آیا با مهارت های شنیدن و گوش دادن به حرف‌ های کودک خود آشنایی دارید؟

گوش دادن به حرف‌ های کودک می‌تواند یکی از موضوعات چالش‌برانگیز باشد که در روانشناسی کودک به آن تاکید می‌شود، بخصوص زمانی که سرتان شلوغ است اما اگر بتوانید به خوبی به حرف های کودک خود گوش دهید و آن‌ها را درک کنید نتایج بسیار مطلوبی در پی دارد.

کودک شما ممکن است خیلی حرف بزند و خیلی سؤال بپرسد و زمان‌بندی او هم همیشه خوب نیست. ممکن است اینطور به نظر برسد که کودک صبر می‌کند تا زمانی برسد که ما کمترین آمادگی را برای یک داستان‌سرایی طولانی داریم و آن وقت با یک «چرا» شروع کند که می‌تواند به یک مکالمه‌ی کامل بیانجامد. زمانی هم که کار خود را برای گوش دادن به حرف‌ های کودک متوقف می‌کنیم، آنچه که او می‌گوید ممکن است به نظر احمقانه، نابالغ، تکراری و احساسی باشد. بچه‌ها می‌توانند غلو کنند، قصه ببافند و از کاه کوه بسازند. اما نکته اینجاست که تمام این کارها، گوش‌ها و مغز ما را به کار می‌گیرد.

کودکان ما فکر می‌کنند که عاقل و باهوش و بالغ و با استعداد هستند. بچه‌ها از ما سؤال می‌پرسند به این دلیل که به دنبال جواب هستند و همچنین به این دلیل که می‌خواهند توجه ما را جلب کنند. این اتفاق بخصوص زمانی می‌افتد که بچه‌ها احساس می‌کنند ما مشغول هستیم و از آن‌ها غافل شده‌ایم. اگر با چشم بچه‌ها به ماجرا نگاه کنیم، آن‌ها می‌خواهند که ما تمام روز را به گوش دادن به حرف‌ های کودک سپری کنیم، با آنها حرف بزنیم و به آن‌ها آموزش دهیم.

بچه‌ها معمولاً در لحظه زندگی می‌کنند و باور دارند که مسائل و دغدغه‌هایشان در این لحظه، مهمترین چیز در جهان است. آنچه به شما در گوش دادن به حرف‌ های کودک کمک می‌کند، شامل سه نکته است که باید از روز اول به خاطر بسپارید.

حتی نوزادان هم می‌فهمند چه زمانی به آنها توجه می‌کنید

بیشتر بخوانید: درک احساسات کودکان؛ از احساس شرم تا غرور

متخصصان حوزه‌ی کودک به ما می‌گویند که نوزادانی که یک یا دو ماه سن دارند، طبعاً با گریه کردن کودک، با ما ارتباط برقرار می‌کنند تا ناراحتی یا گرسنگی خود را نشان دهند، اما از لبخند زدن، تکان دادن دست، لگد زدن، غان و غون کردن و صداهای دیگر نیز برای ارتباط گرفتن استفاده می‌کنند. ما این موضوع را به شکل غریزی می‌دانیم و به بسیاری از افعال کودک، یک معنی مشخص اختصاص می‌دهیم.

به هرحال، تحقیقات نشان داده‌اند که حتی کوچکترین نوزادان هم می‌توانند پاسخ‌های ناشی از گوش دادن ما به کودک را درک کنند و به چشم‌ها و حالت‌های صورت ما دقت می‌کنند. به عنوان پدر و مادر یک نوزاد، خیلی احتمال دارد که به دلیل وجود ظرف‌های کثیف در سینک، لباس‌های نشسته‌ی تلمبار شده و کارهای اداری انجام نشده پریشان باشید. اما حتی در آن سطح از زندگی یک نوزاد، او به دنبال تصدیق از سمت ما می‌گردد. حرف زدن با کودک، زمانی که او غان و غون می‌کند، لگد می‌پراند یا لبخند می‌زند، به این معنی است که به او «گوش می‌دهید».

