اگر والد، مربی یا معلم هستید، میدانید شناخت کودکان و درک آنها اهمیت زیادی دارد. شناخت کودک راهی برای ورود به دنیای اوست و اگرچه کار سادهای نیست، اما بسیار ضروری است. این شناخت از دریچه عشق، اعتماد و احترام دوجانبه بین شما و کودک ایجاد خواهد شد و راه رشد و شکوفایی کودک را خواهد ساخت. فهمیدن و پذیرفتن دغدغهها و علاقهمندیها و آنچه کودک دوست ندارد، به همراه شناخت ویژگیها و نیازهای کودک، عامل اصلی درک و شناخت اوست.
راه های شناخت کودک
به دلیل اهمیت درک و شناخت کودکان، در این مقاله از کودکت، با چند راهکار مفید برای ارتباط هرچه بهتر با کودکان و درک دنیای آنها آشنا خواهید شد.
مشاهده گر خوبی باشید
قدم اول در درک کودک شناخت است. شناخت با وقت گذراندن با کودک و مشاهده دقیق او امکانپذیر میشود. با مشاهده کودک هنگام بازی و تعامل با دیگران، بیان افکار و عقاید و خواستههایش، واکنش به موقعیتهای مختلف و روابطش با دیگران، درک خوبی از شخصیت او به دست خواهید آورد.
دوستش باشید
به کودک بفهمانید وقتی به شما نیاز داشته باشد، کنارش حضور دارید و همواره برای رسیدن به اهدافش، از او حمایت میکنید. این کار به او احساس امنیت و دوست داشته شدن میدهد. به کودک کمک کنید قلبش را به روی شما باز کند تا شناخت حاصل شود.
زمان های با کیفیتی با کودک بگذرانید
وقت گذراندن با کودک در رشد و پیشرفت کودک بسیار مهم است. بودن در اطراف کودک و در فاصله فیزیکی نزدیک لازم است، اما کافی نیست. برای شناخت بهتر او، فعالیتهای مشترکی انجام دهید. با هم بازی کنید، آشپزی کنید، کتاب بخوانید، گردش کنید و در طبیعت وقت بگذرانید.
از کودک قدردانی کنید
از کودک برای تمام کارهای بزرگ و کوچکش قدردانی کنید و در عین حال، قدردانی را به کودک آموزش دهید.
به کودک با دقت گوش کنید
با گوش دادن به حرفها و نظرات کودک، او را بهتر و بیشتر خواهید شناخت. شنیدن دقیق کودک به او این احساس را میدهد که شما نسبت به زندگی او مشتاق و علاقهمند هستید و از این طریق، اتصال بین شما مستحکم خواهد شد.
با کودک گفتگو کنید
گفتگو با کودک و ایجاد فضایی امن و مطمئن به او کمک میکند احساساتش را به شما ابراز کند. از این طریق، راحتتر میتوانید مکالمه را با او آغاز کنید و قدم مثبتی در راه درک و شناخت او بردارید.
هنگام گفتگو با کودک، تمام حواس خود را به او دهید
هنگام گفتگو، همیشه تماس چشمی برقرار کنید. با این کار، به کودک این باور را میدهید که در حال گوش دادن به او هستید و آنچه میگوید برایتان از هر چیز دیگری باارزشتر است.
به کودک احترام بگذارید
وقتی کودک از احساس ناامنی، ترسها یا شرمهای خود صحبت میکند، او را مسخره، توبیخ یا انتقاد نکنید. متوجه باشید، برای یک کودک (بهخصوص در سنین نوجوانی)، صحبت از مسائل شخصی اصلا کار سادهای نیست و برای رسیدن به این مرحله، او باید شجاعت بسیار زیادی به خرج دهد.
توضیح دادن را فراموش نکنید
برای قوانین و تصمیماتی که میگیرید حتیالامکان با کودک مشورت کنید. اگر قوانین به گونهای است که تصمیمگیری به عهده شماست، دلایل آن را، به طور کامل و با صداقت و روشنی، به کودک توضیح دهید. توضیح دادن موقعیتها راهی برای درک دوجانبه بین شما و فرزندتان خواهد بود.
نظر کودک را بپرسید
در صورت امکان، حتما نظر کودک را درباره مسائل مختلف بپرسید. با انجام مداوم این کار، کودک احساس اهمیت میکند و اعتماد به نفس به دست میآورد.
علت رفتارهای او را کشف کنید
اگر کودک بدرفتاری میکند، سعی کنید علت واقعی چنین برخوردی را پیدا کنید. با انجام این کار، درخواهید یافت به عنوان یک والد کجای راه را اشتباه رفتهاید و این فرصت به شما داده خواهد شد تا مهارتهای والدگری خود را بهبود بخشید.
علایق و نفرت های کودک را بشناسید
دانستن این موارد به شما کمک میکند کودک را بهتر بشناسید.
به کودک آزادی بیان دهید
به کودک اجازه دهید، به هر نحوی دوست دارد، خود را ابراز کند. با دقت به اظهارات کودک، میتوانید به آنچه او فکر میکند و میخواهد نگاهی اجمالی داشته باشید.
کنجکاوی بیش از حد به خرج ندهید
هر پدر و مادری دوست دارد بداند در زندگی فرزندش چه میگذرد، بهخصوص اگر او در سن نوجوانی باشد. اما در چنین مواردی، بیش از حد پرس و جو و سؤال نکنید. کنجکاوی زیاد از حد به کودک شما این حس را میدهد که به او باور و اعتماد ندارید و این اتفاق ممکن است اتصال بین شما را سست کند.
سعی کنید مثل کودک فکر کنید
بسیار مهم است هنگام حرف زدن با کودک یا انجام فعالیتی با او، شبیه خودش فکر کنید. این کار باعث میشود کودک با شما احساس انس و راحتی کند.
به تخیل او پر و بال دهید
وقتی با کودک قدم میزنید و گردش میکنید، به کنشها و واکنشهای او دقت کنید. او ممکن است چیزهایی را کاملا متفاوت با شما ببیند. به تخیلات و تصورات او با دقت گوش دهید و درباره آن گفتگو کنید. این وضع به او کمک میکند به دنیای درونی خود نگاهی بیندازد.
در نهایت
کودکی مرحله بسیار مهمی در زندگی هر انسان است و همه این را میدانند. بنابراین، آگاهی از شخصیت کودک و وضعیت روانی او قسمت بسیار مهمی از والدگری و مربیگری به شمار میرود. فراموش نکنید، در صورتی که کودک را به خوبی بشناسید، قادر خواهید بود بر استعدادها و نکات مثبت او تمرکز کنید و مسیری برای رشد او فراهم آورید.