بهداشت دهان و دندان در کودکان

۱۰ روش سرگرم‌کننده برای تشویق کودکان به مسواک زدن

آموزش رعایت بهداشت دهان و دندان به کودکان کار مهمی است و باید از همان سنین کودکی آغاز شود اما تشویق کودکان به مسواک زدن دندان‌هایش هنگام صبح و قبل از خواب می‌تواند کاری بس دشوار باشد. امکان دارد حواسشان خیلی سریع از این کار پرت شود یا حتی ممکن است از عادت مسواک زدن بیزار شوند اما شما می‌توانید مسواک زدن دندان‌ها را تبدیل به یک فعالیت سرگرم‌کننده برای کودکتان کنید. در ادامه نحوه تشویق کودکان به مسواک زدن را با کمک ترفندهایی آموزش می‌دهیم.

چرا کودکان از مسواک زدن بیزار هستند

مشکل شماره ۱ والدین در طول پرورش کودک همین عدم تمایل کودکانشان به مسواک زدن است. کودکان ممکن است در برابر مسواک زدن دندان هایشان از خود مقاومت نشان دهند زیرا این عمل برایشان شبیه یک فعالیت کسل‌کننده و یکنواخت به نظر می‌رسد. حتی اگر سعی کنید مفاهیم مربوط به بهداشت دندان و اهمیت پیشگیری از پوسیدگی را به آن‌ها توضیح دهید ممکن است باز هم متوجه حرف‌های شما نشوند و همچنان مسواک زدن را فعالیتی خسته‌کننده بدانند.

همچنین هنگامی که فرزندتان به سن خردسالی می‌رسد ممکن است کارهایی را که قبلا از انجامشان خوشش می‌آمد کنار بگذارد مثل تمیز کردن اسباب بازی‌هایش، پوشیدن لباس یا مسواک زدن دندان‌ها که جزوی از این کارها به حساب می‌آیند. آن‌ها این کارها را برای آزمون مرزهای عمل و بررسی موارد مجاز برای انجام دادن و موارد قابل نادیده گرفته شدن انجام می‌دهند. راه حل این مشکل این است که مسواک زدن را تبدیل به یک فعالیت سرگرم‌کننده برای آن‌ها کنید و همراه با آن توضیح دهید که چرا مسواک زدن برای حفظ سلامت دندان‌ها و صحت بدنشان امری ضروری و مهم است.

بیشتر بخوانید: زمان دندان درآوردن کودک شما چه وقتی است؟

تشویق کودکان به مسواک زدن چگونه باید باشد؟

چندین روش وجود دارد که بتوان مسواک زدن را تبدیل به یک بازی سرگرم‌کننده برای کودکان کرد. در ذیل تعدادی روش خلاقانه برای تشویق کودکان به مسواک زدن دندان‌ها آورده شده است.

۱. تعیین جایزه

یک شیوه سرگرم‌کننده این است که یک تقویم برای آن سال بخصوص خریداری کرده یا خودتان درست کنید. به او بگویید اگر دندان‌هایش را به طرز صحیح هر شب و هر روز صبح به مدت ۲ دقیقه مسواک کند شما با چسباندن یک شکلک فانتزی روی آن روز در تقویم به او جایزه می‌دهید.

شکلک فانتزی هر روز را برای او به شکل یک غافلگیری حفظ کنید. به تدریج و در نهایت با پر شدن تمام روزهای تقویم با شکلک‌های فانتزی به کودکتان یک جایزه بزرگ‌تر مثل اسباب‌بازی داده یا او را برای گردش بیرون ببرید.

۲. الگوی خوبی برای کودک باشید

همراه با کودک مسواک بزنید. به او نشان دهید که مادرش با مسواک زدن دارد یک کار خوب انجام می‌دهد. اطمینان حاصل کنید که کودکتان ببیند شما چگونه به خوبی پشت دندان‌هایتان را مسواک می‌زنید، زبانتان را با پرزهای مسواک تمیز می‌کنید و لثه‌هایتان را با مسواک می‌شویید.

هر کدام از این مراحل را در برابر چشمان کودک بزرگنمایی کرده و آشکارا نشان دهید سپس به آینه لبخند بزنید و به کودک نشان دهید چقدر دندان‌هایتان سفید هستند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند با الگو قرار دادن شما مسواک زدن را بیاموزند.

بیشتر بخوانید: تمیز کردن لثه کودک پیش از درآمدن دندان مهم است؟

۳. به آن‌ها اجازه دهید مسواک زدن را روی شما تمرین کنند

هرچند این کار اندکی خسته‌کننده است اما روش خوبی برای تشویق کودک به علاقه‌مند شدن به مسواک زدن دندان‌های خودش است. دهانتان را باز کنید و از کودک بخواهید با استفاده از مسواک روی دندان‌های شما تمرین مسواک زدن کند.

