ناباروری در زنان و مردان زمانی رخ می‌دهد که بعد از تلاش‌های مستمر برای بچه‌دار شدن به نتیجه‌ای نمی‌رسند. عوامل مختلفی در نابارور شدن مردان و زنان دخیل است که در این مقاله به مقوله باردار نشدن در زنان پرداخته شده است. یکی از مهم‌ترین راه‌ها برای درمان و رفع یک مشکل، شناخت علت‌ها و ریشه‌ها است.
برای آشنایی بیشتر با ناباروری زنان، تا انتهای مقاله با کودکت همراه باشید:
از جمله عواملی که می‌تواند موجبات ناباروری در زنان شوند:
برخی مشکلات و اختلالات جسمی هم می‌تواند باعث ناباروری در زنان شود:
اختلال در تخمک‌گذاری از شایع‌ترین مشکلاتی است که باعث ناباروری در زنان می‌شود. تخمک‌گذاری همان رها شدن تخمک به طور ماهیانه است. احتمال دارد که هیچ تخمکی در فرد آزاد نشود یا در برخی از چرخه‌های تخمک‌گذاری بدن زن، چنین چیزی رخ بدهد. اما اختلالات تخمک‌گذاری می‌توانند ناشی از موارد زیر باشند:
هایپرپرولاکتینمی: اگر میزان هورمون پرولاکتین زیاد باشد اما زن در دوران بارداری یا شیردهی به سر نبرد، احتمال اینکه تخمک‌گذاری یا باروری تحت‌الشعاع قرار بگیرد، زیاد خواهد شد.
گاهی‌اوقات، تخمک به خاطر وجود مشکلات و اختلالات زنانه نمی‌تواند وارد رحم شود. زمانی که تخمک به راحتی به رحم منتقل نمی‌شود احتمال بارداری کاهش پیدا می‌کند. دلایل این موضوع به شرح زیر است:
مصرف بعضی از داروها هم می‌تواند باعث ناباروری شود:
انتخاب درمان‌های ناباروری به مسائل مختلفی از جمله: سن فرد، انتخاب و ترجیحاتش، وضعیت سلامت عمومی بدن، مدت زمان ناباروری و… وابسته است:
معمولا برای بچه‌دار شدن به زوج‌ها توصیه می‌شود تا در زمان تخمک‌گذاری زن، رابطه جنسی بیشتری داشته باشند. اسپرم در بدن زن تا حدود ۵ روز باقی می‌ماند. این در حالی است که تخمک تا یک روز بعد از تخمک‌گذاری در بدن زن باقی خواهد ماند. در این مدت زمانی ۶ روزه امکان باروری وجود دارد. مطالعات نشان می‌دهد که معمولا ۲ روز قبل از تخمک‌گذاری و در روز تخمک‌گذاری امکان باروری بیشتر است. برخی هم معتقدند که برای افزایش میزان اسپرم تولیدی مردان، تعداد دفعات نزدیکی باید کاهش پیدا کند که به نظر عقیده‌ای بی‌اساس می‌آید.
برخی داروها برای رفع مشکلات تخمک‌گذاری به شرح زیر هستند:
مصرف داروهای باروری معمولا باعث می‌شود که چندقلوزایی در فرد به وقوع بپیوندد البته این موضوع و بارور شدن رویان‌ها با سونوگرافی و… مشخص است و امکان اینکه تعداد مشخصی از رویان‌ها در رحم پرورش داده شوند، وجود دارد. اما جنبه‌های انسانی و اخلاقی این تصمیم‌گیری بسیار پیچیده است. با جراحی برای رفع مشکلات لوله فالوپ یا آندومتریوز هم می‌توان امکان باروری را افزایش داد.
در این روش، یک نمونه از اسپرم مستقیما در رحم زن گذاشته می‌شود. بهترین اسپرم‌ها با تحرک و کیفیت مناسب انتخاب می‌شود و در رحم زن قرار می‌گیرد. دُز اندکی از هورمون‌های تحریک‌کننده تخم‌دانی هم به زن داده خواهد شد. این روش معمولا برای زوج‌هایی استفاده می‌شود که شمار اسپرم مرد اندک است یا تحرک اسپرم‌ها در او کند است. به طور کلی، اگر دلیل ناباروری در زوج به طور دقیق مشخص و قابل تعریف نباشد هم از روش درون‌کاشت مصنوعی بهره می‌برند.
