مفاهیم مربوط به زمان مثل فردا، یک هفته دیگر، ماه آینده، یک دقیقه صبر کن! کلمه‌هایی ناشناس برای کودکان هستند. درک مفهوم زمان برای کودک کم سن و سال دشوار است. جمله «تا بیست دقیقه دیگه میریم» برای شما خیلی واضح و روشن است. شما می‌دانید که در طول این بیست دقیقه می‌توانید غذای اضافی را داخل یخچال بگذارید، آشپزخانه را مرتب کنید، لباس بپوشید و برای رفتن آمده شوید. اما برای یک کودک سه ساله این جمله آنقدر نامفهوم است که انگار شما دارید با یک زبان دیگر صحبت می‌کنید.
در واقع، آنها از جمله بالا فقط قسمت «میریم» را متوجه می‌شوند. زمان برای بچه‌ها یک مفهوم مبهم است. یک مثال روشن از عدم درک زمان وقتی است که به کودک می‌گوییم تا ۱۰ دقیقه دیگر می‌رسیم و او ۱۰۰ بار دیگر می‌پرسد نرسیدیم؟ مفاهیمی مثل فردا، هفته بعد و سه ماه آینده برای کودکان ۴ تا ۶ سال بی‌معنی است. آنها فقط متوجه می‌شوند که این مفاهیم معطوف به آینده است. برای کودکان «بعد از نهار»، «وقتی که بابا از سر کار بیاد» و «بعد از اینکه از خواب بیدار شدی» مشخص‌تر و قابل فهم‌تر است.
علاوه بر این، کودکان قبل از ۴ یا ۵ سالگی به مفهوم زمان و ساعت علاقه‌ای نشان نمی‌دهند؛ و بعد از این سن یعنی در حدود ۶ سالگی شروع به درک زمان‌های حال، آینده، گذشته و روزهای هفته می‌کنند.
زمان‌های گذشته و آینده برای کودکان سه ساله واضح‌تر می‌شود. در جمله‌های واضح، آنها می‌توانند بین «قبل» و «بعد» تمایز قائل شوند. مثلا قبل از خوردن، دست‌ها شسته شود. میریم خونه‌ی مادربزرگ و بعد میریم پارک.
بچه‌ها در ۴ سالگی، از واژه‌هایی مثل قبل، بعد، روز، شب، صبح، دیروز، الآن، بعدا و غیره استفاده می‌کنند. اما مدت زمان این واژه‌ها همچنان مبهم باقی می‌مانند مگر اینکه ما آنها را در تجربه‌های روزمره و به همراه یک معیار یا نشانه به‌کار ببریم و بچه‌ها آنها را به صورت عینی تجربه کنند. به عنوان مثال، جمله «بعد از اینکه بابا از سر کار اومد شام می‌خوریم»، در مقایسه با «ساعت ۶ شام می‌خوریم» برای کودک قابل فهم‌تر است.
نشانه‌ها (مثلا بعد از اینکه بابا اومد) به کودک کمک می‌کنند تا اتفاقات را در طول روز پیش‌بینی کند. کودک زمانی که می‌داند بعد از یک اتفاق یا عمل، قرار است چه اتفاقی بیافتد احساس امنیت بیشتری می‌کنند. سعی کنید از نشانه‌ها استفاده کنید و آنها را با اتفاقاتی که کودک می‌شناسد مرتبط کنید: «صبح، تو از خواب بیدار میشی و صبحانه می‌خوری»، «ظهر نهار می‌خوریم»، «فردا، بعد از خواب، تو می‌ری مهدکودک».
در حدود ۵ تا ۶ سالگی کودک می‌تواند فصل‌ها، روزهای هفته، ماه‌های سال و تاریخ‌های مهم (مثل تاریخ تولد خودش) را نام ببرد. بین ۶ تا ۸ سالگی می‌توانند ساعت‌های عقربه‌ای را بخوانند.
قبلا در کودکت درباره راه هایی برای آموزش ساعت به کودکان صحبت شده است. در ادامه نیز چند پیشنهاد جدید ارائه می‌کنیم:
شما چه تجربه‌ای در درک مفهوم زمان با کودکان اطراف خود داشته‌اید؟ فکر می‌کنید چگونه می‌توان مفاهیمی مثل صبر کردن را با در نظر گرفتن درک آنها از این مفهوم، به آنها آموزش داد؟
این مقاله توسط خانم نگین بخشی، روانشناس همکار با کودکت تالیف شده است.
شما می‌توانید فایل صوتی این مقاله را از اینجا بشنوید.
روابط مثبت بین والدین و فرزندان برای رشد کودکان مهم است. روابط مثبت با کودکان…
نوع تفکر شما در مورد تربیت فرزندتان، در ایجاد رابطه با آنها تفاوت ایجاد می‌کند.…
دنیای دیجیتال بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما و فرزندان‌مان است. در یک دوره جامع آموزشی تلاش…
سلامت روان، بسیار فراتر از وجود برخی از اختلالات است. وقتی صحبت از سلامت روان…
توسعه تاب آوری یک سفر شخصی است و شما باید از دانشی که نسبت به…
کودکان تاب آور می‌توانند پس از تجربه شکست، بهبود یابند و به زندگی عادی خود…