فرض کنید به خرید رفتهاید و به یکباره، کودک تمام آنچه خریدهاید از سبد خرید به بیرون پرت میکند یا وقتی همه اعضای خانواده آمادهاند، کودک همچنان در لباس پوشیدن مقاومت میکند یا وقتی همه غذا خوردهاند و میز را ترک کردهاند، شما باید بنشینید و بازی کودک با غذا را تماشا کنید به امید اینکه غذایش را بخورد یا وقتی خیلی جدی از کودک سؤالی میپرسید یا از او خواستهای دارید و او با مسخرهبازی به شما جواب میدهد. در تمام این موقعیتها، صبوری کردن واقعا کار دشواری است، مخصوصا اگر استرس و اضطراب داشته باشید، از کار خسته باشید و کمی به آرامش و سکوت نیاز داشته باشید، شرایط دشوارتر میشود. وقتی والدین از کوره درمیروند، به احتمال زیاد سر کودک فریاد میزنند و حرفهایی میزنند که بعدا از گفتن آنها پیشمان میشوند. در این شرایط، ممکن است حرفهایی بزنند یا انتقاداتی کنند که برای خودشان هم عجیب و غیرمنتظره باشد. اینجاست که صبوری والدین اهمیت خود را نشان میدهد. اما چگونه میتوان در برابر این حجم از استرس، فشار و خستگی صبوری کرد؟ در این مقاله کودکت، به بررسی روشهایی برای صبوری کردن مقابل رفتارهای کودک پرداخته میشود.
بسیاری اوقات، به دلیل فشار و توقعات زیاد، صبوری والدین مقابل رفتارهای کودکان به سر میرسد. امروزه فشار کاری زیاد، تلاش برای تحقق آرزوها و اهداف و انجام کامل کارها آنقدر والدین را درگیر کرده است که وظیفه پدری و مادری را فراموش کردهاند و لحظات باارزش و ناب بودن با کودک را فدای درآمد و کار میکنند. یا در خوشبینانهترین حالت، فرزندپروری هم وارد فهرست کارهایشان میشود و منتظرند با تمام شدن آن، سراغ کار بعدیشان بروند.
برای ایجاد رابطهای عمیق و معنادار با کودک، والدین باید صبور باشند، چرا که رابطهای صمیمی و عمیق اساس فرزندپروری است. همچنین، والدین به کودک یاد میدهند چگونه با خودش رفتار کند. وقتی کودک از لحاظ هیجانی در شرایط نامناسبی قرار دارد و هیجانات منفی به سویش هجوم آوردهاند، رفتار والدین بسیار اهمیت دارد. اگر در چنین شرایطی، والدین عصبی و ناامید شوند و با کودک رفتار بدی داشته باشند، کودک میآموزد احساساتش باعث ایجاد احساس ناامنی میشود و نحوه درست مراقبت از خود را، در شرایطی که احساس ترس، عصبانیت و سردرگمی میکند، یاد نمیگیرد. اما اگر والدین در شرایط حساس با کودک مهربان و صبور باشند، کودک هم میآموزد در چنین شرایطی با خودش مهربان و صبور باشد.
مقاله مرتبط: رفتارهای غیر طبیعی در کودکان به چه معنا است؟
همچنین، توجه به احساسات کودک، کمک به او برای آرام کردن خودش و همدلی با او بسیار مهم است. این موضوع در کودکان کمسن، که هنوز سیستم عصبی و ساختار مغزشان برای تنظیم هیجان به طور کامل شکل نگرفته است، اهمیت بیشتری دارد. کودکان کمسن، چون هنوز مهارتهای کلامی و تنظیم هیجان ناقصی دارند، در ابراز خواستهها و هیجاناتشان دچار مشکل هستند و به همین علت، در مواقعی که به مشکلی برمیخورند، احتمالا از کوره درمیروند و رفتارهای هیجانی منفی از خود بروز میدهند. در چنین شرایطی، والدین میتوانند با برخورد آرام و صبورانه به عنوان الگو عمل کنند. صبوری والدین به کودک نشان میدهد به او ایمان و اعتماد دارند. برای نمونه، موارد جزئی، مانند صبور بودن وقتی کودک پنج ساله شما در حال بستن بند کفشهایش است، نشاندهنده این است که به فرزند خود و توانایی او در انجام کارهایش ایمان و اعتماد دارید.
شما میتوانید به روشهای زیر صبر را ایجاد کنید و آن را گسترش دهید که نتیجه آن هم برای خودتان و هم برای فرزندانتان مثبت خواهد بود.
به خود احترام بگذارید
ممکن است به هر دلیلی انرژی خود را از دست بدهید، در چنین شرایطی، ممکن است پاسخها و واکنش های نامطلوبی داشته باشید. با کارهای ساده میتوان این انرژی از دست رفته را دوباره به دست آورد، کارهایی مثل یک پیادهروی کوتاه، یک فنجان چای یا قهوه، یک ملاقات دوستانه یا حتی نفس عمیق و تمرکز بر ریتم تنفس. به طور خلاصه، لبخند برنید، نفس عمیق بکشید و برای انجام دادن کارها عجله نداشته باشید.
