چگونه با مدیریت استفاده کودک از تکنولوژی به حفظ سلامت و پیشرفت کودکان خود کمک کنیم؟ به نظر می‌رسد که امروزه کودکان استفاده از تکنولوژی را از سنین بسیار پایین شروع می‌کنند. کافی است تنها یک نگاهی به زمین‌های بازی درمحله‌ها بیاندازید، به احتمال قوی شاهد کودکانی دوساله یا حتی کوچک‌تر خواهید بود که در حال بازی با بازیهای موجود در گوشی هوشمند یا تماشای فیلم در تبلت هستند. زمانی که صحبت از تکنولوژی به میان می‌آید، مشاهده می‌کنیم که علاوه بر این که سن استفاده از تکنولوژی کاهش یافته است، استفاده از آن در هر شرایطی توسط کودکان رایج گشته است.
در دنیای امروز تکنولوژی تنها یک وسیله برای آموزش و سرگرمی نیست. زمانی که والدین در حال تهیه غذا یا سر کار هستند خود هستند، تکنولوژی همچون پرستار کودکی است که کودک شما را به تسخیر خود درآورده است. همین امر باعث می‌شود مدیریت استفاده از تکنولوژی به یک موضوع مهم در زمینه تربیت کودک تبدیل شود. در ادامه توضیح می‌دهیم چگونه و چه زمانی استفاده از تکنولوژی را برای کودکان محدود کنیم؟
معایب و مزایای تکنولوژی برای کودک
بیشتر بخوانید: آیا تماشای تلویزیون برای کودکان واقعا مضر است؟
تکنولوژی برای دانش‌آموزان می‌تواند همچون یک شمشیر دولبه عمل کند اگرچه مزایای استفاده از تکنولوژی بی‌نهایت و تضمین شده است. به‌طور مثال دانش‌آموزان می‌توانند از کامپیوتر جهت تحقیق، بازیهای آنلاین ریاضی و برنامه‌های زبان جهت ارتقا مهارت زبان‌های خارجی خود استفاده کنند و همینطور می‌توانند به تماشای برنامه‌های آموزشی مانند برنامه‌های مستند و دیگر برنامه‌های آموزشی بپردازند. حتی بازیهای کامپیوتری موجب تقویت مهارت هماهنگی دست و چشم می‌شود یا می‌توان به‌عنوان دیگر مزایای تکنولوژی به بازی‌هایی اشاره کرد که انجام آنها نیازبه تحرک شخصی دارد که مشغول انجام این بازی است. این بازی‌ها با وادارکردن شخص به انجام حرکاتی همچون حرکات موزون موجب تحرک بدنی می‌شوند.
دلایل مدیریت استفاده کودک از تکنولوژی
این که استفاده افراطی از وسایلی مثل موبایل و دستگاه‌های بازی ویدیویی برای کودک ضرر دارد بر کسی پوشیده نیست اما این ضررها شامل چه مواردی هستند؟
اختلال در خواب
استفاده از تکنولوژی می‌تواند موجب اختلال در خواب شود. خواب کافی برای کودکان تا حد زیادی چالش برانگیز است. آنها معمولا پس از انجام تکالیف و فعالیت‌های مدرسه در ایام هفته باید به کلاس‌های ورزشی و فوق برنامه بروند. طبق اظهارات آکادمی سلامت روان کودک و نوجوان آمریکا، ساعات تماشای تلویزیون کودکان باید بین سه تا چهار ساعت در روز باشد. مواردی که ذکر شد حکایت از کمبود خواب در کودکان می‌کند. علاوه بر این که استفاده از وسایل الکترونیکی مانند تلویزیون یا استفاده از کامپیوتر موجب اختلال در خواب می‌شود (اختلال در ساعت به خواب رفتن و خواب کافی).
کاهش تعاملات خانوادگی
از طرف دیگر ممکن است کودکان تعاملات خانوادگی خود را کم کنند، در چنین مواقعی مدیریت استفاده کودک از تکنولوژی ضرورت خود را نشان می‌دهد. هنگام استفاده از وسایلی همچون تلویزیون و کامپیوتر میزان تعامل ما با یکدیگر به حداقل می‌رسد. تمام سعی خانواده‌ها بر این است تا از زمانی که بهترین فرصت برای تعاملات خانوادگی است به نحو احسن استفاده کنند و مدیریت استفاده کودک از تکنولوژی در این ساعات کمک شایانی به تحقق این امر می‌کند. این درست است که تماشای یک فیلم خانوادگی در شب یا بازیهای ویدیویی سرگرمی خوبی برای خانواده محسوب می‌شود اما حقیقت امر این است که استفاده از تکنولوژی باعث کاهش تعامل افراد خانواده به صورت رو در رو می‌شود.
