هنگام فرآیند لباس پوشیدن کودک شما چطور رفتار می‌کند؟ همکاری می‌کند یا باید به دنبالش بدوید؟ لباسی را که شما انتخاب می‌کنید می‌پوشد یا دوست دارد خودش لباسش را انتخاب کند؟ شاید هم چند وقتی است که فقط لباس خاصی را می‌پوشد؟ چرا برای بعضی کودکان پوشیدن لباس تبدیل به ماجرایی سخت می‌شود؟ والدین چگونه می‌توانند به این کودکان کمک کنند؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها، در ابتدا باید علت‌های مخالفت کودک را پیدا کنید. گاهی لباسی که برای کودک در نظر می‌گیرید با ویژگی‌های فردی و رشدی یا سلیقه کودک منطبق نیست.
ویژگی های لباس مناسب برای کودکان
لباسی که برای کودک تهیه می‌کنید در درجه اول باید منطبق با ویژگی‌های رشدی کودک باشد. لباس نوزادان باید به گونه‌ای باشد که پوشیدن و درآوردن آن از تن راحت باشد. سر کودک نسبت به تنه او بزرگ‌تر است، گشاد بودن یقه و باز بودن جلوی لباس پوشاندن آن را به تن کودک راحت می‌کند. اگر لباسی را باید از سر به کودک بپوشانید، این کار را بسیار سریع انجام دهید، کودکان وقتی احساس فشار و خفگی کنند می‌ترسند.
تا وقتی کودک از پوشک استفاده می‌کند، باید لباس‌هایی انتخاب کرد که مانعی برای سریع و راحت عوض کردن پوشک نباشد. از آنجا که کودکان لباس خود را به‌سرعت کثیف می‌کنند، شستشوی آسان لباس‌ها هم از شرایط انتخاب لباس مناسب برای کودکان است.
بهتر است جنس لباس کودک از الیاف طبیعی باشد، به‌خصوص لباس‌های زیرین کودک باید از جنس کتان یا با درصد بالایی از کتان باشد و در عین حال، کشسانی مناسبی داشته باشد.
کودکان نوپا بسیار فعال‌اند. بهتر است لباس‌هایی برای آن‌ها انتخاب کنید که گشاد و راحت و نرم باشد، مانع حرکت و تحرک آن‌ها نشود، پای کودک را بپوشاند و محافظ خوبی برای زانوهایشان باشد.
اگر کودک در سنی است که به‌تازگی یاد گرفته است لباسش را بپوشد، لباس‌هایی را انتخاب کنید که به تن کردن و از تن درآوردن آن‌ها برای او آسان باشد. یادگیری این مهارت باعث افزایش خودکارآمدی و اعتماد به نفس کودک می‌شود.
به جای شلوار زیپ‌دار و دست‌وپاگیر، شلوار کمرکشی و راحتی و به جای لباس دکمه‌دار، لباس‌های چسبک‌دار و زیپ‌دار انتخاب کنید. برای کودک راحت‌تر است چسب و زیپ را باز و بسته کند.
لباس‌های ساده بهترین انتخاب برای کودکان است. لباس‌هایی با تور، روبان و مهره‌های رنگی مناسب کودکان نیستند، ممکن است این تزیینات در دست و پای کودک گیر کند یا جدا شود و کودک آن‌ها را در دهان بگذارد. گاهی اوقات والدین در مهمانی های رسمی لباس های سختی مانند کت و شلوار تن فرزندان خود می کنند. توجه داشته باشید آسایش و آرامش فرزند شما در این مهمانی ها در درجه اول اهمیت قرار می گیرد. پس آرامش فرزندان خود را قربانی عکس های خانوادگی نکنید.
در انتخاب لباس برای کودکان بزرگ‌تر، به سلیقه کودک توجه کنید. گاهی برای کودک مهم است لباسش رنگ خاصی داشته باشد یا تصویر شخصیت کارتونی محبوبش روی لباسش باشد. شما می‌توانید لباس را انتخاب کنید و انتخاب رنگ یا طرح را به کودک واگذار کنید.
برای سالم نگه داشتن پوست کودک، لباس‌ها را بعد از خرید و قبل از پوشاندن به کودک بشویید و خشک کنید.
توجه به این نکات می‌تواند فرآیند لباس پوشیدن کودک را قابل قبول و حتی لذت‌بخش کند:
- از بدو تولد، قبل از پوشاندن لباس، فرآیند را برای کودک تعریف کنید. برای مثال به کودک بگویید: بلوزت را می‌پوشانم، سرت را از یقه رد می‌کنم، حالا دستت را داخل آستین می‌کنم.
- پرسیدن سؤال‌هایی درباره لباس هم به یادگیری کودک کمک می‌کند و هم به آمادگی او برای لباس پوشیدن. برای مثال از کودک بپرسید: شلوار لباس دسته یا لباس پا؟
- بازی وخنده فرآیند لباس پوشاندن را آسان‌تر می‌کند.
- به کودک بزرگ‌تر از بین دو یا سه لباس مناسب قدرت انتخاب بدهید و لباس‌های اضافه و نامناسب فصل را از دسترس کودک خارج کنید.
- با انجام بازی‌های مختلف، به کودک آموزش دهید خودش لباس بپوشد و برای تمرین کردن و آماده شدن به او فرصت کافی دهید.
- به حساسیت‌های کودکان توجه کنید. برای مثال، کودکانی که بیش‌حسی دارند (حس لامسه حساس‌تری دارند) نسبت به جنس و بافت و درزهای دوختی لباس و حتی چسبان بودن لباس حساس‌ترند.
- از حدود دو تا چهار سالگی، میل به کنترل بدن و موضوعات مربوط به آن در کودک افزایش می‌یابد و ممکن است تاکید زیادی بر انتخاب لباس یا پوشیدن فقط یک لباس خاص داشته باشد. سخت‌گیری در این مواقع ممکن است لباس پوشیدن را تبدیل به صحنه جنگ کند.
- بین موضوعات کم‌اهمیت و پراهمیت تفاوت قائل شوید. سرحال و راحت بودن کودک در میهمانی اهمیت بیشتری دارد یا پوشیدن لباسی احتمالا زیبا ولی دست‌وپاگیر؟ به‌موقع و سرحال رفتن به مهدکودک مهم‌تر است یا قشقرق اول صبح برای عوض نکردن لباس خواب؟
توجه داشته باشید پذیرش کودک و هماهنگی با او در مراحل رشدی‌اش و فراهم آوردن فرصت‌هایی برای کسب مهارت‌های لازم و مناسب سنش به او حس خوب «من می‌توانم» می‌دهد و موجب تقویت حس همکاری در او می‌شود.
این مقاله توسط متخصص همکار کودکت، سرکار خانم زهرا سلیمانی تالیف شده است.
