خرید اسباب بازی کمتر برای کودک چه مزایای دارد؟

این روزها، در اتاق هر کودکی، با تعداد زیادی اسباب بازی مواجه می‌شوید که بسیاری از آن‌ها حتی پیش از تولد کودک در اتاقش چیده شده است. در حالی که به گفته متخصصان کودک، خریدن یا نخریدن هر اسباب بازی که وارد محیط زندگی کودک می‌شود، باید با دقت و هشیاری و اعمال محدودیت‌هایی همراه باشد. چرا که خرید اسباب بازی کمتر ، به دلایلی که در ادامه این مقاله از کودکت گفته خواهد شد، در طولانی مدت فواید بسیاری در زندگی کودک شما خواهد داشت.

مزایای خرید اسباب بازی کمتر

طی تحقیقاتی که بر کودکان مهد کودکی در آلمان انجام شد، محققان در یکی از کلاس‌ها تمام اسباب بازی‌ها را به مدت سه ماه جمع‌آوری و از کلاس خارج کردند و با نتایج جالبی مواجه شدند. آن‌ها در روزهای ابتدایی متوجه خستگی و بی‌حوصلگی کودکان شدند، اما رفته رفته دریافتند کودکان با خلاقیت و همفکری بازی‌هایی خلق می‌کردند و از تخیلاتشان برای سرگرم کردن خود کمک می‌گرفتند. به نظر عجیب است، اما می‌توان گفت فراهم کردن اسباب بازی‌های فراوان و در دسترس می‌تواند از رشد قوه تخیل کودکان تا حد زیادی جلوگیری کند.

• داشتن اسباب بازی زیاد تا حد زیادی موجب کاهش روابط اجتماعی کودکان می‌شود و اسباب بازی‌های اندک به آن‌ها کمک می‌کند بتوانند با دیگران روابط بیشتر و عمیق‌تری برقرار کنند، رابطه‌های دوتایی یا گروهی تشکیل دهند و مکالمات موثری با دیگران داشته باشند.
• بچه‌ها با اسباب بازی کمتر قدرت تمرکز بالاتری دارند و می‌توانند مدت بیشتری بر یک مسئله تمرکز کنند. وقتی کودک با انبوهی اسباب بازی روبه‌روست، با انتخاب‌های بی‌شماری مواجه است و نمی‌تواند تمرکز و توجه خود را بر یک مسئله معطوف کند و آن را به تنهایی به چالش بکشد.
• خرید اسباب بازی کمتر به کودکان این فرصت را می‌دهد که با طبیعت رابطه برقرار کنند و به اطراف خود توجه بیشتری نشان دهند؛ موسیقی بشنوند، آواز بخوانند، به رنگ‌ها، بوها، مزه‌ها و مناظر بیشتر توجه کنند و با دقت و مشاهده بیشتری از دنیای اطراف خود لذت ببرند.
• وقتی کودک در استفاده از اسباب بازی محدودیت داشته باشد، یاد می‌گیرد از آنچه دارد مراقبت کند تا آن‌ها را از دست ندهد. کودکانی که به اصطلاح در وفور نعمت هستند و به محض خراب شدن یک اسباب بازی، اسباب بازی جایگزینی در اختیارشان قرار می‌گیرد، ارزش داشته‌های خود را درک نمی‌کنند و مراقبت از دارایی‌ها را نمی‌آموزند.
• عموما پدر و مادرها تصور می‌کنند اگر تعداد بیشتری اسباب بازی در اتاق کودکشان باشد، از دعواهای خواهر برادری آن‌ها کاسته می‌شود و اختلافات کمتری با هم خواهند داشت. اما برعکس آنچه تصور می‌کنند، بچه‌ها همیشه سر اسباب بازی‌ها با هم درگیر می‌شوند و اگر پدر و مادر بخواهند برای یکی از آن‌ها وسیله جدیدی بخرند، کودک دیگر احساس می‌کند پدر و مادر بین آن‌ها فرق گذاشته‌اند و این خود باعث بروز اختلاف میان آن‌ها می‌شود.
• کودکانی که میان انبوهی از لوازم و اسباب بازی زندگی می‌کنند راحت‌تر از بقیه کودکان از اهداف خود دست می‌کشند، زیرا وقتی چیزی را بخواهند، به آسانی در اختیارشان قرار می‌گیرد و تصور می‌کنند همیشه همه چیز به راحتی تهیه و آماده می‌شود. در چنین شرایطی، کودکان با رسوم زندگی واقعی آشنا نمی‌شوند و به سوی یک زندگی ناسالم و سخت پیش می‌روند.
• اسباب بازی کمتر بچه‌ها را بیشتر به سوی فعالیت‌های فیزیکی و بازی‌های حرکتی سوق می‌دهد و از ماندن در یک فضا، عادت به سکون و تنهایی در خانه باز می‌دارد.
• داشتن اسباب بازی کمتر به کودکان می‌آموزد رضایت و خوشحالی را در فضایی بیرون از اسباب بازی فروشی پیدا کنند و پدیده‌هایی را در محیط اطراف خود بیابند که با پول خریدنی نیست، اما بسیار ماندگارتر از اسباب بازی است.
• کودکانی با اسباب بازی‌های کمتر این شانس را دارند که در خانه مرتب‌تری زندگی کنند. پدر و مادرهای این کودکان نیز خوشحال‌ترند، زیرا به هر جای خانه که می‌روند، تکه‌های اسباب بازی در پایشان فرو نمی‌رود.

