زمانی را تصور کنید که در حال مسواک زدن هستید و در همان حین اثر خفیفی از رنگ خون را در کف خمیردندان مشاهده می‌کنید و متعجب می‌شوید. اکثر مردم هنگام رسیدگی به دندان‌ها، مراقبت از لثه‌های خود را نادیده می‌گیرند. لثه‌های سالم پایه‌ای از سلامت دهان بشمار می‌آیند؛ زیرا بخش ضروری برای دندان‌ها محسوب می‌شوند. خونریزی لثه که هم در کودکان و هم در بزرگسالان اتفاق می‌افتد اغلب می‌تواند به عنوان یکی از شاخص‌های بیماری لثه باشد. اما این وضعیت را می‌توان با درمان‌های خانگی ساده بهبود بخشید، طوری که علاوه بر داشتن لثه‌هایی سالم، دندان‌های شما نیز سفید و براق شوند.
علت خونریزی لثه چیست؟
دلایل خونریزی لثه عبارتند از:
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باعث ایجاد پلاک در امتداد خط لثه (جایی که محل تجمع باکتری‌ها است و الیاف مسواک به سختی می‌توانند به آن منطقه راه پیدا کنند ) که ابتدا منجر به التهاب لثه (Gingivitis) و سپس باعث تورم و خونریزی لثه می‌شود.
- اگر التهاب لثه به درستی یا در زمان مناسب درمان نشود، عفونت لثه و فک (Priodontitis) گسترش پیدا می‌کند.
- بیماری‌های مانند سرطان خون و اختلال در انعقاد و پلاکت خون (هموفیلی) می‌تواند از دلایل اصلی خونریزی لثه باشد.
- بعضی اوقات، کمبود ویتامین C و K نیز می‌تواند باعث ایجاد خونریزی لثه شود.
- برخی از افرادی که دندان مصنوعی دارند، مستعد خونریزی لثه هستند.
- تغییرات هورمونی در طول بارداری می‌تواند یکی دیگر از دلایل شروع خونریزی لثه باشد.
بیشتر بخوانید: تمیز کردن لثه کودک پیش از درآمدن دندان مهم است؟
علائم و نشانه‌های خونریزی لثه
علائم خونریزی لثه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- لثه‌های ملتهب
- تغییر رنگ لثه‌ها
- قرمزشدن لثه‌ها
- جا به جا شدن دندان
- طعم و مزه ناخوشایند در دهان به طور مداوم
- بوی بد همیشگی دهان
- لق شدن دندان
- جرم گرفتن دندان
- خونریزی هنگام مسواک زدن
- حساس شدن دندان‌ها
درمان طبیعی برای خونریزی لثه
در ادامه برخی از داروهای خانگی مفید که ممکن است به شما در خونریزی لثه‌ها کمک کنند، آورده شده است. این درمان‌ها عبارتند از:
روغن درخت چای
دارای خواص ضدالتهابی و ضدعفونی کننده است که می‌تواند باعث کاهش خونریزی لثه شود.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک قاشق چای‌خوری روغن نارگیل
- · ۱-۲ قطره روغن درخت چای
چه کاری باید انجام دهید:
- روغن درخت چای را با روغن نارگیل ترکیب کنید.
- این محلول را به آرامی‌بر روی لثه‌های خود ماساژدهید.
- اجازه دهید به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه رو لثه باقی بماند.
- به طور کامل دهان خود را با آب بشویید.
- این کار را روزی ۲ بار انجام دهید.
شستشو با آب نمک
این مورد می‌تواند یک درمان مؤثر برای خونریزی لثه‌ها باشد؛ زیرا نمک برای کاهش تورم حاوی مواد ضدعفونی‌کننده و ضدالتهابی است. هم چنین عفونت‌هایی را که منجر به خونریزی لثه می‌شود را با خود درگیر می‌کند.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک قاشق چای‌خوری نمک
- یک فنجان آب گرم
چه کاری باید انجام دهید:
- نمک را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید و خوب به هم بزنید.
- روزی ۳ بار دهان خود را با این مخلوط شستشو دهید.
روغن گل میخک
روغن میخک دارای ترکیب فعال به نام اوژنول (Eugenol) می‌باشد که خاصیت ضد درد و بیهوشی را به همراه دارد. در نتیجه برای درمان خونریزی لثه مناسب است.
آنچه شما نیاز دارید:
- ۲ تا ۳ قطره از روغن گل میخک
- یک قاشق چای‌خوری روغن نارگیل
چه کاری باید انجام دهید:
- روغن نارگیل را با روغن میخک ترکیب کنید.
