نگاه کردن تلویزیون از فاصله نزدیک، لوچی یا مالیدن چشمها از جمله نشانههای اولیه مشکلات بینایی در کودکان است. البته همه اینها میتواند نشانهای از وجود مشکلات بینایی در کودک باشد؛ اما دلیلی بر عدم دید کودک نیست. در چند ماه اول زندگی، کودکان فقط میتوانند اشیایی را ببینند که در فاصله ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتری آنها وجود دارد. پس از ۱۲ تا ۱۶ هفته آنها میتوانند با وضوح بیشتری اشیا را ببینند. به مرور و با افزایش سن، کودک توانایی درک عمق و تشخیص فاصله را پیدا میکند.
مشکلات بینایی در کودک
مشکلات بینایی در کودک معمولا در فاصله ۱۸ ماهگی تا ۴ سالگی اتفاق میافتد. دو مشکل رایج عبارتند از:
انحراف چشم (لوچی): این مشکل در ۳ تا ۵ درصد از کودکان میشود و نشانه آن هم هم جهت نبودن چشمها با یکدیگر است. دیوید اپلی چشمپزشک کودکان میگوید:
این مشکل مربوط به اختلال در سیستم عصبی میشود.
تنبلی چشم: این مشکل معمولا در ۲ تا ۳ درصد کودکان وجود دارد. در این مشکل، معمولا یکی از چشمها، بهتر میبیند و تشخیص میدهد و به مرور به عنوان چشم غالب یا قوی، تسلط پیدا میکند. به مرور مغز شروع به نادیدهگرفتن تصاویر ارسالی از طرف چشم ضعیف میکند و احتمال دارد این چشم در سن ۹ یا ۱۰ سالگی بینایی خودش را از دست دهد. کودکان هنوز درک درستی از توانایی بیناییشان ندارند و قادر نیستند مشکلشان را در این زمینه شرح دهند.
بیشتر بخوانید: معاینه و سنجش چشم کودک از چه سنی انجام میشود؟
درمان مشکل بینایی
ممکن است در سالهای اولیه، پزشک مدرسه، پزشک خانواده یا یک متخصص، چشم کودکتان را معاینه کند. کارشناسان در مورد اینکه چه کسی باید مشکلات بینایی کودک را بررسی کند، نظرات متفاوتی دارند. برخی از متخصصان و پزشکان فکر میکنند که بررسی مشکلات مربوط به بینایی کودکان باید به عنوان بخشی از کنترلهای معمول و همیشگی در نظر گرفته شود تا در صورت نیاز هر چه سریعتر جهت درمان به متخصص مربوط ارجاع داده شود.
اگر در معاینات اولیه موردی دیده شود، بررسی های دقیقتر از نظر تشخیص تنبلی چشم انجام میشود. اگر مشکل، تنبلی چشم تشخیص داده شود، پزشک درمانهایی مانند قطره چشم و لنز یا جراحی پیشنهاد میکند. تنبلی چشم یک اختلال ثانویه است و در مرحله اول و بعد از معاینات پزشکی، پزشک درمانهایی مانند بستن چشم با دستمال و استفاده از قطره و عینک را توصیه میکند تا چشم ضعیفتر توانایی خودش را بازیابی کند و مغز، علائم درستی را ارسال کند. استفاده از لنزهای مخصوص هم میتواند به تقویت چشم ضعیف و از سر گرفتن دوباره توانش کمک کند. در صورتی که هر یک از این راهها تاثیرگذار نبود، باید از جراحی استفاده کرد.
درمان چه قدر طول میکشد
تا زمانی که چشم ضعیف بهتر نشود، درمان ادامه پیدا میکند. برخی از کودکان تا یکسال از پد برای بستن چشم استفاده میکنند و در برخی از کودکان مدت درمان طولانیتر است و مغز به زمان بیشتری برای ارسال صحیح تصاویر و ارتباط درست با چشم نیاز دارد. در این مدت والدین باید صبر و شکیبایی داشته باشند تا کودک تمریناتش را به درستی انجام دهد.
بستن چشم کودک کار سختی است و ممکن است برای کودک آزاردهنده باشد، زیرا او اشیا را با وضوح کمتری میبیند؛ اما به یاد داشته باشید که این کارها برای بهبودی کودک لازم است.
بیشتر بخوانید: راهکارهای طبیعی برای تقویت بینایی کودک
تشخیص مشکلات بینایی در کودکان
گاهی تشخیص مشکلات مربوط به بینایی در کودکان آسان نیست و نیاز به انجام آزمایشهای مربوط به بینایی دارد. اما برخی نشانهها خبر از وجود مشکلات چشمی مانند آب مروارید و عفونت میدهد.
- مالیدن چشم
- ریزش اشک
- تورم
- قرمزی
- افتادگی پلک
- وجود مواد قرمز، زرد یا خاکستری در مردمک چشم
- التهاب
- پوسته روی پلک
اگر کودک هر یک از این علائم را داشت تا سه سالگی صبر نکنید و هر چه زودتر او را برای بررسیهای بیشتر نزد پزشک ببرید. آیا شما هم علائم مربوط به مشکلات بینایی را در کودک خود مشاهده کردهاید؟ اگر اطلاعات یا تجربهای در این زمینه لطفا آن را از طریق بخش نظرات این مقاله یا سایر شبکههای اجتماعی کودکت با ما در میان بگذارید.