کاهش تمرکز
تحقیقات نشان داده است که استفاده بیش از حد از تکنولوژی به ویژه موبایل و خیره شدن به صفحه نمایش موجب کاهش تمرکز و ایجاد شتابزدگی می‌شود. بر اساس مطالعاتی که در دانشگاه دولتی آیوا (Iowa State University) صورت گرفته است رابطه‌ای مستقیم بین عدم تمرکز و شتابزدگی با استفاده از تکنولوژی وجود دارد. اگرچه محوریت این تحقیق روی بازیهای ویدیویی بوده است اما بیانگر این موضوع است که رسانه‌های الکترونیکی از جمله تلویزیون نیز می‌تواند اثرات مشابهی داشته باشند.
مانع انجام تکالیف مدرسه
احتمال افت تحصیلی و کاهش نمرات و همینطور سطح مطالعه در کودکانی که به صورت افراطی از تکنولوژی استفاده می‌کنند به مراتب بیشتر است. طبق تحقیقات انجام شده، مدیریت استفاده از تکنولوژی می‌تواند به سلامت جسمانی کودکان و همچنین به پیشرفت تحصیلی آنها کمک شایانی کند.
بیشتر بخوانید: آیا نگاه کردن به تلویزیون به مغز کودک آسیب می‌رساند؟
کم‌تحرکی
استفاده بیش از اندازه از تکنولوژی موجب کاهش تحرک بدنی و درنتیجه افزایش وزن می‌شود.
ایجاد نیازهای کاذب و انحرافات اخلاقی
کودکان در معرض تبلیغاتی قرار می‌گیرند که محتویات نامناسبی را در اختیار آنها قرار می‌دهند. بسیاری از برنامه‌های تبلیغاتی و تلویزیونی با ارائه تبلیغات نامناسب موجب ترویج خشونت، استفاده از مواد مخدر و بی‌بند و باری‌های جنسی می‌شوند. تبلیغات در خصوص مواد غذایی و اسباب بازی به گونه‌ای طراحی شده است که کودکان را به استفاده از تغذیه ناسالم و اسباب بازیهای نامناسب ترغیب می‌کنند.
چند راهکار جهت مدیریت استفاده کودک از تکنولوژی
بیشتر بخوانید: اثرات تلویزیون بر کودکان چه ابعاد منفی و چه ابعاد مثبتی در پی دارد؟
شاید چنین به نظر برسد که ساده‌ترین راه برای سرگرمی کودک شما هنگام گلایه از یکنواختی این است که تلویزیون را روشن کنید یا به او اجازه بازی با بازیهای ویدیویی را بدهید هرچند از گزینه‌های بسیار دیگری می‌توانید برای پر کردن اوقات فراغت آنها به طور مفید استفاده کنید. به نکات زیر دقت کنید:
- در اتاق فرزند خود تلویزیون قرار ندهید. قراردادن تلویزیون در اتاق خواب کودک پیامدهای منفی بسیاری مانند افت تحصیلی، اختلال در خواب و افزایش وزن دارد.
- در انتخاب بازیهای ویدیویی و برنامه‌های تلویریونی به فرزندان خود مشاوره دهید. بهترین راه برای این که بدانید کودک شما به تماشای چه برنامه‌هایی می‌نشیند یا چه بازی‌هایی را انجام می‌دهد این است که به آنها در انتخاب کمک کنید. هنگام انتخاب یک فیلم خانوادگی خلاصه و پیش نمایش آن را ببینید، همچنین می‌توانید نظر دیگر والدین را در این خصوص جویا شوید و فراتر از همه از روحیات فرزند خود مطلع شوید و به حس او در انتخاب اعتماد کنید.
- محدود کردن زمان استفاده از تکنولوژی، فرقی نمی‌کند که استفاده از این وسایل یک ساعت در روز باشد یا چند ساعت درهفته، میزان آن را محدود کنید و آنچه که مهم‌تر است برخوردار بودن از تحکم کافی و اجرای قوانین وضع شده است.
- جایگزین مناسب‌تری برای فعالیت‌های تکنولوژی محور پیدا کنید. راهی فوق‌العاده پیدا کنید تا خانواده بدون استفاده از این وسایل ساعاتی را با هم بگذرانند، مانند سرگرمی‌ها و بازی‌هایی که دور یک میزمی‌توان انجام‌داد.
اگرچه تکنولوژی به ما و خانواده‌مان این امکان را می‌دهد که از فرصت‌های شگفت‌انگیزی استفاده کنیم اما می‌تواند اثرات منفی روی سلامت و کیفیت زندگی کودکان ما داشته باشد. علاوه بر این‌که کودکان خود را تشویق به استفاده کمتر از تکنولوژی می‌کنید خود نیز اصل مدیریت استفاده کودک از تکنولوژی را رعایت کنید و بدین وسیله الگوی مناسبی برای آنها باشید. تمام تلاش خود را بکنید تا محوریت فعالیت‌های خود را روی فعالیت‌هایی بگذارید که کمتر وابسته به تکنولوژی هستند.
شما چگونه استفاده کودک خود از تکنولوژی را مدیریت می‌کنید اگر تجربه یا راهکاری دارید حتما از طریق قسمت نظرات زیر همین مطلب در وبسایت کودکت با والدین دیگر که این دغدغه را دارند در میان بگذارید.
