به عنوان پدر یا مادری که مسئولیت رشد و پرورش فرزندانتان را به عهده دارید باید بتوانید میان تعارض‌های سالمی که میان خواهران و برادران شکل می‌گیرد و روابط آسیب‌زننده تمایز قائل شوید. به خاطر داشته باشید رقابت یا حتی چشم و هم چشمی میان کودکان امری طبیعی، قسمتی از فرایند رشد آن‌ها و در بیشتر مواقع بی‌ضرر است. واقعیت این است که خواهران و برادران غالبا با هم رقابت می‌کنند، بی آنکه کسی در آن میان آسیب ببیند. چنین مقایسه‌های متعادل و گاها شدیدی که موفقیت، جذابیت و ارتباطات اجتماعی بین همسالان را ایجاد می‌کند، به‌واقع قادر است اتصالات خواهران و برادران را محکم کند. برای مثال، رقابت منصفانه و متعادل به کودکان یاد می‌دهد چگونه اشیاء و موضوعات را به اشتراک بگذارند، با هم مصالحه کنند، بدون تحقیر دیگران برنده شوند و بدون احساس حقارت در خودشان ببازند. برای آگاهی از رقابت‌های سالم خواهر برادری و بهبود رابطه خواهر و برادر با این مقاله از کودکت همراه باشید.
خشونت یا پرخاش میان خواهران و برادران به صورت الگوی تکرارشونده‌ای از پرخاشگری توصیف می‌شود که قصد و نیت آن وارد کردن آسیب است و با نیاز به قدرت و کنترل دیگران برانگیخته می‌شود. در بیشتر مواقع، این خشونت خود را به صورت الگویی رو به افزایش نشان می‌دهد که والدین به‌دشواری می‌توانند آن را کنترل کنند. برای اینکه متوجه شوید رابطه خواهر و برادر رقابتی سالم است یا رابطه‌ای پرخاشگرانه، این سؤالات را از خود بپرسید:
اینکه کودکی ۶ ساله برادر ۴ ساله‌اش را برای گرفتن یک اسباب‌بازی کتک بزند یک مسئله است و اینکه نوجوانی ۱۲ ساله مدام برادر ۸ ساله‌اش را هل دهد و او را به‌شدت کتک بزند تا کنترل تلویزیون را به زور از او بگیرد مسئله دیگری است. اگر یکی از فرزندان همیشه بازنده باشد، پرخاشگری افزایش می‌یابد و در چنین شرایطی، اگر والدین دخالت مؤثری نکنند، امنیت کودک قربانی به خطر جدی می‌افتد. در این رابطه ناسالم، غالبا مؤلفه‌ای احساسی هم در کودک قربانی وجود دارد، چرا که خشونت معمولا با اذیت کردن او به شکل مسخره کردن، توهین و تهدید، ترساندن و تحقیر شروع می‌شود.
گاهی یکی از کودکان غرور کودک کوچک‌تر را می‌شکند تا از آن به عنوان وسیله‌ای برای تحریک به خشونت استفاده کند. به خاطر داشته باشید خشونت میان خواهرها و برادرها با تکرار بیشتری نسبت به خشونت میان والدین و کودکان یا پرخاشگری نسبت به همسر اتفاق می‌افتد.
آنچه به عنوان رقابتی طبیعی و سالم میان خواهرها و برادرها آغاز می‌شود ممکن است به شرایط وخیمی منجر شود. در چنین شرایطی، والدین دیگر قادر نیستند بر این رقابت به اندازه کافی نظارت کنند یا به فرزندان خود یاد دهند روش درست حل تناقض‌ها چیست.
آسیب زدن برادر یا خواهر بزرگ‌تر یا قوی‌تر ممکن است موجب عواقب کوتاه‌مدت و بلندمدت در کودک دیگر شود. کودک مورد خشونت ممکن است علائم افسردگی، اضطراب، ترس از تاریکی، مشکلات رفتاری در مدرسه و حتی در برخی موارد، اندیشه صدمه زدن به خود را بروز دهد. در عین حال، کودک پرخاشگر نیز اضطراب، افسردگی، سردرگمی و مشکلات ارتباطی را تجربه می‌کند. او ممکن است همین رفتار قلدرانه را با کودکان مدرسه هم داشته باشد.
طبق برخی مطالعات انجام شده، کودکی که نقش متجاوز را دارد ممکن است در بزرگسالی با تاثیرات بلندمدتی مانند پرخاشگری نسبت به دوستان یا همسر درگیر شود.