عکس‌العمل‌های خنده‌داری به کودک نشان دهید و او را به خاطر تلاشش مورد تحسین قرار دهید. طوری نشان دهید که انگار این یک فعالیت هیجان‌انگیز است به طوریکه کودکتان هم مایل خواهد بود به شما ملحق شود. شما همچنین می‌توانید از او بخواهید تا مسواک زدن با یک مسواک واقعی را روی اسباب‌بازی‌ها و حیوانات پلاستیکیش تمرین کند.

۴. پخش آهنگ را به مسواک زدن اضافه کنید

در حین مسواک زدن ۲ دقیقه‌ای کودک تعدادی آهنگ برایش پخش کنید. همراه کودکتان با ترانه در حال پخش حرکات موزون اجرا کنید (البته در حینی که مراقب طرز صحیح مسواک زدن او هستید) و به او بگویید وقتی آهنگ متوقف شد یعنی کار مسواک زدن او هم به پایان رسیده است. تعدادی برنامه موبایلی برای دانلود کردن وجود دارد که آهنگ‌هایی به همین منظور پخش می‌کنند.

۵. گاهی اوقات خمیردندان خود را عوض کنید

خمیردندان‌های زیادی با طعم‌های مختلف جهت تشویق کودکان به مسواک زدن در بازار موجود است. آن‌ها در ابتدا مسواک زدن را تنها به خاطر مزه کردن طعم مورد علاقه خودشان در خمیردندان شروع می‌کنند. کودکان همچنین از دیدن شخصیت‌های کارتونی مورد علاقه خودشان روی بسته‌بندی خمیردندان به وجد می‌آیند و تشویق خواهند شد که دندانهایشان را به همین شیوه شخصیت‌های کارتونی مسواک بزنند.

برای کودکان کمتر از ۳ سال می‌توانید خمیردندان‌های فاقد ماده فلوراید تهیه کنید تا در صورتی که اشتباهی مقداری از آن را هم بلعیدند خطری برای سلامتیشان نباشد.

۶. مسواک زدن را تبدیل به یک بازی کنید

شما باید اطمینان پیدا کنید که کودکتان دندان‌هایش را به مدت ۲ دقیقه تمام جهت بهداشت صحیح دهان و دندان مسواک زده باشد پس این عمل را تبدیل به یک مسابقه کنید. یک مسابقه بین کودکانتان یا بین خود و کودکتان ترتیب دهید تا معلوم شود کدام یک از شما می‌توانید مسواک زدن را به طور مستمر و طولانی تا ۲ دقیقه ادامه دهید. شما همچنین می‌توانید یک داستان در مورد حمله شیاطین قندی به دهان کودک تعریف کنید و در نهایت نتیجه بگیرید که تنها راه حفظ سلامتی دهان و دندان کودک استفاده از مسواک و خمیردندان است.

همچنین می‌توانید یک دستمال را مانند شنل به دور گردن کودکتان ببندید  تا درست مثل یک ابرقهرمان به نظر برسد که به جنگ شیاطین قندی می‌رود. کودک شما هیجان‌زده شده  و هر روز سعی می‌کند مثل یک ابرقهرمان باشد. اما در مورد اینکه دهان او چقدر با شیاطین پر شده است اغراق نکنید زیرا ممکن است سبب ترس او شوید. صرفا تعریف یک داستان فانتزی بچگانه دراین مورد کفایت می‌کند.

بیشتر بخوانید: چه چیزی باعث ایجاد لکه‌ های سفید روی دندان‌ کودکان می‌شود؟

۷. استقلال کودک را تقویت کنید

کودکان دوست دارند کارهای بزرگسالان را انجام دهند مانند اینکه لباس‌هایشان را خودشان به تنهایی بپوشند یا بدون کمک دیگران غذا خورده و از لیوان خودشان آب بنوشند. به آن‌ها بگویید که مسواک زدن هم جزوی از این فعالیت‌های بزرگسالان است که  شما مطمئن هستید می‌توانند خودشان مستقلا انجامش دهند، یعنی خمیردندان را برداشته درش را باز کرده و آن را روی مسواکشان فشار دهند.

این کار به رشد اعتماد به نفس، استقلال و مهارت‌های حرکتی کودک کمک می‌کند. همچنین سبب خواهد شد از اینکه همردیف یک بزرگسال درنظر گرفته شده‌اند به خود افتخار کنند و آن‌ها را تشویق خواهد کرد به این کار ادامه دهند تا از نظر والدینشان یک فرد بالغ محسوب شوند.