به خواب اولویت دهید
وقتی بسیار خسته هستید، صبور بودن کار بسیار دشواری است. البته والدین بودن مساوی با کمخوابی است، زیرا شما والدین نوزادی هستید که تازه متولد شده یا کودکی که در حال دندان درآوردن است یا کودکی که هرگز خواب راحتی نداشته است. با وجود این، ممکن است به اهمیت خواب بیتوجه باشید و به جای خوابیدن، ترجیح دهید در شبکههای اجتماعی دوری بزنید یا کاری انجام دهید که در پی آن دهها کار دیگر به وجود میآید. بررسی کنید برای داشتن خوابی راحت و آرام، چه کارهایی از دستتان برمیآید و آن کارها را انجام دهید. خواهید دید روز بعد را با سرزندگی و نشاط بیشتری شروع خواهید کرد.
در یک زمان، تنها یک کار را انجام دهید
اگر در حال آشپزی، شبکههای اجتماعی را هم چک کنید و در همان لحظه، به سؤالات و درخواستهای کودک هم جواب دهید، به زودی دچار استرس و خستگی میشوید و صبر و طاقت خود را از دست میدهید. برای جلوگیری از این حال، در یک زمان، فقط یک کار را انجام دهید.
مقاله مرتبط: انجام همزمان چند کار یا به عهده گرفتن وظایف بیشتر برای مادران درست است؟
وضعیت خود را از حالت «انجام دادن» به «حضور در لحظه» تغییر دهید
حالت «انجام دادن» به معنی زندگی در دنیای ذهنی خودتان است؛ یعنی، در حالی که کنار فرزندتان هستید، کارهایی را که باید انجام دهید در ذهنتان مرور میکنید یا در حال فکر کردن به قراری هستید که باید در آن حضور داشته باشید یا کار بعدی که باید آن را انجام دهید. تمام این تفکرات و مشغولیتهای ذهنی ممکن است هنگام خواندن کتاب محبوب کودک قبل از خواب و شب بخیر گفتن به او رخ دهد، در حالی که همچنان در حال فکر کردن به تماشای فیلم یا سریال محبوبتان یا چک کردن ایمیلهایتان هستید.
حالت «حضور در لحظه» به معنی بودن در حال است. در این حالت، وقتی کنار کودک هستید، تمام فکر و جسمتان با اوست و به تمام واکنشها و عکسالعملهای او توجه میکنید. حالت «حضور در لحظه» شما را از نگرانی نسبت به آینده رها میکند و باعث میشود از تمام دقایق حال و بودن کنار کودک لذت ببرید.
از خودتان حمایت کنید
احتمالا شما همیشه سعی میکنید بهترینها را انجام دهید و براساس امکانات و میزان دانش و آگاهی، بهترین رفتار را داشته باشید، اما گاهی پیش میآید که انگشت اتهام را طرف خودتان میگیرید و سختترین انتقادات را از خودتان میکنید. در این شرایط، با خودتان مهربان باشید و گفتگوهای درونی مثبت و حمایتی داشته باشید. اگر مدام خود را نقد کنید و یکسره کارهای خود را زیر ذرهبین ببرید، چیزی جز استرس و احساس بیکفایتی برایتان حاصل نمیشود. فراموش نکنید، شما الگوی کودک هستید پس با خودتان مهربان و صبور باشید تا کودک نیز با خودش مهربان و صبور باشد.
جبران کنید
واقعیت این است که همه انسانها اشتباه میکنند و این کاملا طبیعی و عادی است. وقتی تحملتان تمام شود و مرتکب اشتباهی شوید، این فرصت را دارید که اشتباهتان را اصلاح کنید و دوباره با فرزندتان ارتباط برقرار کنید. به این معنا که از کودک خود بپرسید چه احساسی دارد و به این احساسات احترام بگذارید. یعنی اگر کودک ترسیده یا ناراحت شده، از او عذرخواهی کنید و علت رفتارتان را توضیح دهید. این کار باعث ایجاد احساس امنیت در کودک و برقراری رابطه نزدیک با او میشود.
ناامید شدن از کودک، از دست دادن صبر و بداخلاقی، تعیین حد و مرز و فشار آوردن به او وقتی واقعا عجله دارید ایرادی ندارد، زیرا بخشی از زندگی واقعی است و آماده کردن کودک برای زندگی در دنیای واقعی بخش مهمی از وظایف والدین است. مهم این است که زمانهایی که صبر و تحمل خود را از دست میدهید با زمانهایی که صبور هستید و رابطه مطلوبی با کودک دارید در تعادل باشد، زیرا ارتباط مطلوب شما با کودک مبنای تمام زندگی او خواهد بود.
صبوری والدین مقابل رفتارهای کودکانه فرزندان نیازمند کسب مهارتهای ذهنی است؛ هر بار بیطاقت شدید، نفس عمیقی بکشید و هیچ حرفی نزنید، بعد از چند بار تلاش، میتوانید بهترین تصمیم و در نتیجه، بهترین رفتار را انتخاب کنید و آن را انجام دهید.