ماندن در خانه یا بازگشت به کار، کدام راه برای مادران بهتر است؟

مادر شاغل یا خانه دار ؟ سؤالی که همیشه مادران با آن مواجه می‌شوند. از هر مادری سؤال کنید تصمیم دارد بعد از بچه‌دار شدن به شغلش بازگردد یا در خانه بماند، احتمالا فایل اکسلی (Excel) در ذهنش دارد و درآمد کارش را با هزینه‌های مراقبت از کودک می‌سنجد. یا در ذهنش درباره آینده کاری که رها کرده فکر می‌کند و وقت کاری‌اش را با زمان مفیدی که در کودکی با فرزندش می‌گذراند مقایسه می‌کند. هرچند تمایل دارید به این موضوع نگاهی شخصی داشته باشید، اما اضطراب و فشاری که این انتخاب با خود به همراه دارد آن را از تصمیم شخصی یک مادر به انتخابی با جنبه اجتماعی بیشتر تبدیل می‌کند.

جالب است بدانید در سال ۱۹۶۷ میلادی، حدود نیمی از زنان بعد از بچه‌دار شدن در خانه می‌ماندند و از کودک مراقبت می‌کردند و وظیفه کار کردن و کسب درآمد تنها بر دوش شوهرانشان بود. در حالی که براساس جدیدترین آمارها، تنها ۲۹ درصد مادران بعد از به دنیا آمدن کودکشان در خانه می‌مانند و به خانه داری و مراقبت از فرزندان می‌پردازند و بیش از ۷۱ درصد مادران کار کردن بیرون از خانه را ترجیح می‌دهند.

مادر شاغل یا خانه دار ؛ تجربه مادران

در ادامه تجربه‌ی یک مادر از برگشتن به کار را با هم می‌خوانیم:

وقتی دخترم سه ماهه بود، با چشم انداز جدیدی دوباره به کار برگشتم. روزنامه نگاری که تا پیش از این با اشتیاق انجامش می‌دادم حالا دیگر مسئولیتی سنگین به حساب می‌آمد. می‌خواستم بنویسم و به اصطلاح، از نردبان ترقی بالا روم و از نویسندگی به سردبیری برسم، اما همزمان دلم می‌خواست در خانه کنار دخترم هم باشم. همچنین، کار کردن پاره وقت به عنوان یک نویسنده نه دستمزد کافی برایم داشت، نه فرصت مراقبت از کودک را به من می‌داد. کار تمام وقت هم باعث می‌شد هر بار که سر کار می‌رفتم، زمان بیشتری از دخترم دور باشم و دلم بیشتر برای در خانه ماندن و بودن کنار دخترم تنگ شود. البته ماندن در خانه نه تنها درآمدمان را نصف می‌کرد، بلکه ماندن در خانه و تنها با دخترم وقت گذراندن حس رضایت شخصی‌ام را برآورده نمی‌کرد.

بسیاری از مادران تاکید می‌کنند با وجود مشکلات اقتصادی، چاره دیگری جز کار کردن ندارند، هرچند در حال حاضر در بسیاری از کشورها مرخصی زایمان و بیمه بیکاری پس از زایمان برای مادران در نظر گرفته شده است. برای مثال، مرخصی زایمان در آلمان شش تا چهارده هفته است و در فرانسه تا شانزده هفته هم قابل افزایش است. همچنین، هزینه‌های مراقبت از کودک هم با توجه به میزان حقوق مادر در مدت مرخصی پرداخت می‌شود.

در ایران هم مرخصی و بیمه زایمان وجود دارد که طبق آخرین مصوبات، مرخصی زایمان برای وضع حمل و زایمان به کارکنان زن تعلق می‌گیرد و در حال حاضر، مدت آن شش ماه است. مرخصی زایمان جزو سوابق مادر محسوب می‌شود، در این مدت، سازمان تامین اجتماعی دستمزد ایام بارداری را به بیمه شده پرداخت می‌کند و پس از مرخصی، مادر می‌تواند به کار سابق خود بازگردد. طبق این مصوبه، مادر می‌تواند از سی روز مرخصی قبل از زایمان، ۱۲۰ روز مرخصی بعد از به دنیا آمدن نوزاد و ۳۰ روز هم مرخصی شیردهی نوزادش استفاده کند که در مجموع ۶ ماه می‌شود. اما شاید مهم‌ترین دلیل باز هم مسائل اقتصادی باشد، هزینه مراقبت از کودکان و فراهم کردن امکانات مشغله ذهنی بسیاری از والدین است.

چه ماندن در خانه و چه کار کردن بیرون از خانه مزایا و معایبی برای شما و فرزندتان خواهد داشت. یکی از مزایای ماندن در خانه کمک به عملکرد تحصیلی کودکان است. براساس تحقیقات اخیر، بیشتر در خانه ماندن والدین نه تنها برای فرزندان کوچک‌تر بهتر است بلکه مزایای زیادی هم برای فرزندان بزرگ‌تر دارد.