- این مخلوط را مستقیما بر روی لثه بمالید و حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه آن را در دهان خود نگه دارید.
- از این محلول روزی ۲ بار استفاده کنید.
عسل
عسل با خاصیت ضدالتهابی و آنتی باکتریال خود به جلوگیری از توسعه پلاک و باکتری‌ها کمک می‌کند و نقش کلیدی در روند بهبود زخم‌های ناسالم دارد.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک قاشق غذاخوری عسل
چه کاری باید انجام دهید:
- عسل را به لثه‌های خود زده و به آرامی ماساژ دهید.
- انجام دادن این درمان بصورت ۲ بار در روز نتایج مطلوبی را در پی خواهد داشت.
چای کیسه ای
اسید تاینیک موجود در چای کیسه‌ای می‌تواند از لخته شدن خون به وسیله منقبض کردن رگ‌های خونی جلوگیری کند. کیسه‌های چای سیاه معمولا بهترین تاثیر را دارند.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک کیسه چای سیاه
- آب داغ
چه کاری باید انجام دهید:
- کیسه چای را با آب داغ مخلوط کنید.
- آن را روی لثه‌ها بگذارید و به آرامی گاز بزنید.
- آن را حدود پنج دقیقه بر روی لثه نگه دارید.
- حداقل روزی ۲ بار این کار را انجام دهید.
بیشتر بخوانید: مشکلات رایج دهان و دندان در کودکان و راهکاری پیشگیری
روغن نعنا و مریم گلی
روغن نعناع مانع از انباشته شدن پلاک شده و باعث بازسازی و پاکسازی دهان می‌شود و سلامت دهان و دندان را به همراه دارد.
آنچه شما نیاز دارید:
- ۱ یا ۲ قطره از مریم گلی یا روغن نعناع
- · ۲ یا ۳ قطره از روغن نارگیل
چه کاری باید انجام دهید:
- روغن نعناع یا مریم گلی را با روغن نارگیل ترکیب کنید.
- مخلوط را به خمیردندان اضافه کنید.
- دندان‌های خود را ۲ بار در روز با آن شستشو دهید.
برگ و چای بابونه
چای ساخته شده از برگ گل بابونه و گل همیشه بهار، به طور قابل توجهی باعث بهبود سلامت لثه می‌شود و از اثرات التهاب و عفونت لثه و فک جلوگیری می‌کند. خاصیت ضدعفونی‌کننده و ضدقارچی آن می‌تواند باکتری‌های تشکیل دهنده از پلاک‌ها را نابود کند و خونریزی لثه را محدود سازد.
آنچه شما نیاز دارید:
- کیسه ی چای بابونه و گل همیشه بهار
- آبلیمو
چه کاری باید انجام دهید:
- کیسه چای بابونه یا گل همیشه بهار را با یک فنجان آب جوش مخلوط کنید.
- محلول بدست آمده را با آبلیمو مخلوط کنید.
- بعد از مسواک زدن، محلول بابونه یا گل همیشه بهار را به لثه خود بمالید.
- این کار را روزی ۲ بار انجام دهید.
آب ذغال اخته
این مورد درمان خوبی برای مشکلات دهان است. خاصیت آب ذغال اخته، توقف باکتری‌های مخرب (Streptococcus) و اتصال قوی‌تر بین دهان و دندان می‌باشد. همچنین این ماده باعث جلوگیری از ضایعات پلاک می‌شود.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک فنجان آب ذغال اخته
چه کاری باید انجام دهید:
- یک فنجان آب زغال اخته را حداقل یک بار در روز بنوشید.
روغن نارگیل
سلامت لثه را بهبود می‌بخشد و التهاب آن را خنثی می‌کند و همچنین باعث از بین بردن باکتری‌هایی می‌شود که پلاک را ایجاد می‌کنند و به لخته شدن خون کمک می‌کنند.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل
چه کاری باید انجام دهید:
- مقداری روغن را در دهان خود بریزید.
- روغن را در حدود ۲ تا ۳ دقیقه در دهان خود بچرخانید و سپس آن را بیرون بریزید.
- این کار را روزی یک بار انجام دهید.
زردچوبه
مصرف زردچوبه به عنوان یک گیاه ضدمیکروبی و ضدالتهابی رایج است. کورکومین (Curcumin) موجود در زردچوبه می‌تواند باکتری‌ها و هر نوع التهاب را از بین ببرد.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک قاشق چای‌خوری پودر زردچوبه
- نصف قاشق چای‌خوری نمک
- نصف قاشق چای‌خوری روغن خردل
چه کاری باید انجام دهید:
- روغن خردل، پودر زردچوبه و نمک را با هم ترکیب کنید.
