از چه سنی باید برای رفع عادت های بد در کودکان اقدام کرد؟ چه راهکارهایی برای این کار وجود دارد؟ آیا میتوان گفت وجود عادات بد در بزرگسالی ریشه در دوران کودکی دارد و در آن زمان قابل درمان بوده است؟ و اگر پاسخ این سؤال مثبت است، وظیفه شما در قبال رفتارهای بدی که آرامآرام در فرزندتان به عادت تبدیل میشوند چیست؟
بیشتر افراد به یکی از کارهای بد و آزاردهندهای مثل ناخن جویدن، دست بردن در بینی، شکستن قولنج انگشتان و مانند اینها عادت دارند و از اقرار کردن به آن متنفرند. نکته جالب اینجاست که این عادات ناپسند همسن خود افرادند. یعنی ریشه در کودکی فرد دارند و در تمام طول زندگی با او رشد کرده و در وجودش باقی ماندهاند. اما کودکان بیگناه، خام و سادهاند و عموما از اعمالی که انجام میدهند آگاهی ندارند، بنابراین، آسیبپذیرترین و مستعدترین افراد برای ایجاد و پرورش عادات بد محسوب میشوند. نکته مهم این است که اگر با اعمال و رفتارهای نامناسب در همان مراحل اولیه رشد کودک مقابله نشود، احتمالا استحکام مییابند و به عادتهای بدی در تمام طول زندگی تبدیل میشوند که ترک کردن آنها بسیار دشوار است. به تمام این دلایل، وقتی عادت بدی را در کودک مشاهده میکنید، عکسالعمل فوریتان نگرانی و ناراحتی است.
برای رفع عادت های بد در کودکان چه راهکارهایی وجود دارند؟
خواستن توانستن است! ممکن است از بین بردن و رفع عادتهای بد در کودکان دشوار باشد، اما غیرممکن نیست. با صبوری، مراقبت، مشاهده، تلاش و آگاهی میتوانید به کودک کمک کنید عادات بد را کنار بگذارد. در این زمینه، توصیههای مفیدی وجود دارند که میتوانند شما را، در مسیر رفع عادتهای بد کودکان و آموزش رفتارهای صحیح به آنها، یاری دهند. در ادامه این مقاله، به تعدادی از این توصیهها اشاره خواهد شد.
گاهی اوقات، نادیده گرفتن بهترین کار است
توجه زیاد به یک رفتار بد کودک و حتی تنبیه کردن ممکن است تاثیر منفی و خلاف انتظارتان داشته باشد. در واقع، وقتی کودک، به دلیل نشان دادن رفتاری خاص، توجه بیش از حد دریافت میکند، تشویق میشود آن رفتار را بیشتر و بیشتر انجام دهد. بنابراین، در ابتدا بهتر است نسبت به عادت بد کودک بیتوجه باشید. به او اجازه دهید، به مرور زمان، آن رفتار را کنار بگذارد.
پاداش و توجه مثبت را فراموش نکنید
تعریف و تمجید کردن از کودک و توجه مثبت به او، وقتی رفتار خوبی دارد و به صورت آگاهانه از عادت بد پرهیز میکند، نیز روشی بسیار خوب به شمار میرود. به کودک بفهمانید عمل خوبش دیده شده است و از او قدردانی میشود. این کار باعث رشد اخلاقیات در کودک میشود و به او دلیلی برای ترک عادات بد میدهد.
آیا میتوانیم با آموزش رفتارهای درست و نادرست، عادتهای بد در کودکان خود را رفع کنیم؟
فقط در صورتی که کودک بخواهد و تمایل داشته باشد، میتواند از یک عادت بد دست بکشد. بنابراین، برای رفع عادت های بد کودکان ، بسیار مهم است که به آنها آموزش دهید. آنها را از دلیل بد یا ناپسند بودن یک رفتار آگاه کنید. با بزرگ و بالغتر شدن، اگر کودک این دلایل را کامل بفهمد، احتمالا به صورت طبیعی علاقه خود را به انجام آن از دست میدهد.
برای برطرف کردن عادت های بد در کودکان ، به نوبت پیش بروید
ممکن است کودک چندین عادت بد را با هم داشته باشد. اما شما نباید برای رفع همه آنها به صورت همزمان اقدام کنید. بنابراین، عادتهای بد را اولویتبندی کنید و ابتدا به مضرترین و پردردسرترین آنها بپردازید و روی آن کار کنید. در این مورد، عجله نداشته باشید. در این وضعیت، والدین باید کاملا صبور باشند. همچنین، هرگز در جمع کودک را خجالتزده نکنید. صحبت کردن درباره یک مشکل با کودک بهتر است همیشه در محیطی خصوصی صورت بگیرد.
علت اصلی عادت بد را پیدا کنید
کودکان معمولا، به دلیل داشتن استرس، الگوهای رفتاری ناخواستهای را از خود بروز میدهند. بنابراین، برای رفع عادت های بد در کودکان ؛ حرف زدن با آنها، مشاهده آنها و تشخیص علت بروز استرس بسیار مهم است. برای رهایی از عادات بد؛ گوش دادن به مشکل کودک، صبور بودن، نشان دادن عشق و پشتیبانی و کمک به او برای مقابله با این استرسها بسیار حیاتی است. فهمیدن علت رفتارهای بد، پیدا کردن جایگزینهای خلاقانه، پرت کردن حواس کودک و آرام کردن او نیز از نکات مهماند.
قوانین مشخص تعیین کنید
ایجاد مقررات و پایبندی همه اعضای خانواده به آنها برای رفع عادتهای بد کودک بسیار مهم است. مشخص کردن عواقب شکستن مقررات وضعشده برای کودک باعث میشود یاد بگیرد عادتهای بد را کنترل کند. قاطع و مستحکم بودن در برابر کودک و در عین حال نشان دادن عشق و پشتیبانی به او بهشدت در این زمینه اهمیت دارد.
با تقویت اصول اخلاقی، کودک را در رفع عادت های بد یاری کنید
ایجاد حس اعتماد در کودک و پشتیبانی و عشقورزی به او به همراه صبوری باعث افزایش ثبات هیجانی در کودک میشود. برای رفع عادتهای بد در کودک، گاهبهگاه این فرصت را به او بدهید که در موقعیتهای مناسب اجازه تصمیمگیری داشته باشد. این کار اعتماد به نفس را در کودک افزایش میدهد و به تقویت مهارت تصمیم گیری کمک می کند و ترک رفتارهای بد را برای او سادهتر میکند.
آموزش رفتارهای درست و غلط، خوب و بد و ارزشهای اخلاقی از سالهای ابتدایی کودکی میتواند باعث ایجاد ارزشها، رفتارها و عادت های صحیح در کودک شود. اما این کار همیشه بهسادگی پیش نمیرود. تلاش صبورانه شما، در نقش والدین، سرانجام باعث رفع عادت های بد در کودکان میشود. آنها را به بزرگسالانی با رفتارهای پسندیده تبدیل خواهد کرد.