مدیریت رفتار در کودکان یا چگونه کودکی منضبط داشته باشیم؟

راه‌های مختلفی برای مدیریت رفتار در کودکان وجود دارد. به عبارت دیگر، برای پرورش و تربیت کودک شاد که در آینده تبدیل به بزرگسالی مسئول شود، روش‌های مختلفی وجود دارد.

دربارۀ اینکه کدام روش مدیریت رفتاری مؤثرتر است یا هر روش چه اثری بر کودک دارد، نظرات مختلفی وجود دارد. بنابراین با مطالعه این مقاله در وبسایت کودکت می‌توانید با توجه به شرایط خانه و محیط اطرافتان، آگاهانه بهترین روش را انتخاب کنید. برای تصمیم‌گیری درمورد انتخاب روش‌های مدیریت رفتار در کودکان ، پنج مورد زیر را در نظر بگیرید.

خلق و خوی کودک خود را در نظر بگیرید

خلق و خوی منحصر به فرد هر کودک مثل توانایی‌ها، نیازها، علائق و شخصیت او باید در نظر گرفته بشود. رفتاری که روی یک کودک تاثیر خوبی دارد، ممکن است روی کودک دیگر اثری نداشته باشد.

مثلا استفاده از دستورالعمل‌های جدی و سرراست ممکن است برای کودکان منعطف نتیجه‌بخش باشد. اما شاید این نوع رفتار در کودکان سرسخت نتیجه‌بخش نباشد و با گفت‌وگو و پیدا کردن راه حل مشترک بتوان دستورالعمل‌های مورد نیاز را به نتیجه رساند. بعضی از کودکان نسبت به کودکان دیگر به ترغیب یا تشویق کلامی بیشتری نیاز دارند. پس برای اینکه متوجه بشوید چه روشی در کودک شما بیشترین اثر را دارد، وقت بگذارید.

بیشتر بخوانید: راهنمای کامل اصول و استراتژی فرزند پروری تا ۱۸ سالگی

خلق و خوی خود را در نظر بگیرید

قطعا خلق و خوی والدین نیز باید در نظر گرفته بشود. پس از آن متناسب با خلق و خوی خود و فرزندتان یک روش مدیریت رفتار را انتخاب کنید.

به طور مثال، اگر شما فردی آرام و خونسرد هستید ممکن است بتوانید با یک کودک آرام که با کتاب خواندن و بازی با لگو سرگرم می‌شود، به راحتی ارتباط برقرار کنید. اما اگر کودکی پر سر و صدا و بیش‌فعال داشته باشید، احتمالا  انرژی زیاد وی شما را خسته می‌کند. به عبارت دیگر،  ممکن است شما در برابر بعضی از رفتارها کم‌طاقت باشید و یا در مورد بعضی از مسایل جدی و سختگیر باشید. بنابراین، آگاهی و شناخت از نوع خلق و خوی می‌تواند به شما در انتخاب سبک های فرزند پروری مناسب جهت پرورش کودکی منضبط، کمک کند. البته در نظر گرفتن خلق و خوی همسر شما نیز در انتخاب روش مدیریت رفتار مهم است، سبکی را انتخاب کنید که با خصوصیات تمامی اعضای خانواده سازگاری داشته باشد.

سبک فرزند پروری خود را مشخص کنید

۴ نوع سبک فرزند پروری وجود دارد، فرزندپروری مستبدانه (پاسخ‌گویی کم، تقاضا زیاد)، فرزندپروری مقتدرانه (پاسخ‌گویی زیاد، تقاضا زیاد)، طردکننده ( پاسخ‌گویی کم و تقاضا کم) و سهل‌گیرانه (پاسخ

سبک فرزند پروری خود را مشخص کنید. مزایا و معایب سبک  منتخب را ارزیابی کنید و اگر برای ایجاد و پرورش انضباط در کودک نیاز به تغییر داشتید، آن تغییرات را اعمال کنید.

اگرچه تحقیقات نشان داده است که کودکانی که والدین مقتدر دارند، از نظر جسمی و هیجانی در وضعیت بهتری قرار دارند. اما در نهایت این شما هستید که با توجه به شرایط زندگی و خصوصیات ویژه خانواده خود سبک های فرزند پروری مناسب را انتخاب می‌کنید.

 در مورد انواع روش‌های مدیریت رفتار اطلاعات کسب کنید

به طور کلی ۵ روش مدیریت رفتار وجود دارد: روش مثبت (مبتنی بر تشویق و جایزه)، روش منعطف (مبتنی بر جلوگیری از بروز مشکل)، روش استفاده از قواعد (مبتنی بر روشن‌سازی قوانین و محدودیت‌ها)، روش تغییر و اصلاح رفتار (مبتنی بر عواقب مثبت و منفی عمل) و روش هدایت هیجانی (مبتنی بر آموزش احساسات به کودک). بر این اساس، روش منتخب خود را شناسایی کنید و ببینید کدامیک از این روش‌ها برای فرزند شما مؤثرتر است. برای کارآیی بیشتر می‌توانید آن‌ها را با هم تلفیق کنید.

بیشتر بخوانید: پنج روش موثر برای تقویت مهارت های فرزندپروری

راهبردهای مختلف مدیریت رفتار در کودکان را امتحان کنید

راهبردهای مدیریت رفتار تحت تأثیر سن کودک و شرایط زندگی تغییر می‌کنند. یک راهبرد که الان جوابگوی نیازهای شما است ممکن است سال دیگر کارساز نباشد. به همین دلیل شما باید روش‌ها، راهبردها و ابزارهای مختلف مدیریت رفتار کودک را در دسترس داشته باشید تا در زمان مناسب یکی را جایگزین دیگری کنید.

وقتی یک راهبرد جدید را استفاده می‌کنید، و یا تغییراتی در قوانین و دستورالعمل‌های خود می‌دهید، احتمالا در ابتدا، رفتار کودک بدتر از قبل می‌شود، که کاملا طبیعی است زیرا این نوعی عکس‌العمل کودک به قوانین و محدودیت‌های جدید است.

مقرراتی که وضع کرده‌اید را واضح و روشن بیان کنید و  عواقب عدم رعایت آن‌ها از جانب کودک را به وی گوشزد کنید. در عین حال، مهارت‌های جدید را به کودک آموزش دهید تا رفتار خود را بهتر مدیریت کند.

ناشنوایان عزیر از این قسمت می‌توانید ویدیو مربوط به این مقاله را مشاهده فرمایید.

شما می‌توانید فایل صوتی این مقاله را از این قسمت بشنوید.