یکی از نیازهای کودک برای رشد طبیعی ورزش کردن کودک است. در آخر هفتهها زمینهای ورزشی پر از کودکان و نوجوانان ورزشکاری است که به فوتبال علاقه دارند. همچنین استخرها هم لبریز از طیف وسیعی از شناگران کوچکی است که از رقابت سالم و دوستانه با یکدیگر لذت میبرند. سالنهای باشگاهها از ازدحام کودکان دیگر جای سوزن انداختن ندارد. به همان نسبت روزهای آخر هفته درمانگاهها و بیمارستانها پر از کودکانی است که به دلیل جراحتهای پزشکی در مفاصل خود یا آسیبهای زانو مراجعه کردهاند.
صدمات جسمی کودکان در حین ورزش روز به روز در حال گسترش است. کارشناسان اشاره میکنند که کودکان در سنین پایین روی تمرینهای ورزشی خود بسیار جدی هستند. شایعترین مشکلاتی که معمولا والدین با آن رو به رو هستند، شامل آسیبهای حاد مانند شکستگیها یا صدمات استخوانی نیست. (هر چند که متاسفانه این قبیل آسیبها برای کودکان حین ورزش و بازی زیاد اتفاق میافتد). بیشتر جراحتها به دلیل استفاده مکرر و مداوم از ماهیچهها، تاندونها و عضلات اتفاق میافتد. در ادامه میخواهیم شما را با راهکارهایی برای کاهش آسیب کودک هنگام ورزش آشنا کنیم.
پنج راهکار کاهش آسیب کودک هنگام ورزش
بیشتر بخوانید: چرا آموزش شنا به کودکان باید قبل از ۵ سالگی آغاز شود؟
۱ـ یکی از مهمترین راهکارها برای کاهش آسیب کودک هنگام ورزش این است که او نباید خیلی زود به طور تخصصی وارد یک رشته ورزشی شود. ممکن است کودک در رشته ورزشی خاصی مانند ژیمناستیک یا فوتبال استعداد نشان دهد؛ اما تمرکز بیش از حد روی یک رشته ورزشی باعث مشکلات شایع و افزایش استرس خواهد شد. ورزشهای تخصصی به دلیل عدم استفاده کودک از گروههای عضلانی بدن خود در به روشهای مختلف، مانع هماهنگی و توسعه عصبی خواهد شد. میشل کاپلو یک درمانگر فیزیکی میگوید:
برای کاهش آسیب کودک هنگام ورزش از همان مراحل اولیه رشد باید از توسعه مهارتهای حرکتی او به روشهای گوناگون اطمینان حاصل پیدا کرد. از این طریق او میتواند مدت طولانیتری به ورزش ادامه دهد و زندگی سالمی داشته باشد.
شاید این سوال برایتان مطرح شود که چه زمانی مناسب است که کودک یک ورزش را به طور تخصصی دنبال کند. برای کاهش آسیب کودک هنگام ورزش بهتر است او بعد از سن بلوغ وارد یک رشته ورزشی تخصصی شود. البته والدین باید حواسشان باشد که کودکان سه ماه در سال استراحت داشته باشند. استراحت نه تنها از سلامتی کودک محافظت میکند، بلکه مانع فرسودگی ذهنی آنها هم خواهد شد.
۲ـ مربی و نوع برنامه ورزشی را بررسی کنید. قبل از ثبت نام کودک در یک کلاس تخصصی، حتما اطلاعات لازم را در این مورد کسب کنید. مربیان خوب افرادی هستند که به همه بچهها یک اندازه توجه میکنند و روش مناسبی را در تدریس انتخاب میکنند. عموما بچهها در برنامههایی که روی برنده شدن، متمرکز است آسیبهای بسیاری میبینند. موضوع مهم و قابل توجه زمانی است که مربی با شناسایی کودکی که استعداد و توانایی زیادی دارد به او فشار بیشتری در تمرینها میآورد و همین باعث صدمات جسمی کودکان خواهد شد.
۳ـ کودک باید زمان استراحت داشته باشد تا بدن بتواند خودش را بازیابی کند. تمام بدنها نیاز به بازیابی دارند، مخصوصا بدنهای کودکان که در حال رشد هستند. کاپلو میگوید:
مردم معمولا به دلیل نداشتن خواب و غذای کافی و سبک زندگی سالم ممکن است در طول دورهای که ورزش میکنند، دچار آسیبهایی شوند.
در اواخر هفته که کودک مشغول بازی و ورزش است، سعی کنید حواستان به نوع تغذیه، میزان مصرف آب و مقدار ساعات خواب او باشد. کاپلو میگوید:
به بچهها بگویید در صورتی که مقدار خوابشان از هشت ساعت کمتر باشد، احتمال اینکه حین ورزش دچار آسیب شوند، ۱/۷ برابر بیشتر احتمال زخمیشدن آنها است. همچنین در صورتی که میزان آب بدن شما کم شود، میزان بازدهی عضلات آنها ۲۰ درصد کم خواهد شد.
۴ـ یکی از آسیبهای شایع به ویژه در دختران پارگیهای رباط صلیبی جلویی زانو است. این آسیبها میتواند مانع از ورزش کودک برای بیشتر از نه ماه شود.
بیشتر بخوانید: آموزش دفاع شخصی به کودکان در دوران دبستان تا چه اندازه اهمیت دارد؟
۵ـ مطمئن شوید که کودک از بازی و ورزش احساس خوبی دارد و لحظات سرگرمکنندهای را طی میکند. وقتی کودک هنگام حرکات کششی میگوید که احساس خوبی ندارد، این یک زنگ خطر است. این میتواند یک هشدار مبنی بر این باشد که فشار زیادی در هنگام تمرین به کودک وارد میشود یا تمرینهای مورد تقاضا بیش از اندازه است.
کاپلو در این مورد گفت:
کودکان معمولا زمانی که ورزش را به عنوان یک کار عادی و روزانه دنبال میکنند، بدنشان رو به تحلیل میرود. برای کاهش آسیب کودک هنگام ورزش اطمینان حاصل کنید که کودک از این فعالیت راضی است و هیچ فشار روانی یا جسمی روی او نیست.
اگر کودکتان به رشته ورزشی خاصی علاقهمند است و آن را به طور مداوم دنبال میکند یا ایده و نظر تازهای درباره کاهش آسیب کودک هنگام ورزش دارید، حتما سایر والدین را از طریق بخش نظرات این مقاله یا شبکههای اجتماعی کودکت در جریان بگذارید.