تربیت کودک

تشویق بیش از حد کودک دروازه ای رو به شکست است

پژوهشگران و کارشناسان مختلف درباره تشویق کودکان تحقیقات زیادی انجام داده‌اند. روش تشویق کودکان بر پیشرفت و رشد آن‌ها تاثیرگذار است. برای مثال، براساس یکی از این پژوهش‌ها، اگر به جای تلاش و پشتکار از هوش کودک تعریف و تشویق شود، احتمالا او پشتکار کمتری از خود نشان می‌دهد، کمتر لذت می‌برد و علت شکست‌هایش را ناتوانی خود می‌داند. در مقابل، وقتی به جای نتیجه نهایی، پشتکار و تلاش کودک دیده شود و مورد توجه قرار گیرد، احتمالا او برای موفقیت بیشتر تلاش می‌کند، از یادگیری لذت می‌برد و علت شکست‌هایش را تلاش ناکافی می‌داند. بنابراین، بهتر است به جای تشویق بیش از حد کودک به علت داشتن صفاتی ذاتی مانند هوش، او را به علت عملکرد و تلاشش تشویق کنید.

تشویق بیش از حد کودک

اگر کودک را به علت میزان تلاشش تشویق کنید، به او یاد می‌دهید تلاش ارزشمند است. کودکی که تلاش را ارزشمند بداند برای خواسته‌های خود می‌جنگد و می‌داند کنترل نتایج و دستاوردها در هر کاری به خود او ربط دارد. کودکانی که به علت عملکرد و تلاششان تشویق می‌شوند معمولا پشتکار بیشتری دارند و از روند فعالیت خود بیشتر لذت می‌برند. اما اگر تشویق بیش از حد به علت هوش کودک باشد، میل به تلاش کاهش پیدا می‌کند. هر چند تشویق بیش از حد کودک کار درستی نیست، اما تشویق متعادل و مثبت به شکوفایی او کمک خواهد کرد.

نکات مهم در تشویق کودکان

  • هرگز به کودک برچسب نزنید. برای مثالف به او نگویید پیکاسوی آینده، انیشتین یا بهترین ورزشکار. دادن صفات اغراق‌آمیز به کودک برای تشویق او باعث می‌شود کودک فشار زیادی را تحمل کند. این نوع تشویق باعث ایجاد کمال‌گرایی در کودک می‌شود، در نتیجه، او از هیچ‌یک از تلاش‌ها و دستاوردهای کوچک خود انگیزه‌ای دریافت نخواهد کرد.
  • باید از صفاتی در کودک تعریف کنید که به طور اکتسابی و با تلاش به دست آمده‌اند. برای مثال، کودک را به علت داشتن احساس مسئولیت، دقت، نظم، صبوری، بخشندگی، پشتکار و توانایی تصمیم‌گیری تشویق کنید. در این صورت، مهارت‌ها و صفات مثبت در او مدام تقویت می‌شود.
  • بهتر است برای تشویق کودک، از عبارات دقیق و مشخص استفاده کنید. برای مثال، از تمجیدات و تشویق‌های کلی مانند آفرین یا تو عالی هستی پرهیز کنید. کودک باید بداند دقیقا برای کدام کار و ویژگی خاصی مورد توجه مثبت قرار گرفته است. برای مثال بگویید: «شیوه شعر خواندن تو در مقابل دیگران بسیار زیبا و عالی است» یا «پروژه درسی‌ات را به بهترین شکل ممکن انجام داده‌ای» یا «آفرین که اسباب‌بازی‌هایت را به دوستت هم دادی». عبارات کلی برای تشویق باعث می‌شود کودک خود را در حاشیه امنی ببیند که مدام ستوده می‌شود و از تقویت مهارت‌ها و ویژگی‌های ضعیفش باز بماند.
  • از کودک درباره احساساتی سؤال کنید که بعد از نتایج مثبت کار یا فعالیتی به دست می‌آورد. با این کار به او یاد می‌دهید احساس موفقیت را در خود بهتر کشف کند.
  • چیزی نگویید. برای مدتی تشویق کردن را کنار بگذارید و اجازه دهید کودک از رفتار و اعمالش بازخورد بگیرد. خواهید دید با سکوت شما کودک مستقل‌تر عمل می‌کند، برای انجام کارها دیگر به تشویق شما نیازی حس نمی‌کند و نسبت به خود احساس بهتری دارد.

در آخر

یادتان باشد گاهی چیزی نگفتن و تشویق نکردن کودک هم ایده بدی نیست. در واقع، با این کار باعث می‌شوید فرزندتان مستقل شود، برای رسیدن به نتایج مثبت و موفقیت در زندگی به تشویق دیگران متکی نباشد و نسبت به خود احساس بهتری داشته باشد. البته منظور این نیست که کودک را نادیده بگیرید، بلکه افراط در تشویق کردن و توجه نشان دادن به هر دستاورد کوچک فرزندتان باعث می‌شود او برای جلب رضایت شما یا دیگران به دنبال موفقیت باشد.

بیشتر بخوانید: برای تشویق کودک به حرف گوش کردن این جمله ها را به کار نبرید

نیلوفر شهدوست

Share
Published by
نیلوفر شهدوست

Recent Posts

روابط مثبت میان والدین و فرزندان: نحوه ایجاد آن

روابط مثبت بین والدین و فرزندان برای رشد کودکان مهم است. روابط مثبت با کودکان…

4 هفته ago

ایجاد رابطه خوب با فرزندتان

 نوع تفکر شما در مورد تربیت فرزندتان، در ایجاد رابطه با آن‌ها تفاوت ایجاد می‌کند.…

2 ماه ago

دوره آموزشی آفلاین «من و فرزندم در دنیای دیجیتال»

دنیای دیجیتال بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما و فرزندان‌مان است. در یک دوره جامع آموزشی تلاش…

4 ماه ago

نمونه‌های تاب آوری: چه مهارت‌های کلیدی شما را تاب آورتر می‌کند؟

سلامت روان، بسیار فراتر از وجود برخی از اختلالات است. وقتی صحبت از سلامت روان…

7 ماه ago

راهنمای ایجاد تاب آوری در کودکان برای والدین و معلمان

توسعه تاب آوری یک سفر شخصی است و شما باید از دانشی که نسبت به…

7 ماه ago

نحوه ایجاد تاب آوری در کودکان 3 تا 8 سال

کودکان تاب آور می‌توانند پس از تجربه شکست، بهبود یابند و به زندگی عادی خود…

7 ماه ago