ممکن است فرزندتان مبتلا به تالاسمی باشد. شنیدن نام تالاسمی به خودی خود وحشتناک است و همواره از خودتان میپرسید آیا درمانی برای مشکل وجود دارد یا نه. میلیونها نفر در سراسر جهان مبتلا به این بیماری هستند و از آنجا که یک اختلال ژنتیکی محسوب میشود، امکان پیشگیری آن وجود ندارد. با این حال جای نگرانی وجود ندارد. قرار است در این مقاله همه اطلاعات مورد نیاز درباره تالاسمی را در اختیار شما قرار دهیم.
تالاسمی نوعی کمخونی شدید ارثی یا ژنتیکی است که منجر به تولید ناکافی هموگلوبین در بدن میشود. در واقع تالاسمی، نوعی اختلال ارثی است و این نوع کمخونی سلامت کودکان آسیا، آفریقا و منطقه مدیترانه را به خطر میاندازد. زمانی که گلبولهای قرمز به اندازه کافی در بدن شما به علت تالاسمی، تولید هموگلوبین نمیکنند، تامین اکسیژن مورد نیاز را تحت تاثیر قرار میدهند. به مرور که گلبولهای قرمز با مشکل مواجه میشوند، کودک دچار کمخونی خواهد شد.
نوع اول تالاسمی، تالاسمی آلفا است. در این شرایط، پروتئین آلفا به اندازه کافی تولید نمیشود. برای تولید پروتئین آلفا گلوبین، چهار ژن مورد نیاز است. یک مولکول هموگلوبین از چهار زنجیره گلوبین ساخته شده است؛ دو گلوبین آلفا و دو گلوبین غیر آلفا. افراد بزرگسال دارای دو گلوبین آلفا و دو گلوبین بتا هستند. این دو ژن از هر یک از والدین به ارث میرسد. در صورتی یک ژن یا بیشتر از والدین به کودک منتقل نشود، ممکن است کودک مبتلا به تالاسمی آلفا شود.
تالاسمی بتا در کودکان زمانی رخ میدهد که بدن آنها قادر به تولید گلوبین بتا نیست. برای ایجاد زنجیره گلوبین بتا، دریافت دو ژن گلوبین بتا از هر یک از والدین لازم است. با این حال اگر این ژنها معیوب باشند، کودک مبتلا به تالاسمی بتا خواهد شد. شدت آن بستگی به تعداد جهش ژنها- تالاسمی مینور و ماژور- دارد.
زمانی که یکی از زنجیرههای گلوبین بتا وجود نداشته باشد یا ناقص باشد، تالاسمی مینور اتفاق میافتد. تالاسمی مینور یک بیماری جدی نیست؛ اما نیاز به درمان دارد. گاهی تالاسمی مینور با کمخونی ناشی از کمبود آهن اشتباه گرفته میشود. شمارش سلولهای خون از طریق آزمایشهای تشخیصی در دوران بارداری میتواند از وجود این بیماری در کودک خبر دهد.
هنگامی هر دو زنجیره گلوبین بتا در خون وجود نداشته باشد منجر به تالاسمی ماژور خواهد شد. این وضعیت جدی است و نیاز به درمان فوری دارد. البته ممکن است این بیماری تا دو سال اول زندگی کودک تشخیص داده نشود. در ابتدا ممکن است این کودکان سالم به نظر برسند. اما به مرور و در طول رشد، استخوانهای صورت آنها تغییر شکل میدهد و کاهش تولید هموگلوبین در مغز استخوان باعث بزرگی آن خواهد شد. طحال هم به دلیل فشار ناشی از کاهش غیرطبیعی سلولهای خون، بزرگ خواهد شد.
تالاسمی زمانی رخ میدهد که ناهنجاریهای ژنتیکی منجر به فقدان تولید هموگلبین در خون خواهند شد. علل تالاسمی را میتوان بر اساس نوع آن طبقهبندی کرد:
هر دو نوع تالاسمی آلفا و بتا دارای علائم مشابهس هستند و تفاوت آنها در شدت و ضعف نشانهها است.
تشخیص تالاسمی از طریق آزمایش خون و بررسی DNA انجام میشود. مشاوره ژنتیکی هم به والدینی که قصد بچهدار شدن دارند، توصیه میشود.
عوارض تالاسمی بتا و تالاسمی آلفا تقریبا یکسان است. برخی از عوارض آن از این قرار است:
درمان تالاسمی در کودکان معمولا بعد از انجام آزمایشهای گسترده انجام میشود. در مورد تالاسمی مینور نیاز به درمان وجود ندارد؛ اما تالاسمی ماژور نیاز به درمان دارد. برای درمان از تعویض گلبولهای قرمز خون استفاده میکنند. تعویض خون برای این بیماران اهمیت زیادی دارد، زیرا مقادیر بالای آهن سلامتی این کودکان را به خطر میاندازد و پزشکان داروهایی برای کاهش میزان آهن تجویز میکنند.
انجام آزمایشهایی برای بررسی اینکه زوجین حامل ژن ناقل تالاسمی هستند یا نه برای پیشگیری از ابتلای کودک به این بیماری لازم است. زوجین باید از طریق غربالگری حاملگی و ارزیابی هموگلوبین، خطر به دنیا آوردن کودکانی با این اختلال زنتیکی را به حداقل برسانند.
اگر سابقه خانوادگی تالاسمی دارید، حتما باید در مراکز پزشکی آزمایش خون از کودک خود به عمل آورید. هر نشانهای از کمخونی را به عنوان زنگ خطری در نظر بگیرید. در این زمینه هر دیدگاه یا پیشنهادی دارید، لطفا از طریق بخش نظرات این مقاله یا سایر شبکههای اجتماعی کودکت در میان بگذارید.
روابط مثبت بین والدین و فرزندان برای رشد کودکان مهم است. روابط مثبت با کودکان…
نوع تفکر شما در مورد تربیت فرزندتان، در ایجاد رابطه با آنها تفاوت ایجاد میکند.…
دنیای دیجیتال بخش جداییناپذیر زندگی ما و فرزندانمان است. در یک دوره جامع آموزشی تلاش…
سلامت روان، بسیار فراتر از وجود برخی از اختلالات است. وقتی صحبت از سلامت روان…
توسعه تاب آوری یک سفر شخصی است و شما باید از دانشی که نسبت به…
کودکان تاب آور میتوانند پس از تجربه شکست، بهبود یابند و به زندگی عادی خود…