همه کودکان را دوست دارند اما وقتی بزرگتر میشوند، ناگهان مشکلات رفتاری کودکان بیشتر میشود. درنتیجه فهمیدن علت رفتارهایشان و نحوه برخورد با آنها هم کمی پیچیده میشود. در این مقاله درباره موارد زیر صحبت خواهد شد:
- چه رفتاری از کودکان ۵ ساله انتظار میرود؟
- چه مشکلات رفتاری در کودکان ۵ ساله رایج است؟
- ریشه و علت مشکلات رفتاری در کودکان ۵ ساله چیست؟
- چگونه با کودکان ۵ ساله که مشکلات رفتاری دارند برخورد کنید؟
۱. چه رفتاری از کودکان ۵ ساله انتظار می رود؟
در ۵ سالگی بسیاری از کودکان میدانند که کارهای خاصی هست که باید مستقلانه انجامشان دهند. هنگامی که کودک ۵ ساله میشود، ممکن است بتواند چند کار را بهتنهایی انجام دهد. کارهایی مانند مسواک زدن دندانها، حمام کردن یا آماده شدن برای مدرسه. البته فراموش نکنید برای اینکه کودک این کارها را بهدرستی انجام دهد بهتر است او را راهنمایی کنید.
بسیاری از کودکان در این سن شروع به تعامل با دیگر کودکان میکنند. ممکن است فرزندتان در حال حاضر یک دوست صمیمی داشته باشد. یا ممکن است با گروههای دوستان تعامل کند تا دوست صمیمی پیدا کند. گاهی اوقات ممکن است حس مالکیت کودک نسبت به اسباببازیهایش زیاد شود و دوست داشته باشد تمام آنها را برای خودش نگه دارد. این رفتاری عادی در این سن است که میتوانید با هدایتش به بازیهای تکنفره تعدیلش کنید.
کنجکاوی بچهها در این سن در اوج است. فرزند ۵ ساله شما ممکن است مدام، حتی در زمانهای نامناسب، سؤال کند. ممکن است این کار در جمع باعث خجالت شما شود. از فرزندتان نخواهید سؤال نپرسد، بلکه تشویقش کنید شروع به تفکر کند و علت موضوعات را پیدا کند.
ممکن است کودکتان در دوران نوزادی زیاد اهل گریه بوده است، اما در حال حاضر او بهشدت هیجاناتش را کنترل میکند. مثلاً در حالی که بازی میکند به زمین بخورد، کمی گریه میکند و دوباره شروع به بازی میکند. اما گاهی ممکن است عصبانی شود و از کنترل خارج شود. در چنین شرایطی بهتر است او را راهنمایی کنید و از او بخواهید هیجاناتش را به چالش بکشد.
بیشتر بخوانید: نشانه های رشد عاطفی در کودکان ۵ ساله را بشناسید
۲. چه مشکلات رفتاری در کودکان ۵ ساله دیده شده است؟
شما میتوانید، با مشاهده مشکلات رفتاری کودک در مدرسه، به مشکلات کودک پی ببرید. او ممکن است مرتب با کودکان دیگر سر مسائل کوچک وارد دعوا و کتک کاری شود. این رفتار معمولاً زمانی شدیدتر میشود که کودک ازطرف همسالانش طرد میشود.
ممکن است فقط برای اینکه درس را دوست ندارد تکالیفش را انجام ندهد یا افت تحصیلی کند. حتی گاهی لجباز میشود و کجخلقی میکند. دوستان و خانواده ممکن است او را مایه عذاب بدانند و این نوع نگاه باعث میشود رفتارهای نامناسب کودک شدت پیدا کند.
۳. علت مشکلات رفتاری در کودکان ۵ ساله چیست؟
کودکان در 5 سالگی سعی میکنند دنیای اطراف را بهتر درک و شناسایی کنند. این سن زمانی است که شخصیتشان رشد مییابد. اما بعضی موضوعات و اتفاقات ممکن است به مشکلات رفتاری در آنها منجر شود. بعضی از این موارد عبارتاند از:
کودکان در این سن درگیر انتقال از مهدکودک به پیشدبستانیاند. این اولین باری است که حس جدا شدن از دوستان را تجریه میکنند. اگر کودکی به مهدکودک نرفته باشد تعامل با گروهی که قبلاً محیط آموزشی را تجربه کردهاند ممکن است کمی دشوار باشد. به این شرایط ساکت نشستن، توجه به قوانین و آموزش را نیز اضافه کنید.