نوزادان دوست دارند از شما تقلید کنند صدای لالا را به صورت اغراق‌آمیز دربیاورید و ببینید او چطور لب‌ها و زبانش را در پاسخ تکان می‌دهد. دهان خود را به نشانه‌ی سورپرایز شدن باز کنید و ببینید او چطور لبخند می‌زند.

گوش دادن به حرف های کودک را فراموش نکنید

بیشتر بخوانید: سلامت روان کودکان را چگونه می توان بهبود داد؟

مادری تعریف می‌کند: «زمانی که بچه‌های من کوچک بودند، همیشه به نظر می‌رسید که وقتی صبح به پارکینگ مدرسه وارد می‌شویم، آنها به بیشترین توجه ما نیاز دارند. در حالی که بچه‌های ما باید درباره‌ی امتحان امروزشان به ما بگویند یا درباره‌ی چیز بدی که بهترین دوستشان دیروز در حین بازی به آنها گفته بود با ما صحبت کنند! خب! وقتی زنگ مدرسه در حال خوردن باشد یا ما برای رفتن به کار دیرمان شده باشد یا پس از گذراندن یک روز سخت خیلی خسته باشیم، گوش دادن به حرف‌ های کودک می‌تواند واقعاً دشوار شود.

اما این همان زمانی است که باید بیشترین تلاش خود را بکنیم تا این تک‌گویی‌های کودک را به تعویق بیندازیم. ممکن است حل این مشکل در آن لحظه واقعاً غیر ممکن باشد، در نهایت، زنگ می‌خورد یا شما دیرتان می‌شود. در این صورت به کودک خود تعهد جدی بدهید که امشب وقت خواهید داشت و به او گوش خواهید داد. قول بدهید که به محض اینکه توانستید، تمام حرف‌های او را، از اول تا آخر، می‌شنوید.

حافظه‌ی کودک خود را تازه کنید

بیشتر بخوانید: روانشناسی کودک خود را بهتر درک کنیم

زمانی که شب با کودک خود در خانه نشسته اید، او ممکن است موقعیت بحرانی صبح را کاملاً از یاد برده باشد و شما باید آن را به یاد او بیاورید! از او بپرسید که چه اتفاقی افتاد؟ او چطور برخورد کرد؟ آیا مشکل هنوز وجود دارد؟ با نشان دادن این موضوع به کودکتان که یادتان نرفته که اون چقدر ناراحت بوده و اینکه بر سر قول خود برای گوش دادن به حرف‌ های کودک خود هستید، دفعه‌ی بعد که یک بحران ناخوشایند در لحظه وجود داشت، آنها تا زمان بهتری به شما فرصت خواهند داد.

همچنین، درست مانند زمانی که آنها نوزادانی در تختخواب بچه بودند، اجازه دهید که کودک شما از طریق حالت‌های صورتتان، صبرتان و پاسخ‌های هوشمندانه‌تان بداند که درد او را می‌فهمید و نگرانی‌های خود را با شما شریک شود.

گوش دادن به حرف های کودک زمانی که مشکلی دارد، فارغ از اینکه ذات آن مشکل چیست، به او ثابت می‌کند که شما همیشه حضور دارید، مشکل او مشکل شما است و همه چیز را با هم حل خواهید کرد. از این طریق، با بزرگتر شدن کودک، او شما را در زندگی و بحران‌های بزرگتر خود راه خواهد داد.

ارتباط موثر با فرزند به شما کمک می‌کند تا بهتر به حرف های کودک خود گوش کنید و بفهمید چه موقع نیاز به صحبت کردن با شما دارند. آیا شما به خوبی به حرف‌های کودک خود گوش می‌کنید؟ تجربیات خود را از طریق قسمت نظرات وبسایت کودکت با ما و والدین دیگر به اشتراک بگذارید.