شاید بار‌ها پیش آمده باشد که کودک به حرف‌هایتان توجهی نکرده یا به طور کامل صحبت‌های شما را نادیده گرفته است. همچنین، ممکن است تکرار تقاضا یا خواسته‌ای از کودک باعث کلافگی، خستگی و عصبانیت شما شود. شنوایی انتخابی در تربیت کودک مسئله‌ای است که احتمالا شما هم با آن برخورد کرده‌اید. دلایل زیادی وجود دارد که بر میزان حرف شنوی کودک تاثیر می‌گذارد، در ادامه با این دلایل آشنا خواهید شد.
دلایل کاهش یا از بین رفتن حرف شنوی کودک
از جملات طولانی استفاده می کنید
بیشتر بخوانید: چگونه جواب بی ادبی کودکان را با آرامش بدهیم؟
برای حرف‌شنوی کودک، سعی کنید خلاصه صحبت کنید. هنگام صحبت کردن با کودکان، سعی کنید به چند نکته مهم اشاره کنید. فهرستی از فعالیت‌ها و کار‌هایی تهیه کنید که کودک باید انجام دهد. ممکن است برای کودک پیگیری کار‌هایی که باید انجام دهد سخت باشد. تهیه فهرست به او در این زمینه کمک می‌کند. استفاده از کلمات دشوار و جمله‌ها و عبارات طولانی، نه‌تنها هیچ تاثیری بر کودک نمی‌گذارد، بلکه اهمیت حرفتان را هم کم می‌کند. مفید و مختصر صحبت کنید.
حواس کودک روی موضوع دیگری متمرکز است
وقتی کودکان مشغول بازی یا تماشای فیلم و کارتون هستند، معمولا به حرفهای شما توجهی نمی‌کنند. سعی کنید به این موضوع با دید مثبت نگاه کنید، در حقیقت آن‌ها در حال تمرین تمرکزند. وقتی می‌خواهید با کودک صحبت کنید، به صورتش نگاه کنید و با او ارتباط چشمی برقرار کنید. زمان کافی در اختیار کودک قرار دهید تا فعالیتش را کنار بگذارد و خواسته شما را انجام دهد.
زمانی که مشغول کاری هستید، با او صحبت می‌کنید
مثلا تصور کنید در حال پختن شام هستید و از آشپزخانه با فریاد از کودک می‌خواهید تکالیفش را انجام دهد، در حالی که فاصله کودک از شما زیاد است و در سمت دیگری از خانه حضور دارد. اگر هنگام صحبت کردن ارتباط چشمی یا چهره به چهره با او برقرار کنید، احتمالا با دقت بیشتری به صحبت‌هایتان توجه می‌کند.
از کودک انتقاد می‌کنید
بیشتر بخوانید: برای تربیت کودک با ادب و خوش رفتار چگونه باید عمل کنید؟
همان‌طور که دوست ندارید فردی مدام از شما انتقاد کند، کودکان هم از این رفتار خوششان نمی‌آید. همچنین، اگر مدام به کودک بگویید «چرا به حرفهای من توجه نمی‌کنی؟» یا «چرا حواست به من نیست؟»، به کودک این پیام را می‌دهید که با بی‌توجهی خود می‌تواند شما را کنترل کند.
خواهش می‌کنید یا دستور می‌دهید
اگر با لحن دستوری با کودک صحبت کنید، مثلا بگویید «همین الان اسباب‌بازی‌هایت را مرتب کن» یا با لحن خواهش و التماس، مثلا «خواهش می‌کنم، لطفا، امکانش نیست اسباب‌بازی‌ها را مرتب کنی؟»، در هر دو صورت آن‌ها به حرف‌هایتان گوش نمی‌دهند و به درخواست‌هایتان توجهی نمی‌کنند. روش بهتر این است که محترمانه، اما به طور جدی، درخواستتان را مطرح کنید.
چگونه می‌توان حرف شنوی کودک را تقویت کرد؟
بیشتر بخوانید: تربیت کودک محور و دادن اختیار عمل به کودکان یا روش سخت گیرانه؟
با توجه به مطالبی که گفته شد، اکنون می‌دانید چه رفتار‌هایی باعث می‌شود کودک حرف‌شنوی نداشته باشد. در ادامه، با روش‌هایی برای تربیت مهارت‌های شنیدن در کودکان آشنا می‌شوید.