کنجکاوی بیش از حد در برخی موارد میتواند به رفتاری ناامیدکننده بدل شود. یعنی زمانی که کودک تواناییهای خود را در انجام فعالیتها نمیداند و با شکستهای مکرر ناامید میشود.
مشکلات رفتاری کودک ۵ ساله در خانه میتواند نتیجه این باشد که میخواهد در هر کاری که انجام میدهد کامل و بینقص باشد ولی شکست میخورد. از سوی دیگر، بعضی از بچهها ممکن است بخواهند تا میتوانند مستقل باشند. تا حدی که اگر از آنها بخواهید کاری انجام دهند، ممکن است گستاخانه به شما پاسخ دهند.
بیشتر بخوانید: نشانه اختلالات یادگیری را از دوران مهد کودک جدی بگیرید
۴. چگونه با این کودکان برخوردی مناسب داشته باشید؟
چند راه برای مقابله با مشکل رفتاری کودک شما وجود دارد:
- ساده بگیرید
کودک در این سن هنوز نمیتواند منطق رفتارش را درک کند. حتی توضیح دادن ممکن است شرایط را سختتر کند و باعث گیج شدنش شود. کودک، تا زمانی که چیزی مطابق میل او نباشد، بدخلقی را ادامه میدهد. در چنین شرایطی به او درمورد رفتارش با لحن ملایم و به سادهترین شکل ممکن توضیح دهید. اشتباهش را به او بگویید و از وی مؤدبانه بخواهید تا آن را تکرار نکند.
- صبور باشید
کودک شما بهطور ناگهانی به کودک ایدهآل تبدیل نخواهد شد. مشکلات رفتاری بهطور متناوب ادامه پیدا میکند، زیرا او نیز در جنگ بین احساس و منطق است. به شکلهای مختلف بد و نامناسب بودن رفتارش را به او گوشزد کنید، بهمرور متوجه خواهد شد.
- مقتدر باشید
بعضی کارها نظیر پرتاب کردن چیزها یا شکستن لوازم باید بهعنوان رفتار غیرقابلتحمل نشان داده شوند. هرگونه نمایش پرخاشگری و خشونت باید در این سن در نطفه خفه شود.
بیشتر بخوانید: به جای عصبانیت از کودک خود مکث کنید
- علت را بفهمید
سعی کنید از فرزندتان بپرسید چرا این رفتار را دارد. اگر با شما صحبت نکرد اتفاقات را مرور کنید تا ببینید چه چیزی اخیراً تغییر کرده که ممکن است این رفتار را ایجاد کرده باشد.
- صحبت کردن کلید موفقیت است
توانایی صحبت کردن آزادانه در این زمینه ضروری است. میتوانید مکانی را مشخص کنید که در آن شما سکوت کنید و اجازه دهید او بدون اینکه قضاوت شود هر آنچه میخواهد بگوید.
- روال زندگی مطلوب ضروری است
نداشتن خواب یا استراحت کافی یا انجام فعالیتهای بیشمار باعث میشود در رفتار کودک اختلال ایجاد شود. اطمینان حاصل کنید که خواب مناسبی دارد و زندگیاش روال خوبی دارد. بهطوری که رفتار او تحت تأثیر خستگی قرار نمیگیرد. همچنین باید به او حق انتخاب دهید.
- یک روش بر روی همه موثر نیست
ممکن است لازم باشد که روشهای تربیتی متفاوتی را برای فرزندتان در پیش بگیرید. برخی از این روشها ممکن است درمورد عدهای کارساز باشد و برای بقیه مفید نباشد. بنابراین بهتر است بهدنبال بهترین روش برای فرزندتان باشید.
مشکلات رفتاری کودکان ۵ ساله میتواند بهراحتی روی اعصاب بیشتر والدین تأثیر منفی بگذارد. عصبانیت، سخت گیری و تنبیه فرزندتان هرگز راه مناسبی برای برخورد با او نیست. هیچ کودکی از روی بدجنسی بدرفتاری نمیکند. سعی کنید دلیلش را بیابید و نیمی از این مشکل را حل کنید.