان کامل شود. بیماری اگر سریع تشخیص داده و درمان شود، بیمار به سرعت بهبود مییابد و جای ضایعات باقی نمیماند، ولی تاخیر در درمان ممکن است باعث عفونتهای عمقیتر در پوست شود. درمان زرد زخم بستگی به شدت و وسعت ضایعه پوستی دارد و میتوان بسته به این وسعت و شدت، برای درمان آن، از پماد آنتیبیوتیک یا آنتیبیوتیک خوراکی استفاده کرد.
طی درمان، بیمار باید مرتب دستهای خود را با آب و صابون بشوید و از دست زدن به ضایعه و خاراندن آن خودداری کند. ناخنها کوتاه شوند و پوست آلوده با مواد ضدعفونی کننده موضعی روزی دو تا سه بار تمیز شود.
به علت مسری بودن این بیماری، بیمار تا زمان وجود ضایعات فعال پوستی نباید به مدرسه یا مهدکودک برود. تمام وسایل شخصی بیمار مثل حوله، دستمال و ملحفهها جدا و با آب داغ شسته شوند.
اگر علیرغم درمان، ضایعه در حال گسترش بود یا تب شدید اتفاق افتاد یا بعد از دو تا سه روز علائم بهتر نشد، باید مجددا به پزشک مراجعه کرد.