- با کودک ارتباط چشمی برقرار کنید. هم‌قد کودک شوید و از او بخواهید، هنگامی که صحبت می‌کنید، به شما نگاه کند. این روشی عالی است تا مطمئن شوید حواس کودک کاملا به حرفهای شماست. همچنین، از این طریق، به کودک آموزش خواهید داد که وقتی فردی با او صحبت می‌کند به حرف‌هایش گوش کند و به او احترام بگذارد.
- به حرفهای کودک گوش کنید. با توجه به ویژگی الگو‌پذیر بودن کودکان، در صورتی که به حرفهای او گوش دهید، او هم یاد می‌گیرد حرفهای شما را بشنود.
- سعی کنید متوجه شوید چرا کودک به حرفهای شما گوش نمی‌دهد و مطابق میل شما رفتار نمی‌کند. آیا دلیل آن خستگی و عصبانیت است؟ آیا انجام آن کار برای او سخت است؟ سعی کنید علت رفتار را کشف کنید و حرف‌شنو نبودن او را به حساب بی‌احترامی یا نادیده گرفتن خواسته‌هایتان نگذارید.
- آرامش خودتان را حفظ کنید. عصبانیت و برافروختگی شما باعث می‌شود کودک به حرف‌هایتان گوش نکند. بنابراین، خونسرد باشید، تن صدایتان را بالا نبرید و سر کودک فریاد نزنید. به دو دلیل نباید عصبانی شوید؛ در صورت عصبانیت، کودک متوجه می‌شود شما قادر به کنترل او نیستید و می‌تواند بر شما تاثیر بگذارد. فریاد زدن شاید در کوتاه‌مدت کارآمد باشد، اما در بلند‌مدت فایده خودش را از دست می‌دهد.
- به کودک بگویید رفتارش محترمانه نیست. برای کودک توضیح دهید توجه نکردن به صحبت‌های فردی که در حال گفتگو با اوست، نوعی بی‌احترامی به طرف مقابل است.
- از اهرم سرگرمی استفاده کنید. اگر به طور مداوم در حال سروکله زدن با کودک حرف گوش نکن خود هستید، می‌توانید از ابزار‌های سرگرم‌کننده برای بهبود تعامل و نوع ارتباطتان استفاده کنید. مثلا اگر کودک همیشه برای رفتن به مدرسه دیر حاضر می‌شود، مسابقه‌ای به کمک تایمر راه بیندازید که، در آن، هر کس زودتر برای رفتن به مدرسه آماده شود برنده است. از تخیل خود برای تشویق کودک استفاده کنید تا کارها هم به‌خوبی انجام شوند.
- رفتاری مشابه داشته باشید. از قبل حتما برای کودک توضیح دهید، اگر حرف‌شنوی نداشته باشد، شما هم برای مدتی دقیقا همان رفتار را خواهید داشت. اطلاع قبلی باعث می‌شود کودک بداند شما به او بی‌‌اعتنایی نکرده‌اید. با سی دقیقه شروع کنید (با توجه به سن کودک و نحوه واکنشش، زمان را کمتر یا بیشتر کنید) و به کودک بگویید به حرفش گوش نخواهید کرد. به‌مرور کودک متوجه خواهد شد که چقدر ناراحت‌کننده است، حین مکالمه، طرف مقابل حرفهای او را نادیده بگیرد.
- در روند حرف‌شنوی کودک، انتظار تغییر یک‌شبه نداشته باشید. تقویت مهارت‌های ارتباطی کودک فرایندی بلند‌مدت است که نیاز به زمان طولانی دارد. به‌جای اینکه از کودک انتظار داشته باشید همان بار اول درخواست شما را عملی کند، رشد مهارت‌های ارتباطی او را در طول زمان در نظر بگیرید.
از جمله مسائلی که بیشتر والدین در زمینه فرزند پروری با آن مواجه‌اند نه گفتن کودکان یا کم‌توجهی آن‌ها به حرفهای والدین است. اگر شما هم دانش یا تجربه‌ای در این زمینه دارید، حتما در قسمت نظرات این پست با والدین دیگر به اشتراک بگذارید.
