آیا بی حوصلگی یا سر رفتن حوصله در کودکان مفید است؟

متخصصین آموزش کودک اعتقاد دارند برای پرورش توانایی‌های ذاتی و خلاقیت در کودکان، اجازه دهیم حوصله آن‌ها سر برود.دکتر ترزا بلتون (Teresa Belton) در این باره می‌گوید: یک انتظار و باور قدیمی وجود دارد که کودک باید همواره مشغول به کاری باشد، اما دائما فعال بودن مانع از پرورش تخیل و رویاپردازی در کودکان می‌شود. در ادامه این مقاله در مورد بی حوصلگی یا سر رفتن حوصله در کودکان بیشتر صحبت می‌کنیم.

در این خصوص دکتر بلتون محقق دانشگاه (East Anglia) با تعدادی از نویسندگان، هنرمندان و دانشمندان در مورد تاثیرات ملال بر کودکان گفت‌وگو کرد.

سر رفتن حوصله از نظر کارشناسان

دکتر بلتون می‌گوید:

اینکه او کاری برای انجام دادن نداشت، وادارش می‌کرد با دیگران صحبت کند، با همسایه‌های مسن وقت بگذراند، یا حتی کیک بپزد، کارهایی که اگر دچار ملال نبود و حوصله‌اش سر نرفته بود، هرگز انجام نمی‌داد.

میرا سایل (Meera Syal) که یک نویسنده است اعتقاد دارد، حوصله سر رفتن معمولا با تنهایی همراه است. تنهایی موجب می‌شد میرا ساعت‌ها از پنجره به بیرون تماشا کند و مشغول تماشای درختان و تغییرات آب و هوا در فصول مختلف باشد. اما مهم‌تر از همه این ملال در نهایت سبب شد که او بنویسد. او یک دفترچه خاطرات از دوران کودکی‌اش دارد که پر از داستان‌های کوتاه، شعرها و مشاهدات او است و  عمیقا باور دارد همین نوشته‌های دوران کودکی است که او را تبدیل به یک نویسنده کرد.

گریسون پری (Grayson Perry) کمدین و نویسنده انگلیسی می‌گوید:

تنها ماندن با یک صفحه خالی یک اجبار فوق‌العاده است. پری معتقد است ملال نه تنها برای کودکان بلکه برای بزرگسالان هم مفید است. زیرا این تنهایی و ملال است که به انسان فرصت خلاقیت و غور کردن در خود را می‌دهد.

دکتر سوزان گرینفیلد (Susan Greenfield)  که یک عصب‌شناس است، می‌گوید در یک خانواده با درآمد کم زندگی می‌کرد و تا ۱۳ سالگی هیچ برادر و خواهری نداشت. همین امر باعث می‌شد او خودش را با ساختن داستان، کشیدن نقاشی و رفتن به کتابخانه سرگرم کند.

دکتر بلتون که تحقیقات جامعی در مورد تاثیر احساسات بر رفتار و یادگیری داشته است، می‌گوید:

ملالت و حوصله سر رفتن می‌تواند یک احساس ناراحت کننده باشد. در واقع جامعه این انتظار را به وجود آورده که افراد باید دائما مشغول باشند و خود را با کارهای مختلف سرگرم کند.

اما او هشدار می‌دهد که خلاقیت به معنی توانایی ایجاد انگیزه‌های درونی است.

مقاله مرتبط: پرورش خلاقیت در کودکان به کمک بازی های سرگرم کننده

دکتر بلتون اعتقاد دارد طبیعت از خلاء بی‌زار است و به همین خاطر ما همیشه تلاش می‌‌کنیم آن را با چیزی پر کنیم. بعضی از جوانان که خلاقیت لازم را برای پر کردن این ملال با انگیزه‌های درونی و مسئولیت‌های فردی ندارند و نمی‌توانند با آن کنار بیایند ممکن است دست به اعمال عجیبی بزنند، مثلا با اتومبیل دست به رانندگی خطرناک بزنند یا یک اتوبوس را خرد کنند.

طبق یک تحقیقات دانشگاهی که در مورد تاثیر تلویزیون و فیلم بر نوشتن کودکان انجام شده، کودکان وقتی کاری برای انجام دادن ندارند، به سرعت به سمت تلویزیون، کامپیوتر یا گوشی موبایل می‌روند. مدت زمانی که کودکان صرف این وسایل می‌کنند روز به روز بیشتر می‌شود. اما کودکان نیاز به زمانی دارند که به هیچ کاری مشغول نباشند، به اطراف نگاه کنند، خیال پردازی کنند، تصور کنند و فرآیند فکر کردن خودشان را دنبال کنند و تجربیات خود را از طریق بازی و مشاهده چیزهای مختلف افزایش دهند.

در حالی که صفحه تلویزیون یا موبایل ظرفیت کمی برای پرورش خلاقیت در کودکان دارند، نگاه کردن به اطراف، نقاشی کشیدن یا نوشتن داستان به خوبی تخیل و خلاقیت را در کودکان توسعه می‌دهد.

میرا سایل همچنین اضافه می‌کند، شما وقتی هیچ کاری نداشته باشد، هیچ چیزی برای اثبات کردن یا از دست دادن نداشته باشید شروع به نوشتن می‌کنید، این رهایی و آزادی به شما خلاقیت می‌دهد و بهترین زمان است که این خلاء را با نوشتن پر کنید.

مقاله مرتبط: رفتارهای غیر طبیعی در کودکان به چه معنا است؟

دکتر بلتون در پایان نتیجه گیری می‌کند، شاید ما نیاز داریم کمی از سرعت زندگی کم کنیم و هر ازگاهی آفلاین باقی بمانیم خودمان را با کاری سرگرم نکنیم و بگذاریم حوصله‌مان سر برود چرا که همان موقع است که خلاقیت ما پرورش پیدا می‌کند.

شما در این باره چه نظری دارید؟ آیا همیشه کودک خود را با کارهای مختلف سرگرم می‌کنید یا او را به حال خودش رها می‌کنید تا خودش با انگیزه‌های درونی کاری که دوست دارد را انجام دهد. کودک شما وقتی حوصله‌اش  سر می‌رود چه کارهایی انجام می‌دهد، شما معمولا چه پیشنهاداتی به او می‌دهید. خوشحال می‌شویم با نظرات خود به کامل‌تر شدن مطالب کودکت کمک کنید.

شما می‌توانید فایل صوتی این مقاله را از اینجا بشنوید.