۸. آن‌ها را با خود به خرید ببرید

همراه بردن کودک برای خرید‌های ویژه و انتخاب مسواک و خمیردندان مخصوص برای او سبب می‌شود که این فعالیت در ذهن کودکتان تبدیل به یک امر مهم و جدی شود. این سطح بالای اهمیت دادن به کودک و سلامتی دندان‌های او سبب می‌شود کودک تصور کند که مسواک زدن دندان‌ها یک عمل قابل احترام است و او باید تا آخر عمر به این عمل پایبند باشد. این یک روش غیرمستقیم برای تشویق کودکان به مسواک زدن است.

۹. از دندانپزشک کمک بخواهید

اگر کودک به حرف‌های شما در رابطه با بهداشت دهان و دندان گوش نمی‌دهد شاید او به صحبت‌های یک فرد بزرگسال دیگر در این زمینه گوش دهد. کودکان اغلب دوست دارند سایر افراد بزرگسالی را که با آن‌ها ملاقات می‌کنند تحت تاثیر خود قرار دهند به ‌ویژه اگر آن شخص بزرگسال یک پزشک مهم به نظرشان برسد.

اگر کودکتان از صحبت‌های دندانپزشک پیروی می‌کند پس او را به آنجا ببرید و بگذارید خود دندانپزشک در رابطه با اهمیت مسواک زدن دندان‌ها با کودک صحبت کند. همچنین می‌توانید به کودکتان اجازه دهید مسواکش را همراه خود بیاورد تا دندانپزشک مسواک زدن را به شکل عملی به او نشان دهد. این کار تاثیرگذاری دائمی روی ذهن کودک خواهد داشت و او را تشویق می‌کند تا خودش هم حرکات دندانپزشک را تقلید کند.

بیشتر بخوانید: پاسخ به ۹ سوال رایج در مورد مراقبت از دندان کودک

۱۰. مسواک زدن را کنار سایر اعضای خانواده انجام دهید

بگذارید تمام اعضای خانواده دندان‌هایشان را کنار یکدیگر مسواک کنند. مسواک زدن را تبدیل به یک عمل دسته‌جمعی در هنگام صبح و عصر کنید. کودکان با مشاهده مسواک زدن سایر اعضای خانواده در کنار یکدیگر مشتاق به این کار خواهند شد و تشویق می‌شوند که دندان‌های خودشان را هم مسواک بزنند.

می‌توان این کار را تا زمانی که کودک اهمیت مسواک زدن روزانه را آموخت ادامه داد. به هرحال خانواده‌ای  که در کنار یکدیگر مسواک بزنند در کنار یکدیگر هم خواهند ماند.

شاید برای شما خسته‌کننده باشد که ببینید کودکتان خیلی کند به عادت مسواک زدن مرتب دندان‌هایش گرایش پیدا می‌کند اما صبر و امید را از دست ندهید. همواره می‌توان عادات مسواک زدن درست دندان‌ها را در ذهن کودک جا انداخت، تنها به خاطر داشته باشید که هرگز کودک را با تهدیداتی مثل بردنش پیش دندانپزشک در صورتی که دندان‌هایش را به خوبی مسواک نزند نترسانید. در عوض از روش‌های اشاره شده در بالا استفاده کنید و فراموش نکنید کودک را به خاطر درست انجام دادن این کار مورد تحسین و تشویق قرار دهید.

شما از چه روش‌هایی برای تشویق کودک خود به مسواک زدن استفاده می‌کنید؟ نظرات و تجربیات خود را از طریق کودکت با ما در میان بگذارید.

حسین بابائی

می‌نویسم، ترجمه می‌کنم، علاقه مند به علم، روانشناسی، عشق وب و خواندن. کمی نرد

Share
Published by
حسین بابائی

Recent Posts

روابط مثبت میان والدین و فرزندان: نحوه ایجاد آن

روابط مثبت بین والدین و فرزندان برای رشد کودکان مهم است. روابط مثبت با کودکان…

4 هفته ago

ایجاد رابطه خوب با فرزندتان

 نوع تفکر شما در مورد تربیت فرزندتان، در ایجاد رابطه با آن‌ها تفاوت ایجاد می‌کند.…

1 ماه ago

دوره آموزشی آفلاین «من و فرزندم در دنیای دیجیتال»

دنیای دیجیتال بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما و فرزندان‌مان است. در یک دوره جامع آموزشی تلاش…

4 ماه ago

نمونه‌های تاب آوری: چه مهارت‌های کلیدی شما را تاب آورتر می‌کند؟

سلامت روان، بسیار فراتر از وجود برخی از اختلالات است. وقتی صحبت از سلامت روان…

7 ماه ago

راهنمای ایجاد تاب آوری در کودکان برای والدین و معلمان

توسعه تاب آوری یک سفر شخصی است و شما باید از دانشی که نسبت به…

7 ماه ago

نحوه ایجاد تاب آوری در کودکان 3 تا 8 سال

کودکان تاب آور می‌توانند پس از تجربه شکست، بهبود یابند و به زندگی عادی خود…

7 ماه ago