والدین غالبا از رفتارهای بی‌رحمانه‌ای که میان فرزندانشان اتفاق می‌افتد چشم‌پوشی یا آن‌ها را انکار می‌کنند. با این حال، از یاد نبرید شما در نقش والد، وقتی شک یا قطعیت آسیب دیدن یکی از فرزندان وجود داشته باشد، باید در روابط کودکان مداخله کنید. همچنین، وقتی به فرزندانتان این فرصت را داده‌اید که درگیری‌های میان خود را حل کنند و احساس کردید هنوز به کمک نیاز دارند، باز هم باید وارد عمل شوید. در این مورد، زمان‌بندی صحیح و نشان دادن حساسیت به‌جا بسیار حیاتی است.
نخست، درگیری فرزندانتان معمولا به دلیل جنگ بر سر منابع موجود (اسباب‌بازی‌ها، فضای خانه، پول) رخ می‌دهد. وقتی پدر یا مادر در این درگیری دخالت می‌کند، این خطر وجود دارد که دلیل جنگ به گرفتن عشق والد تغییر کند. جالب این است که جنگیدن برای گرفتن عشق مادر یا پدر معمولا به رفتار پرخاشگرانه‌تر فرزندان شما منجر می‌شود.
به فرزندان خود گوش دهید و آن‌ها را باور کنید. حرف هر دو را بشنوید و به هیچ وجه، دنبال مقصر دانستن یکی از فرزندان و اثبات قربانی شدن دیگری نباشید. به فرزندانتان توجه ویژه و مثبت داشته باشید، نسبت به تغییرات ناگهانی خلق و خو یا مزاج فرزندانتان آگاه باشید و این وضعیت‌ها را بررسی کنید. در نهایت، اگر قادر نیستند رفتارهای پرخاشگرانه یا رقابت‌جویانه شدید میان فرزندانتان را مدیریت کنید، از فرد متخصصی مشورت بگیرید.
در صورت لزوم، روان‌درمانگرانی که هم در زمینه خانواده‌درمانی و هم در حوزه خشونت خانوادگی تخصص دارند می‌توانند به خانواده شما کمک کنند تا هرچه بهتر با چالش‌های مقابله با پرخاشگری میان فرزندانتان مواجه شوید. چنین افرادی با ایجاد فضایی درمانی قدم بسیار مؤثری در جهت حذف پرخاشگری میان کودکان برمی‌دارند.
در چنین فضایی، تمام اعضای خانواده کارهای درست خود را به یاد می‌آورند و برای آن‌ها تشویق می‌شوند، والدین هم یاد می‌گیرند چگونه به فرزندانشان کمک کنند تا درگیری‌هایشان را خودشان حل کنند. در این جلسات مشاوره، والدین می‌آموزند چگونه، به کمک مجموعه‌ای از قوانین مشخص و ایجاد روش‌هایی برای رسیدن به یک راه‌حل برد ـ برد، تضادهای جدی میان فرزندان را فوری و مؤثر حل کنند.
گاهی نیز نیاز است والدین یاد بگیرند چگونه خشم خود را کنترل کنند تا بتوانند این مهارت را به فرزندانشان نیز بیاموزند. در واقع، ایجاد، پیاده‌سازی و مدل‌سازی مهارت‌های حل تناقض‌ها در زمان‌های آرامش خانه در کاهش اختلاف نظرها و درگیری‌ها بسیار مؤثر است. دعواهای خطرناک باید فورا متوقف شود. در چنین شرایطی، باید به‌سرعت بچه‌ها را از هم جدا کنید و به آن‌ها بگویید چگونه باید خود را آرام کنند.
وقتی آرامش حاصل شد، بحث درباره آنچه اتفاق افتاده را هدایت کنید و برای فرزندانتان روشن کنید هیچ خشونتی هرگز مورد قبول نیست. کودکانی که گرفتار جنگ‌های قدرت مداوم و شدید با برادرها و خواهرهای خود هستند به‌خوبی با فضای درمانی و ایمن همکاری می‌کنند، چرا که در این صورت می‌توانند درگیری‌های خود را بدون ترس از عواقب کار یا قضاوت شدن حل کنند.
فراموش نکنید سوالات و چالش‌هایی که فرزندان شما در رابطه با خواهر و برادر خود دارند را می‌توانید در قسمت نظرات زیر همین مطلب مطرح کنید تا متخصصین و کارشناسان کودکت به آن پاسخ دهند.
روابط مثبت بین والدین و فرزندان برای رشد کودکان مهم است. روابط مثبت با کودکان…
نوع تفکر شما در مورد تربیت فرزندتان، در ایجاد رابطه با آن‌ها تفاوت ایجاد می‌کند.…
دنیای دیجیتال بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما و فرزندان‌مان است. در یک دوره جامع آموزشی تلاش…
سلامت روان، بسیار فراتر از وجود برخی از اختلالات است. وقتی صحبت از سلامت روان…
توسعه تاب آوری یک سفر شخصی است و شما باید از دانشی که نسبت به…
کودکان تاب آور می‌توانند پس از تجربه شکست، بهبود یابند و به زندگی عادی خود…