- این ترکیب را به لثه‌ها زده و آرام ماساژ دهید.
- برای گرفتن نتیجه مطلوب این کار را روزی ۲ بار انجام دهید.
آلوئه ورا
آلوئه‌ورا دارای توانایی‌های شگفت‌انگیزی است. خاصیت ضدباکتری و ضدالتهابی آن به درمان بیماری‌های لثه و بهبود اختلالات عفونت لثه و فک کمک می‌کند.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک قاشق چای‌خوری از ژل آلوئه‌ورا
چه کاری باید انجام دهید:
- ژل آلوئه‌ورا را به آرامی روی لثه‌ها ماساژ دهید.
- آن را برای چند دقیقه داخل دهان نگه دارید.
- سپس دهان خود را بشورید.
- این کار را ۲ بار در روز انجام دهید.
جوش شیرین
جوش شیرین می‌تواند از تولید پلاک در لثه جلوگیری کند و باعث از بین بردن باکتری‌های اسیدی در دهان شود.
آنچه شما نیاز دارید:
- یک قاشق چای‌خوری جوش شیرین
- یک لیوان آب گرم
چه کاری باید انجام دهید:
- جوش شیرین را به یک لیوان آب گرم اضافه کرده و خوب مخلوط کنید.
- از این محلول برای تمیز کردن دهان خود پس از غذا استفاده کنید یا حداقل روزی ۲ بار این کار را انجام دهید.
- شما به طور مستقیم می‌توانید جوش شیرین را به لثه‌های خود بزنید؛ اما سریع پس از چند دقیقه دهان خود را شستشو دهید.
نکاتی برای جلوگیری از خونریزی لثه
برخی از راهنمایی‌های پیشگیرانه درباره خونریزی لثه عبارتند از:
- دندان‌های خود را روزی ۲ بار بشویید و اگر ممکن است پس از هر وعده غذایی مسواک بزنید.
- برای مسواک زدن بهتر است از یک مسواک نرم یا معمولی استفاده کنید .
- از مسواک زدن بیش از حد خودداری کنید؛ چون ممکن است به بافت‌های لثه آسیب برسانید.
- از نخ دندان برای از بین بردن باکتری‌های پنهان در بین دندان‌های خود استفاده کنید.
- یک رژیم غذایی سالم سرشار از میوه‌ها و سبزیجات را در نظر بگیرید و برای اطمینان از سلامتی لثه‌ها به دنبال عادات سالم غذا خوردن باشید.
بیشتر بخوانید: ۱۰ روش سرگرم‌کننده برای تشویق کودکان به مسواک زدن
پرسش‌های متداول
برخی از سوالات متداول عبارتند از:
۱. کدام نوع خمیر دندان و دهان شویه برای خونریزی لثه مناسب است؟
استفاده از یک خمیردندان ضدقارچ که می‌تواند تولید پلاک را متوقف کند و دهان را از باکتری‌ها آزاد نماید، مناسب است.
شما همچنین می‌توانید از یک دهان‌شویه حاوی پراکسید هیدروژن استفاده کنید تا سلامت دهان را افزایش دهد و خونریزی لثه را از بین ببرد.
۲. چرا لثه هنگام مسواک زدن خونریزی می‌کند؟
اغلب التهاب لثه یا جمع شدن پلاک زیر آن، مسئول خونریزی لثه در حین مسواک زدن است.
۳. چرا لثه در دوران بارداری خونریزی می‌کند؟
تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند بر قسمت‌های مختلفی از بدن تاثیر بگذارد. این تغییرات احتمالی می‌تواند یکی از دلایل خونریزی لثه در دوران بارداری باشد. زیرا لثه‌ها نسبت به باکتری‌های تشکیل دهنده پلاک حساسیت بیشتری دارند.
۴. آیا خونریزی لثه خطرناک است و باید به دندان پزشک مراجعه کنیم؟
اکثر موارد خونریزی لثه را می‌توان با مراقبت از دهان و دندان حل کرد. گاهی اوقات خونریزی لثه‌ها می‌تواند علامتی از بیماری‌های خطرناک مانند بیماری‌های هموفیلی یا حتی سرطان باشد.
در صورتی که لثه‌های شما پس از چند روز از طریق درمان خانگی بهبود نیافت، بهتر است به یک دندانپزشک مراجعه کنید. مراقبت از لثه‌ها بسیار حیاتی است و اگر رعایت نشود ممکن است شما را به مسائل دهان و دندان دچار کند. درمان‌های خانگی به طور طبیعی می‌تواند به شما در مقابله با بیماری خونریزی لثه کمک کند.
