سقط جنین یکی از اتفاقات شایع در بارداری است، اما در بعضی از مراحل بارداری احتمال وقوع این اتفاق افزایش مییابد. در کدام مرحله از بارداری احتمال سقط جنین بیشتر است؟
از دست دادن جنین و پایان حاملگی به خاطر سقط جنین بسیار ناراحت کننده است. در حالت کلی سقط جنین به دلایلی خارج از کنترل شما اتفاق می افتد و نمیتوانید جلوی آن را بگیرید.
اکثر زنانی که در بارداری اول دچار سقط جنین شدهاند، در آینده بارداری سالمی خواهند داشت و خطر سقط جنین کمتر آنها را تهدید میکند. مهمترین نکته پس از سقط جنین، توجه به مادر و احساس همدلی و نه دلسوزی با او است؛ هرگز به خاطر اتفاق پیش آمده یک مادر را سرزنش نکنید، زیرا او کسی است که بیشترین بار احساسی و جسمی را او تجربه کرده و زمانی که بارداری ناموفق باشد، احتمال ابتلا به افسردگی شدید وجود دارد. بنابراین وظیفه همه ما این است که با تمام وجود مادری که دچار سقط جنین شده را حمایت کنیم.
بعد از سقط جنین بسیاری از زنان احساس گناه میکنند و تصور میکنند که از دست دادن کودک و مرگ جنین تقصیر آنها بوده است. بهتر است بدانید که شما در سقط جنین هیچ تقصیری نداشتهاید و نمیتوانید جلوی خطر سقط جنین را بگیرید.
البته کلمه سقط جنین هنگامی کاربرد دارد که مرگ جنین در ۲۰ هفته اول بارداری اتفاق افتاده باشد. در صورتی که سقط جنین بعد از هفته بیستم بارداری رخ دهد جنین، نوزاد زودرس است و به این اتفاق زایمان زود هنگام گفته میشود.
علائم
سقط جنین دو نشانه مشترک دارد:
- کمر درد، دردی شبیه به کمردردهای دوران عادت ماهانه
- خونریزی واژینال
در صورتی که دو نشانه بالا را در خود مشاهده کردید، خیلی زود به پزشک اطلاع داده و به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید تا در صورت امکان از خطر سقط جنین جلوگیری شود.
انواع سقط جنین
سقط جنین انواع مختلفی دارد از سقط جنین کامل یا ناقص گرفته تا مرگ جنین در رحم که در این صورت باید مراحل بعدی برای خروج جنین از رحم مادر به صورت پزشکی و زیر نظر یک متخصص صورت بگیرد.
علت سقط جنین
بسیار از زنان خود را مقصر سقط جنین میدانند و با احساس گناه دائمی پس از سقط، خود را سرزنش میکنند. این احساس اشتباه است و باید بدانید که تا به حال ثابت نشده که استرس، فعالیت ورزشی یا رابطه جنسی و کار کردن در بارداری باعث سقط جنین میشود. اغلب پدر و مادرها دلیل سقط جنین را نمی دانند. اما در مواردی که سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری اتفاق میافتد و کودک به خوبی رشد نمیکند، ممکن است اختلال کروموزومی وجود داشته باشد و عوامل ارثی در این زمینه نقش داشته باشند.
بهتر است اگر یک بار سابقه سقط جنین داشتهاید یا در خانواده شما چنین مشکلی وجود داشته، این تاریخچه را با پزشک خود در میان بگذارید تا از تکرار این اتفاق ناراحت کننده جلوگیری شود. اما گاهی برخی مادرها ممکن است بیشتر از دیگران در معرض خطر سقط جنین قرار داشته باشند. این اتفاق ممکن است به دلیل زیر باشد:
- اختلالات هورمونی
- اشکال از سیستم ایمنی بدن و مشکلاتی مانند لخته شدن خون
- مشکلات پزشکی مانند تیروئید یا دیابت
- عفونت های شدید که باعث تب میشوند (سرماخوردگیهای غیرعادی مانند آنفولانزا)
- مشکلات فیزیکی رحم
اما برخی از عوامل هستند که خطر سقط جنین را افزایش می دهند:
- بارداری در سنین بالا
- سیگار کشیدن
- مصرف نوشیدنیهای الکلی در سه ماهه اول بارداری
- نوشیدن بیش از حد کافئین و قهوه، چای یا نوشیدنیهای انرژی زا
- زنانی که سابقه چندین مورد سقط جنین داشته اند
احتمال سقط جنین در مراحل مختلف بارداری
سقط جنین، به صورت خود به خودی در ۲۰ هفته اول احتمال بیشتری دارد. این رویداد یک موضوع ویرانگر برای والدین است، اما متاسفانه یک اتفاق رایج در این دوران است. تقریبا ۳۰ تا ۴۰ درصد از جنینهایی که تشکیل میشوند با سقط از بین میروند.
بیش از ۸۰ درصد از اتفاق سقط جنین در ۳ ماهه اول بارداری اتفاق میافتد. گاهی اوقات این اتفاق قبل از اطلاع شما از باردار بودن خودتان میافتد یا گاهی وقت شما شاهد هیچ نشانهای نیستید اما جنین شما سقط میشود؛ به این حالت سقط جنین خاموش میگویند.
بیشتر بخوانید: علائم بارداری هفته به هفته را بیشتر بشناسیم
خبر خوب این است که با پایان ۳ ماهه اول بارداری خطر سقط به شدت پایین میآید. پس زمانی که جنین شما به هفته ۱۴ رسید، احتمال سقط جنین ناگهان کاهش مییابد. به علاوه زمانی که شما سونوگرافی ۳ ماهه اول را انجام دادید و از سلامت، اندازه مناسب و ضربان قلب او مطمئن شدید، احتمال سقط جنین هم کاهش یافته است و با آسودگی خاطر بیشتری میتوانید بقیه دوران بارداری خود را سپری کنید.
طبق تحقیقات انجام شده در انجمن بارداری آمریکا، بیشتر زنان (بیش از ۸۵ درصد) که دچار سقط جنین میشوند، دوباره باردار میشوند و کودکی سالم را به دنیا میآورند. بیشتر موارد سقط کاملا تصادفی اتفاق میافتد، پس یک تجربه ناموفق باعث نمیشود که شما فکر کنید دوباره این اتفاق برای شما خواهد افتاد یا دیگر باردار نمیشوید.
احتمال سقط جنین دوباره شما دقیقا به اندازه بقیه مادران است؛ یعنی احتمال وقوع این اتفاق حدود ۱۵ درصد برای زنان زیر ۳۵ سال است. جالب است بدانید احتمال سقط با افزایش سن مادر رابطه مستقیم دارد.
حتی بعد از دوبار سقط جنین احتمال وقوع دوباره این اتفاق تنها درصد کمی افزایش مییابد. حتی خیلی از پزشکان بعد از سقط دوم هم عواملی را که روی سقط جنین اثر میگذارند، بررسی نمیکنند. این عوامل مثل مشکل رحم، اختلال هورمونی، وضعیت پزشکی مزمن است که معمولا تا بعد از سقط دوم و سوم آزمایشات مربوط به آنها انجام نمیشود.