در این پژوهش، عملکرد تحصیلی ۶۸ هزار کودک بررسی شد. براساس نتایج این پژوهش، کودکانی که زمان بیشتری را در خانه کنار والدین می‌گذرانند عملکرد تحصیلی بهتری دارند، این عملکرد به خصوص در کودکان شش تا هفت ساله بیشتر محسوس است. در مجموع، کودکانی که در خانه با والدین خود تمرین می‌کنند به طور میانگین ۱۵ تا ۳۰ درصد نمره بهتری از سایر کودکان کسب می‌کنند.

مقاله مرتبط: خانه دار بودن یک مادر خوب است یا بد؟

از دیگر مزایای ماندن در خانه و بودن کنار کودک آشنایی بیشتر مادر با خصوصیات اوست. معمولا مادرانی که کودک خود را به پرستار می‌سپارند شناخت کمتری از علائق و خواسته‌های کودکشان دارند. تاثیری که مادر در تربیت کودک دارد حتی مهربان‌ترین پرستاران و مربیان کودک هم ندارند. بسیاری از مادرانی که کودک خود را به پرستار می‌سپارند و به شغل خود بازمی‌گردند اذعان می‌کنند همیشه دلشان پیش کودکشان است و وقتی از او دور هستند از نگرانی رنج می‌برند.

بیشتر مادران شاغل می‌گویند وقتی می‌خواهند به محل کارشان بروند و کودکشان به پای آن‌ها آویزان می‌شود، التماس می‌کند سر کار نروند و پیش او بمانند احساس عذاب وجدان دارند. وقتی می‌شنوند کودکشان در نبود آن‌ها کار جالبی انجام داده یا کلمه‌ای را به زبان آورده، از اینکه آن لحظه کنارش نبوده‌اند حسرت می‌خورند. وقتی از کار به خانه باز می‌گردند، خسته هستند و دیگر توان بازی با فرزندشان را ندارند، احساس بدی به آن‌ها دست می‌دهد.

اما با وجود این، برگشتن به کار مزایایی هم دارد که نمی‌شود از آن‌ها چشم پوشی کرد.

کار کردن مادر موجب می‌شود از توانایی و استعدادهای خود استفاده کند، از آن‌ها غافل نشود، به پیشرفت شغلی خود ادامه دهد و به مراتب بالاتر برسد. کار کردن باعث ارتباط با دنیایی بزرگ‌تر می‌شود، به رسیدن به آرزوهای درونی او کمک می‌کند و باعث شکوفایی مهارت‌های فکری‌اش می‌شود. همچنین، بعضی مادران اعتقاد دارند با کسب درآمد بیشتر می‌توانند امکانات بیشتری برای کودک خود فراهم کنند. آن‌ها معتقدند استخدام پرستار نه تنها موجب تضعیف پرورش استعداد کودک نمی‌شود، بلکه استفاده از پرستاران خوب و مجرب موجب می‌شود کودکشان بهتر بتواند با دیگران تعامل کند.

مقاله مرتبط: ۶ راهکار عملی مهارت مراقبت از خود برای مادران پر مشغله

در حقیقت، آن‌ها عقیده دارند ارتباط کودکشان با افراد بیشتر در پرورش مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی آن‌ها مؤثر است. بعضی دیگر از این زاویه نگاه می‌کنند که وقتی مادر کنار کودک خود نیست، کودک سعی می‌کند کارهایش را به تنهایی انجام دهد و زودتر استقلال پیدا می‌کند.

همچنین، درک بهتری از همسر شاغل یا خانه دار داشتن می‌تواند به رابطه زناشویی بهتر هم کمک کند. شوهرانی که خودشان سر کار می‌روند و از سختی‌های آن آگاهی دارند بهتر همسران خود را درک می‌کنند و در تربیت کودک بیشتر با آن‌ها همکاری می‌کنند. این موضوع می‌تواند به درک متقابل زن و شوهر منجر شود و به استحکام خانواده بینجامد.

در نهایت، می‌توان درباره مادر شاغل یا خانه دار اینگونه نتیجه‌گیری کرد: هرچند بیشتر کارشناسان خانواده به بودن مادر کنار کودک اشاره می‌کنند و عقیده دارند مادرانی که شاغل نیستند و تمام وقت در خانه در اختیار کودک‌ هستند، می‌توانند به پرورش بهتر کودک خود کمک کنند، اما نباید از این موضوع چشم پوشی کرد که مادران هم برای زندگی خود برنامه‌ای دارند. آن‌ها نباید خودشان را کاملا وقف کودک کنند، چرا که در دراز مدت موجب یأس و بی انگیزگی‌ خواهد شد. به خاطر داشته باشید، تصمیم گیری درباره این موضوع به خود مادر و شرایط زندگی او بستگی دارد.

نظر شما درباره مادر شاغل یا خانه دار چیست؟ آیا مادران باید بعد از بچه‌دار شدن در خانه بمانند و از کودک خود مراقبت کنند یا باید به شغل خود بازگردند و مسیر شغلی‌ خود را دنبال کنند؟ اگر شما در این زمینه تجربه یا تخصصی دارید، می‌توانید آن را از طریق سایت کودکت با دیگر مادران به اشتراک بگذارید.