بعضی از افراد آگاهی دقیقی نسبت به اختلال اوتیسم ندارند و هر رفتاری را که به نظرشان غیرعادی بیاید به اوتیسم نسبت میدهند. اما این روزها طبقهبندیها و سطوح مختلفی برای اوتیسم در نظر گرفته میشود. در واقع هیچ دو کودکی که مبتلا به اوتیسم تشخیص داده میشوند، دقیقا عین هم نیستند ولی ویژگیهای مشترکی میان مبتلایان به انواع اختلال اوتیسم وجود دارد که کار طبقهبندی را سادهتر میکند. مثلا برخی از انواع اختلال اوتیسم اصلا نمود خارجی ویژهای روی رفتارهای اجتماعی فرد ندارند در حالیکه برخی دیگر از میتلایان برای انجام بسیاری از کارهای روزمره خود نیاز به کمک دیگران دارند. در ادامه با انواع اختلال اوتیسم آشنا میشویم و از مشکلاتی میگوییم که به اوتیسم شباهت دارند و در زیرشاخههای آن قرار میگیرند یا به عنوان اختلالی مستقل شناخته میشوند:
اختلال آسپرگر
بیشتر بخوانید: اضطراب کودکان مبتلا به اوتیسم چگونه است و برای رفع آن چه باید کرد؟
نام اختلال آسپرگر را شاید زیاد شنیده باشید. کودکانی که دچار این مشکل هستند معمولا در معاینات اولیه با تشخیص درست رو به رو نمیشوند و مشکل آنها با اختلال وسواس فکری-عملی اشتباه گرفته میشود و گاهی هم اشتباهی دچار اختلال کمتوجهی تشخیص داده میشوند. کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر به شدت در مهارتهای اجتماعی و برقراری ارتباط با سایرین دچار مشکل و ضعیف هستند.
این کودکان به حرکات و الگوهای تکراری علاقه دارند. مهارتهای زبانی آنها از حد متوسط بالاتر است ولی با این وجود از این مهارتهای خود در جمع بهره نمیبرند. مهارتهای حرکتی این کودکان بسیار ضعیف است به همین خاطر معمولا دست و پاچلفتی به نظر میرسند. کودکانی که دچار اختلال آسپرگر هستند، تمرکز بالا و هوش خاصی دارند. تحقیقات اخیر نشان از آن دارد که آلبرت انیشتین هم به آسپرگر مبتلا بوده است. اما در سالهای اخیر این اختلال از زیر سایه اوتیسم خارج شده است و به صورت نوعی مشکل مستقل شناسایی میشود.
سندروم کانر (اختلال اوتیستیک کلاسیک)
این سندروم به خاطر فردی به نام دکتر کانر با این نام شناخته میشود. دکتر کانر در سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ میلادی تحقیقاتی ارائه داد و در آنها روی افرادی کار کرد که ارتباط احساسی محدودی با دیگران داشتند و زندگی خود را در جهانی کوچک و انفرادی میگذراندند. این افراد همه چیز را طبق عادت و برنامههایی با الگویی مشابه پیش میبردند حتی زمان انجام برخی از کارها نیز برای این افراد دقیقا تکراری بود. مثلا: غذا خوردن، تماشای فیلم، لباس پوشیدن و… . بوها، نورها و صداهای بلند، این افراد را آزار میداد. این مطالعات دکتر کانر منجر به تشخیص نوع دیگری از اختلال در افراد شد.
افرادی که دچار سندروم کانر هستند، عملکرد ضعیفی در بخشهای مختلف زندگی دارند. با این وجود نمیتوان درباره توان ذهنی آنها دقیقا اظهارنظر کرد زیرا برقراری رابطه با آنها بسیار دشوار است.
اختلال فراگیر رشد (PDD-OS)
این اصطلاح برای بیان اختلال در کودکانی استفاده میشود که ویژگیهایی مشابه ویژگیهای مبتلایان به اوتیسم کلاسیک دارند. برای مراقبت از افراد دچار اختلال فراگیر رشد باید مراقبتهایی مشابه با مراقبتهای لازم برای کودکان اوتیستیک انجام داد. شباهت افراد مبتلا به اختلال فراگیر و افراد دچار اوتیسم بسیار زیاد است به طوری که در برخی موارد تشخیص آن برای پزشکان دشوار است.
سندروم رِت
بیشتر بخوانید: ابتلا به اوتیسم در کودکان را چگونه تشخیص دهیم؟
سندروم رت یکی از انواع اختلال اوتیسم است که به ندرت درباره آن صحبت شده زیرا دقیقا از ابعاد مختلف آن اطلاعاتی در دست نیست. به نظر میرسد که این سندروم فقط در دختران دیده میشود. اولین بار، شخصی به نام دکتر رِت این سندروم را شرح داد. بیمارانی که او مشاهده میکرد، معمولا دچار آتروفی (ضعف و کوچک شدن) ماهیچهها بودند و به حرکات تکراری دست علاقه داشتند. این بیماران معمولا در موقعیتهای مختلف دچار عقبماندگی بودند. دخترانی که سندروم رت را تجربه میکنند معمولا در انجام بیشتر کارها ضعیف هستند. سندروم رت به عنوان یکی از انواع اختلال اوتیسم در سالهای دهه ۱۹۶۰ میلادی شناخته شد اما بعدها در سالهای ۱۹۹۰ با مطالعات بیشتر به وجود ژنی پی برده شد که احتمال ابتلا به این سندروم را در فرد ایجاد میکرد.
اختلال انسجامگسیختگی کودکی
این اختلال نیز بسیار نادر است و کودکانی که به آن دچار هستند معمولا در بدو تولد رشدی عادی دارند. اما از سنین ۲ تا ۴ سالگی تغییراتی به وقوع میپیوندد. در واقع، از این سنین به بعد کودک سیری نزولی را آغاز میکند. این کودکان در دستشویی رفتن، بازی کردن و تعامل با دیگران با مشکل رو به رو میشوند و میلی به بازی از خود نشان نمیدهند. علاوه بر این، کودکان مبتلا به اختلال انسجامگسیختگی کودکی به تدریج مهارتهای حرکتی خود را از دست میدهند. آنها دیگر حرف نمیزنند و مهارتهای ارتباطیشان دچار افت میشود.
انواع اختلال اوتیسم باید شناسایی بشود و برای رفع هر یک از مشکلات، راهحلهای مخصوصی تجویز بشود. در هر حال، هر یک از این اختلالات مشکلاتی به همراه دارند و بعضا باعث میشوند کودک نسبت به همسالان عادی خود تفاوتهای زیادی داشته باشد.
بیشتر بخوانید: شناخت اوتیسم؛ تجربه ای واقعی از مادری که به کمک فرزندش مشکل خود را شناخت
ما در کودکت توجه ویژهای نسبت به موضوع اوتیسم و کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم داریم. از شما دعوت میکنیم اگر هرگونه تجربه یا اطلاعاتی در زمینه اوتیسم دارید حتما از طریق قسمت نظرات یا شبکههای اجتماعی کودکت با ما در میان بگذارید تا به این کودکان کمک کنیم تا بهتر درک شوند و در محیط مناسبتری رشد کنند.