بنابراین، اگر پیش‌تر تصور می‌کردید تهیه و خرید اسباب بازی‌ های متنوع و فراوان برای رشد کودکتان یک ضرورت است، حال دریافتید نتیجه پژوهش‌ها و نظر متخصصان چیز دیگری است؛ نیازی نیست حتما از پیش از تولد کودک انباری از وسایل گوناگون و اسباب بازی‌های متنوع را برایش آماده کنید. اجازه دهید کودک سیر سالم و طبیعی رشد خود را با مشاهده و انتخاب‌گری آزادانه در محیط اطرافش طی کند و با زندگی واقعی آشنا شود.

حتما شما نیز با این صحنه مواجه شده‌اید، پس از هزینه‌های فراوان برای خرید اسباب بازی و پس از چند روز سرگرم بودن با اسباب بازی تازه، کودک روانه آشپزخانه می‌شود و ظروف پلاستیکی به جذاب‌ترین وسیله بازی آن‌ها تبدیل می‌شود.

طبق نتایج تحقیقات انجام شده، اسباب بازی‌هایی که پدر و مادرها می‌خرند سی تا چهل درصد نیازهای کودکان را برطرف می‌کند. آن‌ها برای پاسخگویی غریزی به نیازهای تامین نشده خود روانه آشپرخانه، کابینت و کمدهای خانه می‌شوند و خود را با لوازم بسیار ساده‌تر سرگرم می‌کنند. در بسیاری موارد، اگر این لوازم ساده و غیرمکانیکی کنار عناصر طبیعی مانند آب و خاک قرار گیرد که بازی با آن‌ها پاسخگوی اصیل‌ترین نیازهای کودک است، بهترین بازی ممکن برای کودک فراهم می‌شود و رشد سالم روحی و جسمی را برای او به ارمغان می‌آورد.

علاوه بر این عناصر، احتمالا شما نیز در انباری منزلتان سبدی پر از قطعات بی‌استفاده یا لوازمی دارید که دیگر در خانه به کارتان نمی‌آید. خوب است بدانید، همان تکه‌های به اصطلاح به درد نخور، چنانچه از لحاظ ایمنی غربال شوند، می‌توانند به بهترین و خیال‌انگیزترین سرگرمی کودک شما تبدیل شوند. کودک می‌تواند، به کمک این وسایل و تکیه بر خلاقیت و تخیلات قدرتمند خود، زندگی کردن سالم و طبیعی را بیاموزد و از آن لذت ببرد؛ بی آنکه هزینه‌های گزافی برای خرید اسباب بازی به خانواده تحمیل شود.

از امروز می‌توانید به دورریزهای خشک به چشم دیگری نگاه کنید؛ ببینید بطری‌ها، جعبه‌ها و لوله‌های مقوایی که روانه سطل زباله‌ها می‌شوند، چگونه می‌توانند تخیلات کودک شما را به چالش بکشند و به زمان باکیفیت بازی شما و فرزندتان، شادی وصف‌ناپذیری اضافه کنند.

 افسانه احمدی؛ مشاور و بازی درمانگر کودک