در این روش هم تخمک و اسپرم در خارج از رحم با هم پیوند داده می‌شوند و بعد از لقاح مصنوعی، رویان را در رحم مادر می‌گذارند. امکان فریز کردن رویان برای استفاده در آینده هم وجود دارد.
در این روش لقاح مصنوعی هم یک اسپرم به یک تخمک تزریق می‌شود. این روش هم برای مردانی که غلظت اسپرم پائینی دارند، مطلوب خواهد بود.
اگر تخمک یا اسپرم زن و مرد قابل استفاده برای لقاح مصنوعی نباشد، امکان دریافت اسپرم یا تخمک از یک اهداکننده هم وجود دارد.
در این روش‌ها هم سعی می‌شود تا با فناوری‌های جدید، رویان را در پوشش دیواره رحم قرار بدهند. البته این روش برای زنان در سنین بالای ۳۲ سال کمی دشوار است.
ناگفته نماند که ناباروری می‌تواند اولیه یا ثانویه باشد. ناباروری ثانویه، نوعی ناباروری است که به موجب آن زوج بعد از حداقل ۱۲ ماه رابطه حفاظت‌نشده قادر به بچه‌دار شدن نیستند اما در باروری ثانویه، زوج قبلا تجربه باروری و بچه‌دار شدن دارند ولی در تلاش‌های بعدی خود ناموفق هستند.
زنان برای تشخیص علت مشکل ناباروری مورد معاینه فیزیکی قرار می‌گیرند و پزشک درباره سابقه پزشکی، عادات جنسی و چرخه عادت ماهیانه آنها سوالاتی مطرح می‌کند.آزمایش‌هایی به شرح زیر هم انجام می‌شود:
هیستروسالپینگوگرافی یا پرتونگاری از لوله‌های رحمی: در این روش هم مایعی مخصوص به رحم زن تزریق می‌شود و از طریق اشعه ایکس، مسیر مایع بررسی می‌شود تا مطمئن شوند که انسداد و مشکلی وجود دارد یا خیر.
ناباروری و روند درمان آن می‌تواند همراه با عوارض جانبی باشد. برای مثال اگر تلاش‌ها برای بارداری به درازا بیانجامد، امکان بروز افسردگی و اضطراب در زوج افزایش پیدا می‌کند. از جمله عوارض جسمانی درمان‌های ناباروری هم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در این سندروم امکان التهاب تخمدان وجود دارد و ممکن است، کیسه‌های مایعی که تخمک‌ها در آن قرار دارند پاره شده و مایع به قسمت‌های دیگر بدن سرایت کند. استفاده از داروهای مختلف برای تحریک تخمدان‌ها می‌تواند موجب چنین مشکلی شود. بعد از لقاح مصنوعی هم چنین چیزی محتمل است. علائم این سندروم شامل موارد زیر است:
لخته شدن خون در رگ‌ها و شریان‌ها یا وقوع مشکل در کبد و کلیه هم در موارد بسیار نادری رخ خواهد داد. بارداری خارج از رحم هم می‌تواند از عوارض درمان‌های ناباروری باشد. یعنی تخمک در جایی به جز دیواره رحم کاشته می‌شود: مثلا روی لوله‌های فالوپ. این نوع از حاملگی دشوار است و احتمال اینکه نوزاد سالم به دنیا بیاید اندک است.
ناباروری و تلاش برای بچه‌دار شدن روندی دشوار است. به همین خاطر احتمال اینکه زوج خسته و ناامید شوند بسیار زیاد است. حفظ روحیه و مدیریت استرس در این مدت لازم و ضروری است. زوج‌ها باید در کنار هم باشند و در صورت نیاز از کمک و پشتیبانی مشاور و اطرافیانشان هم بهره ببرند.
روابط مثبت بین والدین و فرزندان برای رشد کودکان مهم است. روابط مثبت با کودکان…
نوع تفکر شما در مورد تربیت فرزندتان، در ایجاد رابطه با آنها تفاوت ایجاد می‌کند.…
دنیای دیجیتال بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما و فرزندان‌مان است. در یک دوره جامع آموزشی تلاش…
سلامت روان، بسیار فراتر از وجود برخی از اختلالات است. وقتی صحبت از سلامت روان…
توسعه تاب آوری یک سفر شخصی است و شما باید از دانشی که نسبت به…
کودکان تاب آور می‌توانند پس از تجربه شکست، بهبود یابند و به زندگی عادی خود…